Câu chuyện xây dựng lòng tin trong hợp tác xã

Xây dựng được lòng tin là “chìa khóa” cho hợp tác xã hoạt động hiệu quả (Ảnh tư liệu)

“Một lần bất tín, vạn lần bất tin”

Năm 2018, HTX Dịch vụ Nông nghiệp Hậu Thạnh Tây (huyện Tân Thạnh, tỉnh Long An) được chọn xây dựng HTX điểm của tỉnh, với 49 TV tham gia, diện tích trên 100ha. Việc thành lập HTX điểm sẽ tạo điều kiện xây dựng vùng lúa chất lượng cao ứng dụng công nghệ cao ngày càng phát triển, nhất là xây dựng được nhiều mối quan hệ, góp phần tạo đầu ra ổn định cho nông sản, tránh tình trạng “được mùa, mất giá” hoặc ngược lại. Ngay sau khi thành lập HTX, vụ Đông Xuân 2018-2019, Ban Giám đốc HTX ký hợp đồng liên kết sản xuất 100ha với 2 công ty trên địa bàn tỉnh. Nội dung hợp đồng ký kết gồm các TV HTX sạ giống lúa OM18 và Đài thơm 8 sẽ được 2 công ty này bao tiêu sản phẩm, bảo đảm thu mua giá cao hơn thị trường bên ngoài; trước khi thu hoạch lúa 1 tháng, mỗi công ty sẽ hỗ trợ 5 triệu đồng/ha và sẽ cho giá trước 10 ngày.

Thấy lợi ích của việc liên kết sản xuất, các TV HTX quyết định chuyển từ trồng nếp sang trồng lúa OM18 và Đài thơm 8 theo ký kết của Ban Giám đốc với 2 công ty. Cứ ngỡ đây sẽ là cơ hội cho HTX vừa khẳng định uy tín, vừa tạo ra hướng đi mới cho người dân quê mình. Song, niềm vui chưa được bao lâu, 2 công ty trên không làm đúng cam kết theo hợp đồng đã ký với HTX. Điều này làm cho HTX mất uy tín với các TV đến ngày nay.

Giám đốc HTX Dịch vụ Nông nghiệp Hậu Thạnh Tây - Phan Văn Kiệt nhớ lại: “Mới làm vụ đầu, chưa có kết quả gì thì bị 2 công ty “bẻ kèo”. Năm đó, tôi bị các TV phê bình dữ lắm. Họ phê bình cũng đúng thôi, vì đang làm giống nếp với giá cao hơn giống OM18 và Đài thơm 8 rất nhiều nhưng nghe lời HTX, để rồi lúa làm ra không ai mua, thu nhập ít hơn. Bây giờ, TV HTX mà nghe nói liên kết sản xuất với các công ty thì ai cũng ngao ngán lắc đầu. Đây cũng là một trong những nguyên nhân hoạt động của HTX không phát triển đến hôm nay”.

Lòng tin luôn là khởi nguồn, nền tảng vững chắc cho mọi mối quan hệ. Xây dựng lòng tin khó nhưng mất thì rất dễ, thậm chí mất lòng tin là mất tất cả.

Chủ tịch UBND xã Hậu Thạnh Tây - Nguyễn Văn Sinh cho biết: “Thấy mấy HTX điểm ở các địa phương khác phát triển, liên kết được với nhiều công ty, doanh nghiệp, tạo đầu ra ổn định cho nông sản, góp phần tăng thu nhập cho TV, tôi cảm thấy chạnh lòng. Bởi, xã cũng có HTX điểm của tỉnh nhưng lại không làm được điều đó. Ban Giám đốc HTX đưa ra chủ trương, kế hoạch là bị các TV phản ứng, bởi họ không có lòng tin từ khi mới thành lập HTX thì làm sao mà đồng tình hưởng ứng. Xác định được vấn đề này, UBND xã đang hỗ trợ HTX xây dựng lại phương án kinh doanh và sẽ tổ chức đại hội để bầu lại Hội đồng Quản trị và Ban Giám đốc ngay sau khi dịch Covid-19 được kiểm soát. Hy vọng, thời gian tới, HTX sẽ xây dựng lại được lòng tin với các TV”.

Xây dựng lòng tin để hợp tác, hợp tác để củng cố lòng tin

Hiện tỉnh có 200 HTX nông nghiệp, trong đó có 147 HTX hoạt động hiệu quả. Trong tổng số HTX nông nghiệp hiện tại, có 62 HTX ứng dụng công nghệ cao (đạt 31% so với tổng số HTX nông nghiệp của tỉnh). Qua 3 năm thực hiện phát triển HTX, liên hiệp HTX nông nghiệp trên địa bàn tỉnh (Quyết định số 461/QĐ-TTg, ngày 27/4/2018 của Thủ tướng Chính phủ), tỉnh có 74 HTX được thành lập mới, mặt khác, cũng có 21 HTX ngưng hoạt động, 14 HTX giải thể.

Nguyên nhân chủ yếu các HTX chưa hoạt động hiệu quả, thậm chí chuẩn bị giải thể là các HTX chưa xây dựng được lòng tin cho đối tác và TV. Cụ thể, hiện nay, trình độ, năng lực quản lý, điều hành, tổ chức sản xuất của cán bộ quản lý HTX còn hạn chế, phần lớn chưa qua đào tạo, sự nhiệt tâm, nhiệt thành của người điều hành chưa cao, khả năng tiếp thu khoa học - kỹ thuật còn hạn chế; nhiều HTX còn trông chờ, ỷ lại vào sự giúp đỡ của Đảng và Nhà nước; hoạt động của HTX chưa công khai, minh bạch trong khâu tài chính, kế toán giữa hội đồng quản trị, ban giám đốc và TV,…

Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - Nguyễn Chí Thiện chia sẻ: “Các HTX muốn hoạt động hiệu quả cần phải xây dựng lòng tin để hợp tác, hợp tác để củng cố lòng tin, không nên trông chờ, ỷ lại vào sự giúp đỡ của bất cứ ai mà phải tự thân vận động, trong đó yếu khâu nào thì khắc phục ngay khâu đó, không được kéo dài gây mất lòng tin giữa ban giám đốc và TV HTX. Các cấp, các ngành và địa phương cần quan tâm, tạo điều kiện cho kinh tế tập thể phát triển tốt nhất; kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các HTX,… Làm được điều này thì HTX sẽ ngày càng hoạt động hiệu quả, phát huy được vai trò kinh tế tập thể trong nền nông nghiệp hiện đại, góp phần tăng thu nhập, cải thiện chất lượng cuộc sống người dân”./.

Lê Ngọc