Hạn hán, xâm nhập mặn tác động gây suy dinh dưỡng ở trẻ em

(Ảnh minh họa: Duy Khương/Vietnam+)

Viện Dinh dưỡng quốc gia (Bộ Y tế) cho biết, tình trạng biến đổi khí hậu, hạn hán và xâm nhập mặn đã ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống người dân nhiều vùng, miền trên cả nước.

Hạn hán, xâm nhập mặn làm cho sản xuất nông nghiệp và nuôi trồng thủy sản của người dân bị thiệt hại, gây nên tình trạng thiếu nước sạch cho sinh hoạt, thiếu hụt lương thực, thực phẩm...

Thực trạng trên đã tác động tới tình trạng dinh dưỡng của đối tượng dễ có nguy cơ bị tổn thương như phụ nữ mang thai, phụ nữ cho con bú và trẻ dưới 5 tuổi.

Khoảng 27.500 trẻ em dưới 5 tuổi đang bị suy dinh dưỡng cấp vừa và nặng

Viện Dinh dưỡng quốc gia nêu rõ, theo kết quả đánh giá và số liệu báo cáo gần đây của 18 tỉnh bị hạn hán ảnh hưởng, ước tính có khoảng 27.500 trẻ em dưới 5 tuổi đang bị suy dinh dưỡng cấp vừa và nặng; 39.000 phụ nữ mang thai và cho con bú đang bị thiếu hụt vi chất dinh dưỡng. Đồng thời theo thống kê, tỷ lệ suy dinh dưỡng cấp nặng đã tăng từ 1,3​-1,8% lên 1,9-2,1% trong năm 2016, bữa ăn của trẻ em và phụ nữ ở các tỉnh hạn hán đạt chất lượng thấp.

Mặc dù đã đạt nhiều kết quả trong sản xuất lương thực, thực phẩm, nhất là lúa gạo nhưng Việt Nam chưa có được an ninh thực phẩm hộ gia đình và cá thể, nhất là an ninh dinh dưỡng và vệ sinh an toàn thực phẩm.

Khi hạn hán, xâm nhập mặn, thiên tai xảy ra, người dân ở nhiều nơi bị cô lập, thiếu lương thực, khả năng tiếp cận với thực phẩm, nước sạch. Hậu quả trước mắt là trẻ em dễ bị suy dinh dưỡng, luôn bị đe dọa bởi bệnh tật và cả tính mạng.

Nếu may mắn thoát khỏi suy dinh dưỡng, tương lai những trẻ này cũng không thể phát huy hết tiềm năng phát triển về tầm vóc thể lực, trí tuệ, dẫn đến học vấn thấp, khả năng lao động cống hiến cho gia đình và xã hội giảm. Những trẻ này cũng đồng thời có nguy cơ mắc nhiều bệnh mãn tính không lây khi trưởng thành và có thể ảnh hưởng tới thế hệ sau.

Ngay khi hạn hán và xâm nhập mặn xảy ra, Viện Dinh dưỡng và Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) đã thành lập đoàn công tác đánh giá nhanh thực trạng tại hai tỉnh Ninh Thuận và Sóc Trăng.

Kết quả điều tra đã chỉ ra một số nguyên nhân chính ảnh hưởng đến tình trạng dinh dưỡng và sức khỏe của bà mẹ và trẻ em là tình trạng thiếu lương thực, không tiếp cận được sản phẩm giàu vi chất dinh dưỡng; thiếu nước sinh hoạt, trẻ không được nuôi dưỡng bằng sữa mẹ; trẻ không được cho ăn bổ sung đúng cách cũng như người chăm sóc trẻ không có nhiều thời gian tiếp xúc với cán bộ y tế.

Chính vì vậy, năm 2016, Chính phủ đã kêu gọi cộng đồng quốc tế giúp đỡ để đảm bảo nước sạch, vệ sinh an toàn và hỗ trợ dinh dưỡng cho những người dân bị ảnh hưởng bởi hạn hán, xâm nhập mặn; giám sát tình trạng dịch bệnh có thể xảy ra.

Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc đã huy động được 4 triệu USD từ Nhật Bản và Quỹ cứu trợ khẩn cấp Trung ương để triển khai các can thiệp cứu trợ khẩn cấp về nước sạch-vệ sinh và dinh dưỡng cho khoảng 340.000 người dân dễ bị tổn thương nhất, trong đó có 100.000 trẻ em và 135.000 phụ nữ tại 10 tỉnh, thành phố…

Hỗ trợ dinh dưỡng khẩn cấp

Dự án “Hỗ trợ dinh dưỡng khẩn cấp cho bà mẹ và trẻ em tại 6 tỉnh bị hạn hán và xâm nhập mặn” đã được triển khai ở 6 tỉnh gồm Ninh Thuận, Kon Tum, Gia Lai, Trà Vinh, Hậu Giang và Cà Mau từ tháng 6/2016 đến tháng 3/2017.

Đây là dự án đầu tiên hỗ trợ khẩn cấp nhằm khắc phục hạn hán và xâm nhập mặn có sự phối hợp chặt chẽ giữa Viện Dinh dưỡng và Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) trong việc thực hiện và theo dõi giám sát với số lượng đối tượng can thiệp lớn trên phạm vị rộng với nhiều địa hình khác nhau.

Qua dự án, đến nay, Viện Dinh dưỡng đã tổ chức tập huấn cho 144 cán bộ là bác sỹ và điều dưỡng khoa nhi tại các bệnh tuyến huyện và tuyến tỉnh tham gia dự án, trạm trưởng và chuyên trách dinh dưỡng của 333 xã dự án; điều trị cho 7.640 trẻ bị suy dinh dưỡng cấp tính nặng được phục hồi dinh dưỡng (tính đến thời điểm tháng 2/2017).

Đồng thời, hơn 83.000 phụ nữ mang thai và phụ nữ cho con dưới 1 tuổi của 58 huyện thuộc dự án được bổ sung đa vi chất dinh dưỡng liên tục trong 4 tháng (mỗi ngày một viên) bắt đầu từ tháng 9/2016 (đạt 80%).

Trẻ từ 6-23 tháng tuổi được tại 31 huyện được bổ sung đa vi chất (mỗi ngày 1 gói x 20 gói/tháng x 3 tháng). Kết quả cho thấy có tổng số 62.279 trẻ từ 6-23 tháng tuổi trên tổng số 75.710 đối tượng được bổ sung đa vi chất đạt trên 80%.

Bên cạnh đó, Trung tâm chăm sóc sức khỏe sinh sản các tỉnh đã phát 485.000 tờ rơi hướng dẫn sử dụng đa vi chất cho phụ nữ mang thai và phụ nữ cho con bú; 100.000 tờ rơi chăm sóc dinh dưỡng cho phụ nữ, 80.000 tờ rơi chăm sóc dinh dưỡng cho trẻ em, 3.600 poster để treo tại trạm y tế và in sao 627 đĩa truyền thông phát trên đài phát thanh, truyền hình, loa truyền thanh xã phường…

Kết quả triển khai dự án sẽ giúp Viện Dinh dưỡng xây dựng kế hoạch chủ động ứng phó về dinh dưỡng trong những tình huống khẩn cấp, an ninh lương thực bị đe dọa, từ đó tăng cường hợp tác, huy động nguồn lực và chủ động phối hợp trong việc ứng phó với thiên tai./.  

Thu Phương/TTXVN