Gỡ khó trong đào tạo nghề cho lao động thuộc diện thu hồi đất

Lao động thuộc diện thu hồi đất được  đào tạo nghề và giải quyết việc làm còn ít

Theo số liệu thống kê của Sở LĐ - Thương binh và Xã hội, trong giai đoạn 2013-2017, toàn tỉnh đào tạo nghề và giải quyết việc làm cho gần 27.000 LĐ. Tuy nhiên, số lượng LĐ thuộc diện thu hồi đất được đào tạo nghề chỉ có 228 LĐ, trong đó có 66 người được đào tạo nghề phi nông nghiệp và 162 người được đào tạo nghề nông nghiệp, một con số quá nhỏ so với số lượng LĐ thuộc diện thu hồi đất thực tế trên địa bàn tỉnh.

Đoàn giám sát của Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh giám sát về việc thực hiện chính sách hỗ trợ đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho lao động thuộc diện thu hồi đất

Tại huyện Cần Giuộc, 4 năm qua, Hội đồng Bồi thường và Hỗ trợ tái định cư huyện hỗ trợ 842 hộ trên diện tích 237ha đất nông nghiệp bị thu hồi với số tiền trên 211 tỉ đồng. Tuy nhiên, trong số 842 hộ thuộc diện thu hồi đất, chỉ có 3 trường hợp được đào tạo nghề và đây đều là những trường hợp đào tạo nghề theo Đề án 1956 chứ chưa được áp dụng đào tạo nghề theo Quyết định 63 của Thủ tướng Chính phủ. Có nhiều lý do dẫn đến việc số lượng LĐ thuộc diện thu hồi đất được đào tạo ít, song theo Chủ tịch UBND huyện Cần Giuộc - Nguyễn Tuấn Thanh, nguyên nhân chính là những LĐ thuộc diện thu hồi đất trên địa bàn huyện đã có việc làm ổn định trong các khu, cụm công nghiệp nên các LĐ thuộc diện bị thu hồi đất chưa “mặn mà” với chính sách đào tạo nghề. Còn tại huyện Đức Hòa, thời gian qua, xuyên suốt quá trình kê biên, đền bù, giải phóng mặt bằng, Hội đồng Bồi thường và Hỗ trợ tái định cư huyện luôn chỉ đạo cơ quan thực hiện công tác này khi đến làm việc tại các hộ gia đình có đất bị thu hồi phải tiến hành lồng ghép các hoạt động tuyên truyền, phổ biến chính sách để các hộ gia đình có người trong độ tuổi LĐ nắm và đăng ký nhận hỗ trợ đào tạo nghề, hỗ trợ giải quyết việc làm. Tuy nhiên, qua khảo sát thì hầu hết các hộ chỉ nhận các khoản hỗ trợ bằng tiền mà không có nhu cầu đăng ký học nghề theo hình thức cấp thẻ học nghề. Cũng vì thế, hơn 4 năm qua, tại huyện Đức Hòa chỉ có 172 LĐ thuộc diện thu hồi đất đăng ký học nghề. 

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến việc LĐ thuộc diện thu hồi đất được đào tạo nghề, hỗ trợ việc làm ít, song theo đánh giá từ các địa phương thì tại các huyện phát triển công nghiệp, dịch vụ, người LĐ có rất nhiều cơ hội để tìm kiếm việc làm mới bảo đảm thu nhập, ổn định cuộc sống thông qua việc các doanh nghiệp tuyển dụng và tự đào tạo, hướng dẫn tay nghề tại chỗ. Mặt khác, nhiều hộ gia đình sau khi nhận được các khoản tiền đền bù, hỗ trợ thì tự chuyển đổi nghề nghiệp sang lĩnh vực thương mại - dịch vụ như xây nhà trọ cho thuê, buôn bán,... nên không có nhu cầu học nghề. Ngoài ra, sau khi Quyết định 63 của Thủ tướng Chính phủ có hiệu lực thì Bộ LĐ - Thương binh và Xã hội vẫn chưa có hướng dẫn thực hiện về trình tự, thủ tục thực hiện hỗ trợ đào tạo nghề cũng như cơ chế tài chính đối với việc thu - chi, cơ quan quản lý nguồn kinh phí thực hiện chính sách hỗ trợ.

Tập trung tháo gỡ khó khăn

Theo Phó Giám đốc Sở LĐ - Thương binh và Xã hội - Hoa Thanh Niên, trong khi chờ Trung ương hướng dẫn về trình tự, thủ tục thực hiện hỗ trợ đào tạo nghề và về cơ chế tài chính đối với việc thu - chi, quản lý nguồn kinh phí hỗ trợ, tỉnh có nhiều giải pháp trong thực hiện. Theo đó, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp thực hiện chính sách miễn 100% học phí cho LĐ thuộc diện thu hồi đất vào học trình độ trung cấp, sơ cấp và thường xuyên. Ngoài ra, sở còn tổ chức tuyên truyền, tư vấn học nghề và việc làm cho LĐ, trong đó có LĐ thuộc diện thu hồi đất thông qua hoạt động của Trung tâm Dịch vụ việc làm Long An và các chi nhánh. Thống kê từ năm 2013 đến nay, Trung tâm Dịch vụ việc làm Long An tư vấn học nghề, hướng nghiệp và tư vấn việc làm trực tiếp hoặc thông qua sàn giao dịch việc làm cho trên 390.000 LĐ. Trong đó, ước đã tư vấn hướng nghiệp, học nghề và tư vấn việc làm cho hàng ngàn LĐ thuộc diện thu hồi đất. 

Lao động thuộc diện thu hồi đất được miễn 100% học phí khi vào học nghề trình độ trung cấp, sơ cấp và thường xuyên

Tuy nhiên, đó chỉ là những giải pháp tạm thời, còn về lâu dài, theo ông Hoa Thanh Niên, trước hết, các ngành chức năng, địa phương cần tiếp tục đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền về giáo dục nghề nghiệp, các chính sách đào tạo nghề, hỗ trợ giải quyết việc làm cho LĐ có đất bị thu hồi nhằm nâng cao nhận thức của người dân, từ đó người dân có sự chuẩn bị và chủ động chuyển đổi nghề nghiệp hoặc đăng ký tham gia học nghề để vào làm việc trong các doanh nghiệp, ổn định cuộc sống sau thu hồi đất. Đối với Trung tâm Dịch vụ việc làm Long An và các chi nhánh, cần nâng cao năng lực dự báo, thông tin thị trường LĐ, tư vấn nghề, giới thiệu việc làm miễn phí cho người LĐ trong khu vực có đất bị thu hồi. 

Song song đó, đề nghị Trung ương cần sớm có hướng dẫn cơ chế trích lập, quản lý, sử dụng kinh phí, trình tự, thủ tục hỗ trợ học nghề và kinh phí hỗ trợ đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng cho người LĐ bị thu hồi đất trong tổng kinh phí của các dự án đầu tư hoặc phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư được phê duyệt. 

“Hiện nay, UBND tỉnh có kế hoạch phân công các ngành thực hiện giải quyết, tháo gỡ khó khăn trong đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho LĐ thuộc diện thu hồi đất và sở đã hoàn thành việc lấy ý kiến các ngành chức năng để trình UBND tỉnh ban hành. Riêng đối với khó khăn trong cơ chế quản lý, sử dụng quỹ do các doanh nghiệp đầu tư đóng góp dành cho đào tạo nghề, sở cũng dự thảo xong quy chế để trình UBND tỉnh xem xét quyết định trước khi hướng dẫn để các địa phương thực hiện, bảo đảm những đối tượng LĐ thuộc diện thu hồi đất được hưởng các chính sách hỗ trợ” - Phó Giám đốc Sở LĐ - Thương binh và Xã hội - Hoa Thanh Niên cho biết./.

Kiên Định