Chuẩn mực nét đẹp văn hóa dân tộc

Ông bà ta từng dạy “Học ăn, học nói, học gói, học mở”. Đó là ăn thế nào cho có văn hóa. Nói thế nào cho lễ phép, lịch thiệp. Gói, mở là học để biết cách làm cái gì trước, cái gì sau. Đó chính là vấn đề nề nếp gia phong của gia đình, là kinh nghiệm sống của dân gian truyền lại cho chúng ta, một bài học mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc.

Qua cách ăn có thể đoán được tính nết, cốt cách, trình độ văn hóa của người ăn. Vì thế, ông bà, cha mẹ vẫn luôn dạy con cháu “Ăn trông nồi, ngồi trông hướng”. Cho nên, chúng ta phải học cách ăn uống sao cho có văn hóa, biết ứng xử đúng lễ nghĩa. Trong giao tiếp với mọi người, ứng xử cho vừa lòng nhau giữa người với người là điều vô cùng khó. Chúng ta phải học để có cách nói phù hợp với từng đối tượng. Khi nói với ông bà, cha mẹ, người lớn tuổi, chúng ta phải rất cẩn trọng trong việc lựa lời để thể hiện thái độ lễ phép và kính trọng. Với người dưới, phải nói sao cho dễ nghe, dễ hiểu. Với bạn bè, có thể dùng những từ thân mật. Lời nói làm vừa lòng nhau là lời nói tạo được sự cảm thông, chia sẻ và hiểu biết, đúng như ông bà ta dạy: “Lời nói không mất tiền mua, lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”. Học gói, học mở là học cách tiết kiệm, giữ gìn, không lãng phí; học tính rộng lượng, bao dung, sẵn sàng giúp đỡ người khác. Đồng thời, cũng có ý nghĩa là học để biết cách làm cái gì trước, cái gì sau, cách sắp xếp công việc, có gói rồi mới đến mở, trong cuộc sống phải biết trước, biết sau, đó là sự khéo léo trong công việc, cách đối nhân xử thế trong cuộc sống hàng ngày.

Học ăn, học nói, học gói, học mở là chuẩn mực nét đẹp văn hóa dân tộc. Muốn đạt thành công trong cuộc sống, mỗi chúng ta phải không ngừng học hỏi để nâng cao vốn sống, vốn hiểu biết. Đây là điều quan trọng, cần thiết, mỗi người phải học tập, rèn luyện, phấn đấu, tu dưỡng bản thân, muốn làm tốt, thành công bất cứ việc gì đều phải học hỏi, vì nó tạo thuận lợi cho chúng ta khi bước vào đời./.

Nguyễn Chí Thanh