10 lưu ý khi chăm sóc bố mẹ già bị ốm tại nhà

TS.BS. Dương Văn Trung - Trưởng khoa Ngoại thận tiết niệu, Bệnh viện Bưu điện có những lời khuyên hữu ích cho việc chăm sóc người cao tuổi bị ốm tại nhà như sau:

1. Phòng nghỉ, ngủ phải thoáng khí, tránh lộng gió, gió lùa. Phòng luôn đảm bảo có đủ ánh sáng. Bạn nên sử dụng nhiệt kế đo trong phòng đảm bảo nhiệt độ luôn khoảng 25 độ C, (mùa đông lạnh phải có cách sưởi ấm: tấm sưởi, đệm sưởi...)

2. Chuẩn bị giường chuyên dụng nếu bố mẹ bạn bị liệt hay đi lại khó khăn: Giường có chế độ nâng và hạ đầu cao. Bạn nên cho các cụ ngồi nhiều, hoặc nằm nghiêng phải hay trái, cho các cụ nằm trên đệm khí, hay đệm nước chống loét.

Thường xuyên vận động các khớp tay, chân, và xoa bóp các cơ, vì nếu không các cụ sẽ cứng khớp nhanh chóng.

3. Thường xuyên vỗ rung phổi, tối thiểu ngày 2 lần, để tránh cho phổi khỏi ứ đọng gây viêm phổi.

4. Thường xuyên vận động các khớp tay, chân, và xoa bóp các cơ, vì nếu không các cụ sẽ cứng khớp nhanh chóng.

5. Về dinh dưỡng: Nếu các cụ tự ăn được thì tốt, nếu không ăn được hoặc ăn yếu bạn nên chọn các thực phẩm mềm, dễ nuốt, dễ tiêu hóa. Khi cần thiết phải cho các cụ ăn bằng ống xông dạ dày, mỗi bữa ăn chỉ bơm thức ăn vào qua ống xông là xong, như vậy sẽ đủ dinh dưỡng cho các cụ. Việc vệ sinh bát đũa, cốc hằng ngày là cần thiết. Nếu đặt ống xông thì phải khoảng 1- 2 tháng thay 1 lần.

6. Về hô hấp: Các cụ thở yếu, đôi khi không đủ lượng oxy cung cấp cho cơ thể. Vì vậy nên mua 1 máy tạo oxy để hỗ trợ thêm lượng oxy cho các cụ khi cần thiết. Mua 1 thiết bị đo độ bão hòa oxy trong máu, nếu độ bão hòa oxy dưới 94% thì nên hỗ trợ thở oxy ngay để sao cho độ bão hòa trên 96%- 98%.

7. Chăm sóc cụ ông có ống thông tiểu trên bụng:

- Thay băng chân ống xông hàng ngày.
- Uống nhiều nước để tránh cặn.
- Bơm rửa bàng quang sạch sẽ, ít nhất 1 tuần 1 lần, phòng tránh lắng cặn và gây viêm nhiễm. Bơm rửa bằng 500 ml nước muối 9%o hòa lẫn thuốc sát khuẩn betadin.
- 1 tháng định kỳ thay ống xông 1 lần.

Lưu ý: Các cụ ông tiểu không tự chủ thì dùng túi nilon buộc nhẹ vào đầu dương vật cho cụ để cụ tự đái vào đó, và thay túi sau mỗi lần (nếu dùng bao cao su sẽ làm trợt da dương vật).

8. Chăm sóc não: Các cụ già thường bị sa sút trí tuệ, vì vậy để hạn chế bằng cách cần tăng cường tương tác. Nếu có thời gian thì thường xuyên hỏi chuyện, tâm sự, kể chuyện. Nếu không có thời gian thì ít nhất cần cho các cụ xem nhiều TV, nghe đài.

9. Tắm rửa, vệ sinh cơ thể: Sự di chuyển các cụ là khó khăn, cho nên hầu hết là phải vệ sinh tại chỗ. Lau rửa các cụ hàng ngày bằng nước ấm, vắt vài quả chanh tươi và chút muối, lau bằng nước lá chè, lá kinh giới xay. Khi vệ sinh nên lau kỹ các vùng kín như nách, cổ... lật nghiêng cụ sang từng bên để lau...

Nếu hôm nào thời tiết ấm, có thể cách 3-5 hay 7 ngày bế cụ vào phòng tắm tổng thể 1 lần

Lưu ý: Thời tiết giá lạnh khi lau và tắm rửa cho các cụ nên chiếu đèn sưởi ấm.

Các cụ già thường bị sa sút trí tuệ, vì vậy để hạn chế bằng cách cần tăng cường tương tác.

10. Chăm sóc tốt các bộ phận

- Răng miệng: Dùng ngón tay trỏ quấn gạc tẩm ướt nước muối vệ sinh răng miệng. Lưu ý các cụ mất hết răng luôn há miệng thở vì vậy cần đeo khẩu trang, để tránh không khí đi thẳng vào phổi dễ gây viêm phổi...
- Mắt: Nhỏ nước mắt nhân tạo ngày 3 lần và nước muối 9%o.
- Mát xa xoa bóp chân tay, cổ, vai để thông khí huyết.
- Thay quần lót hằng ngày. Vệ sinh vùng kín bằng dung dịch vệ sinh (nhất là các cụ bà) Chú ý dùng khăn mềm, nước ấm lau và thấm khô mỗi khi các cụ đi tiểu, đại tiện.

Theo SK&ĐS