Lễ hội mùa xuân

Lễ hội Việt Nam thường suy tôn tổ tiên, thần thánh, những người hiền tài hoặc những người có công khai phá mở rộng bờ cõi hay của những bậc anh hùng liệt sĩ có công giữ nước và dựng nước… Bởi thế, sau phần lễ với những nghi thức trang trọng, phần hội thường diễn ra với nhiều tiết mục biểu diễn văn hóa nghệ thuật truyền thống đặc sắc và những trò chơi mang sắc thái của từng vùng, từng miền, từng địa phương, nói lên những sự tích, công trạng của tổ tiên.

Những năm qua, công tác tổ chức, quản lý lễ hội trong cả nước có nhiều chuyển biến tích cực, giữ gìn và phát huy được truyền thống văn hóa và thuần phong mỹ tục của dân tộc. Những cái hay, cái thiện, cái đẹp của nhiều lễ hội truyền thống đến nay vẫn còn giá trị và đang phát huy, lan tỏa trong cộng đồng.

Tuy vậy, trong thực tế, phải thừa nhận tại nhiều lễ hội ở nhiều nơi vẫn còn để xảy ra tình trạng tiêu cực, vi phạm các quy định, tạo ra những hình ảnh không đẹp mắt, phản văn hóa như: Người đi lễ hội chen lấn, xô đẩy gây mất trật tự hoặc giành giật, tranh cướp lộc và đồ lễ, rải tiền lẻ không đúng chỗ. Một số người lợi dụng lễ hội để hành nghề mê tín dị đoan, “buôn thần, bán thánh”, sa vào mê tín dị đoan, phung phí tiền bạc vào vàng mã và lễ vật. Cùng với đó là một số hành vi ứng xử thiếu văn hóa ở nơi công cộng xả rác bừa bãi gây ô nhiễm môi trường, xâm hại các công trình văn hóa, gây ùn tắc giao thông,… Các hiện tượng tiêu cực này ảnh hưởng tới tính văn hóa và vẻ đẹp vốn có của lễ hội.

Mỗi lễ hội là một tác phẩm văn hóa. Điều này buộc người tham gia lễ hội phải thực hành hành vi văn hóa, ứng xử có văn hóa. Do đó, để giữ gìn tính văn hóa của lễ hội, bên cạnh việc xây dựng ý thức tự giác của người tham gia, các địa phương, trước hết là ngành văn hóa cần nâng cao trách nhiệm trong tổ chức và quản lý, bảo đảm lễ hội luôn là điểm sáng văn hóa lành mạnh./.

Gia Bảo