
Đại biểu Quốc hội thành phố Hải Phòng Nguyễn Thị Việt Nga phát biểu. (Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN)
Thảo luận ở hội trường về dự án Luật Xây dựng (sửa đổi), sáng 14/11, một số đại biểu Quốc hội đề nghị quy định rõ trách nhiệm của Ủy ban Nhân dân cấp xã, trong việc kiểm tra, phát hiện và xử lý vi phạm các quy định xây dựng ngay từ giai đoạn đầu và cần bổ sung chế tài xử lý trách nhiệm người đứng đầu nếu để xảy ra vi phạm trật tự xây dựng kéo dài.
Phát huy hiệu quả chính quyền cơ sở
Góp ý dự thảo Luật, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Phòng) cho rằng, dự thảo lần này đã sửa đổi, bổ sung nhiều nội dung quan trọng như đơn giản hóa thủ tục, phân cấp mạnh mẽ, tăng hậu kiểm, thúc đẩy chuyển đổi số trong lĩnh vực quản lý nhà nước về xây dựng.
Về việc miễn giấy phép xây dựng đối với một số công trình, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga cho biết, so với Luật Xây dựng hiện hành, dự thảo luật quy định miễn giấy phép xây dựng đối với một số loại công trình, theo hướng giảm “tiền kiểm,” tăng “hậu kiểm” trong việc quản lý các công trình xây dựng. Đây là nội dung phù hợp với mục tiêu cải cách, cắt giảm các thủ tục hành chính, giảm thời gian, chi phí thực hiện các thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp.
Tuy nhiên, theo đại biểu, thực tiễn nhiều năm qua cho thấy, tình trạng xây dựng không phép, sai phép, lấn chiếm vỉa hè, đất công, xây vượt tầng, thay đổi công năng... diễn ra ở nhiều nơi. Nhiều công trình không được phát hiện từ sớm, chỉ khi công trình đã xây gần xong hoặc hoàn thiện mới bị phát hiện và xử lý.
Trước thực trạng như vậy, cùng với bối cảnh thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp, đội ngũ cán bộ chuyên môn về xây dựng ở cấp xã rất mỏng, phần lớn là kiêm nhiệm, không có đủ lực lượng để thực hiện giám sát, phát hiện kịp thời vi phạm; ở một số địa phương còn thiếu cán bộ có chuyên môn sâu về xây dựng. Điều đó dẫn tới những khó khăn trong việc thực hiện kiểm tra, giám sát các công trình xây dựng trên thực tế.
"Vì vậy, song song với việc cắt giảm khâu “tiền kiểm,” miễn giấy phép xây dựng đối với một số công trình xây dựng, cần bổ sung các cơ chế tăng cường “hậu kiểm” để phát hiện và xử lý các sai phạm về xây dựng kịp thời; quy định rõ trách nhiệm của Ủy ban Nhân dân cấp xã trong việc kiểm tra, phát hiện và xử lý vi phạm các quy định xây dựng ngay từ giai đoạn đầu; bổ sung chế tài xử lý trách nhiệm người đứng đầu nếu không phát hiện hoặc không xử lý kịp thời các sai phạm về công trình xây dựng; nghiên cứu, bố trí lực lượng hỗ trợ quản lý xây dựng ở cấp cơ sở... để khâu “hậu kiểm” thực sự kịp thời và đạt hiệu quả. Tránh tình trạng mở cơ chế “hậu kiểm” nhưng không có đủ nguồn nhân lực, con người để thực hiện “hậu kiểm”, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga nêu.
Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (Thành phố Hồ Chí Minh) tán thành cao với sự cần thiết sửa đổi Luật Xây dựng nhằm hoàn thiện thể chế quản lý đầu tư xây dựng trong bối cảnh chuyển đổi số, phát triển kinh tế xanh và mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Dự thảo đã có những điều chỉnh đáng ghi nhận về phân cấp, quy chuẩn kỹ thuật và cơ sở dữ liệu, song cần tiếp tục hoàn thiện để đo lường được kết quả, giảm tầng nấc thủ tục, nâng cao trách nhiệm giải trình và bảo đảm yêu cầu quốc phòng, an ninh đối với hạ tầng trọng yếu.

Đại biểu Quốc hội Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Tâm Hùng phát biểu. (Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN)
Dự thảo Luật đã giao trách nhiệm cho Ủy ban Nhân dân cấp xã trong quản lý hoạt động đầu tư xây dựng, quản lý trật tự xây dựng theo phân cấp. Song, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng đề nghị quy định cụ thể cơ chế ủy quyền cho UBND cấp xã quyền kiểm tra hiện trường, lập biên bản vi phạm, tạm dừng thi công đối với công trình nhà ở riêng lẻ, công trình nhỏ lẻ; tiếp nhận - trả kết quả một số thủ tục đơn giản theo cơ chế một cửa điện tử, liên thông với cấp tỉnh; có chế tài với người đứng đầu nếu để xảy ra vi phạm trật tự xây dựng kéo dài.
"Việc này sẽ rút ngắn khoảng cách quản lý, phát huy hiệu quả vai trò chính quyền cơ sở," đại biểu Nguyễn Tâm Hùng nêu.
Bãi bỏ giấy phép xây dựng
Góp ý dự thảo Luật, đại biểu Tạ Văn Hạ (Đà Nẵng) nêu thực tế, thời gian thi công xây dựng ngắn nhưng thời gian chuẩn bị đầu tư rất dài, thậm chí 4-5 năm, gây nhiều khó khăn và tốn kém nhiều mặt. Vì vậy cần khắc phục triệt để vấn đề khi sửa Luật Xây dựng.Liên quan đến nghiệm thu và kiểm soát chất lượng công trình lớn, quan trọng của Nhà nước, xã hội, đại biểu Tạ Văn Hạ cho rằng, đây là dấu hỏi lớn về thẩm định, nghiệm thu và quản lý chất lượng đối với những công trình trọng điểm; đề nghị thay đổi tư duy, không chạy theo số lượng công trình.
Đáng chú ý, đại biểu Tạ Văn Hạ cho rằng, việc bãi bỏ giấy phép xây dựng là “một bước tiến” và đề nghị mạnh dạn mở rộng phạm vi bãi bỏ giấy phép với nhiều đối tượng, tăng tiền kiểm, bỏ cấp phép, không bỏ quản lý xây dựng.
“Phải mạnh dạn bỏ giấy phép xây dựng. Câu hỏi đặt ra là, nếu bỏ cấp phép, người dân sẽ xây dựng bừa bãi? Tôi cho rằng, bỏ thủ tục cấp phép chứ không bỏ quản lý nhà nước,” đại biểu nói.
Theo đại biểu, chúng ta đã có quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng, có chỉ giới đường đỏ, mật độ, chiều cao, khoảng lùi..., tất cả được công khai minh bạch; cùng với đó là việc hậu kiểm của Nhà nước. "Nếu có quy định rồi, cần xử nghiêm những ai sai phạm," đại biểu Tạ Văn Hạ nêu.

Đại biểu Quốc hội thành phố Đà Nẵng Tạ Văn Hạ phát biểu. (Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN)
Quan tâm về chính sách phát triển vật liệu mới, đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) đánh giá, việc dự thảo Luật Xây dựng (sửa đổi) bổ sung chính sách của Nhà nước đối với đầu tư xây dựng, là chính sách quan trọng nhằm khuyến khích nhà đầu tư trong nước và nước ngoài phát triển vật liệu mới, tái chế, xanh, nhẹ, đặc biệt là các loại vật liệu thân thiện với môi trường.
Nhấn mạnh cần tiếp tục khuyến khích chủ trương này, đại biểu Phạm Văn Hòa cho rằng, Nhà nước nên có chính sách đầu tư phù hợp để hỗ trợ các doanh nghiệp nghiên cứu, sản xuất và ứng dụng những loại vật liệu này trong các công trình công cộng và dân dụng.
Cùng với chính sách khuyến khích, đại biểu đề nghị, đối với các công trình mà chủ đầu tư yêu cầu sử dụng vật liệu nhẹ, vật liệu thân thiện môi trường, bắt buộc đơn vị tư vấn thiết kế phải đưa các loại vật liệu này vào phương án thiết kế. Nếu không yêu cầu bắt buộc, rất khó triển khai trong thực tế - đại biểu Phạm Văn Hòa nêu./.
Theo Vietnamplus
Nguồn: https://www.vietnamplus.vn/can-co-che-tai-voi-nguoi-dung-dau-neu-de-xay-ra-vi-pham-trat-tu-xay-dung-keo-dai-post1076920.vnp