Bảo hiểm xã hội tự nguyện - chỗ dựa cho người lao động

Bảo hiểm xã hội tự nguyện là chỗ dựa cho người lao động.
Vận động người lao động tự do tham gia

Từ đầu năm, BHXH tỉnh Long An đã tập trung tuyên truyền nội dung Nghị quyết 28- NQ/TW và các chương trình, kế hoạch của tỉnh, trong đó chú trọng tuyên truyền, phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện và BHYT theo hộ gia đình. Theo Phó Giám đốc BHXH Long An – Lê Thành Liếp, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, ngay từ đầu năm 2019, BHXH Long An phối hợp các ngành liên quan triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện. Kết quả, đến nay, toàn tỉnh có trên 5.500 người tham gia BHXH tự nguyện, chiếm 0,63% so với lượng lao động trong độ tuổi.  

Ông Liếp cho rằng: Đối với những người tham gia BHXH bắt buộc, khi đến tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ điều kiện về thời gian thay vì chỉ được hưởng BHXH một lần như trước đây thì có thể đóng tiếp BHXH tự nguyện và lựa chọn phương thức đóng một lần cho những năm còn thiếu để được hưởng ngay lương hưu. Đối với người tham gia BHXH tự nguyện nói chung, có thể lựa chọn mức thu nhập tháng làm căn cứ đóng BHXH phù hợp điều kiện tài chính của mình với mức thấp nhất bằng mức chuẩn nghèo khu vực nông thôn (hiện tại là 700.000 đồng/tháng, khi đó mức đóng chỉ là 154.000 đồng/người/tháng) và mức cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở tại thời điểm đóng (mức lương cơ sở hiện tại là 1.490.000 đồng/tháng, mức đóng là 6,556 triệu đồng/người/tháng).

Được biết, người tham gia có thể lựa chọn phương thức đóng: Hàng tháng, hàng quý, sáu tháng, hàng năm, hoặc đóng một lần cho nhiều năm nhưng không quá 5 năm một lần hoặc đóng một lần cho những năm còn thiếu đối với người tham gia BHXH đã đủ điều kiện về tuổi để hưởng lương hưu theo quy định nhưng thời gian đóng BHXH còn thiếu không quá 10 năm (120 tháng) thì được đóng cho đủ 20 năm để hưởng lương hưu. Ngoài các quyền lợi về lương hưu hàng tháng được xác định dựa trên mức đóng và thời gian tham gia BHXH của người lao động, thì mức lương hưu tiếp tục được điều chỉnh trên cơ sở chỉ số giá sinh hoạt, tăng trưởng kinh tế và khả năng cân đối quỹ BHXH từng thời kỳ. Bắt đầu năm 2018, nhà nước thực hiện chính sách hỗ trợ tiền đóng cho người tham gia BHXH tự nguyện theo tỷ lệ % trên mức đóng BHXH hàng tháng theo mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn. Cụ thể, có 3 mức: Hỗ trợ 30% đối với người tham gia BHXH tự nguyện thuộc hộ nghèo; 25% đối với hộ cận nghèo và 10% đối với các đối tượng còn lại.

“Căn cứ vào điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và khả năng ngân sách nhà nước trong từng thời kỳ, Chính phủ sẽ xem xét điều chỉnh mức hỗ trợ tiền đóng cho người tham gia BHXH tự nguyện cho phù hợp. Đồng thời, nhà nước bảo hộ quỹ BHXH, thực hiện các biện pháp để bảo toàn và tăng trưởng quỹ; bảo đảm mọi người tham gia đều được thụ hưởng đầy đủ các quyền lợi theo quy định của pháp luật” - ông Liếp nói thêm.

Chỗ dựa cho người lao động

Tại nhiều địa phương trong tỉnh, người dân tham gia BHXH tự nguyện ngày một tăng vì thấy được lợi ích khi tham gia. Giám đốc BHXH huyện Châu Thành - Nguyễn Thị Trang thông tin, thời gian qua, công tác phối hợp tuyên truyền, vận động phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện trên địa bàn huyện mang lại những dấu hiệu hết sức tích cực, đối tượng tham gia BHXH tự nguyện ngày càng tăng. Đội ngũ tuyên truyền của huyện dần có được sự chuyên nghiệp và am hiểu sâu về BHXH tự nguyện, luôn sẵn sàng tuyên truyền và giải đáp thắc mắc cho người dân. Bên cạnh đó, sự vào cuộc của Huyện ủy, UBND huyện đã tạo tiền đề và là cầu nối giúp BHXH tự nguyện được tuyên truyền và phổ biến rộng rãi đến người dân. Ngoài ra, các ngành, đoàn thể tại các xã trên địa bàn huyện cũng triển khai vận động, phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện. Hiện toàn huyện có 835 người tham gia BHXH tự nguyện, đạt 169% so với kế hoạch năm.

Bên cạnh đó, BHXH huyện Châu Thành còn tích cực tham mưu Huyện ủy, UBND huyện thực hiện tốt chính sách BHXH, BHYT, phát triển đối tượng tham gia BHXH, đặc biệt là BHXH tự nguyện và tiến tới thực hiện mục tiêu BHXH toàn dân. Theo đó, BHXH huyện tham mưu UBND huyện ra quyết định giao chỉ tiêu về việc vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện cho UBND các xã, các hội, đoàn thể và Bưu điện huyện; thành lập Ban chỉ đạo phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, với cơ cấu gồm trưởng các ngành, chủ tịch UBND các xã, thị trấn và do chủ tịch UBND huyện làm trưởng ban, đồng thời phân công trách nhiệm cho các thành viên phụ trách địa bàn. Ngoài ra, BHXH huyện còn tham mưu UBND huyện phát động phong trào thi đua phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, với những giải thưởng nhằm khuyến khích, động viên những tập thể, cá nhân có thành tích cao trong việc vận động, phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện.

“Thời gian tới, để BHXH tự nguyện thực sự trở thành chỗ dựa cho lao động phi chính thức, góp phần đảm bảo an sinh xã hội, BHXH huyện sẽ tập trung tuyên truyền với nhiều hình thức phong phú, dễ nhớ, dễ hiểu, giúp các tầng lớp nhân dân nắm bắt được quy định mới, chính sách ưu đãi cũng như lợi ích khi tham gia BHXH tự nguyện. Trước mắt, BHXH huyện chú trọng đến nhóm đối tượng đã từng tham gia đóng bảo hiểm nhưng nghỉ việc, những người có thu nhập ổn định, khu vực có điều kiện kinh tế đang phát triển” – bà Trang thông tin thêm.

Ngoài ra, trong năm 2019, BHXH huyện Châu Thành còn phối hợp Hội Liên hiệp Phụ nữ, Hội Nông dân, Liên đoàn Lao động, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc các cấp và Bưu điện huyện tổ chức hàng chục buổi hội nghị tuyên truyền, đối thoại, tọa đàm về chính sách BHXH, BHYT, nhất là tập trung vào chính sách BHXH tự nguyện. Nhân viên đại lý thu BHXH, BHYT tại xã Hiệp Thạnh, huyện Châu Thành - Đồng Thị Diệu Hiền cho biết: “Từ khi hiểu chính sách về BHXH tự nguyện, tôi luôn mong muốn giới thiệu cho nhiều người biết, tham gia bảo hiểm của Nhà nước. Ngoài ra, mỗi tuần, tôi đều dành 2 buổi tối để cùng với các thành viên tổ tuyên truyền đến các khu nhà trọ, hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn, người khuyết tật, lao động tự do trên địa bàn huyện vận động họ tham gia BHXH tự nguyện”. 

 Sau khi được cán bộ BHXH huyện tuyên truyền về ý nghĩa, tầm quan trọng và lợi ích thiết thực của việc tham gia BHXH tự nguyện, anh Nguyễn Thanh Phúc, ngụ xã Phú Ngãi Trị, huyện Châu Thành đã tự nguyện tham gia. “Trước đây, tôi cứ nghĩ phải làm việc trong các cơ quan nhà nước hoặc đi làm công ty tham gia bảo hiểm trên 20 năm, về già mới có lương hưu. Khi biết người lao động tự do cũng có lương hưu nếu tham gia BHXH tự nguyện và đóng đủ năm, tôi đã tham gia ngay để phòng rủi ro cũng như tích lũy khi về già” – anh Phúc cho biết. Khác với anh Phúc, bà Lê Thị Hà (48 tuổi, xã Phước Tân Hưng) chia sẻ: “Trước đây, tôi là công nhân của một công ty sản xuất cá hộp. Tôi đã đóng bảo hiểm được 14 năm. Cách đây vài tháng, tôi nghỉ việc và đang định làm thủ tục hưởng bảo hiểm thất nghiệp và lãnh bảo hiểm một lần. Tuy nhiên, khi được nhân viên BHXH huyện tư vấn, tôi đã quyết định chuyển sang đóng BHXH tự nguyện cho đủ năm để được hưởng chế độ hưu trí hàng tháng, hưởng BHYT và tử tuất sau này”.

BHXH là an sinh xã hội cho người lao động khi về già. Tuy nhiên, trên thực tế vẫn nhiều người chưa biết và tham gia BHXH tự nguyện, nhiều đơn vị, doanh nghiệp còn tìm cách “né tránh” thực hiện trách nhiệm với người lao động. Vì vậy, thời gian tới, để thu hút thêm nhiều người dân và lao động tham gia BHXH tự nguyện rất cần sự chung tay, vào cuộc của cả hệ thống chính trị, nhất là cấp ủy, chính quyền các địa phương./.

Huỳnh Phong – Bùi Tùng