Hưởng ứng ngày thế giới phòng, chống đái tháo đường 14/11: Nâng cao ý thức phòng bệnh của mỗi người

Nỗi đau do bệnh đái tháo đường

Hơn 10 năm trước, bà Nguyễn Thị Hiền (ngụ xã Nhơn Hòa Lập, tỉnh Tây Ninh) được bác sĩ cho biết bị đường huyết cao. Tuy nhiên, do cuộc sống khó khăn và thấy sức khỏe vẫn bình thường nên bà không nghĩ đến việc phải điều trị. Đầu năm 2024, một vết phồng rộp nhỏ không rõ nguyên nhân xuất hiện ở chân nhưng không lành. Càng lâu, vết phồng càng lan rộng, dẫn đến hoại tử khiến bà bị nhiễm trùng máu phải điều trị tích cực dài ngày ở bệnh viện. Trong thời gian đó, bà trải qua 3 lần phẫu thuật đoạn chi.

Bà Hiền ngậm ngùi: “Không chỉ mất đi một chân, ngay cả căn nhà nhỏ hai vợ chồng làm lụng, tích cóp xây dựng được cũng buộc phải bán để lo viện phí. Bây giờ, tôi chỉ có thể loanh quanh trong căn nhà cất tạm trên đất của người thân. Giá như hồi trước không chủ quan, đi điều trị sớm thì chắc không đến nỗi như bây giờ”.

Sàng lọc đái tháo đường bằng test nhanh đường huyết mao mạch tại Trạm Y tế xã Tuyên Thạnh

Tại Khoa Nội tiêu hóa - Nội tiết - Huyết học của Bệnh viện Đa khoa Long An, chúng tôi gặp bà Danh Thị Tố Phương (sinh năm 1968, ngụ phường Khánh Hậu) nhập viện vào tối ngày 10/11/2025. Nét mặt vẫn còn đầy lo lắng, bà phân trần mình bị bỏng không phải do bất cẩn mà vì chân bị tê cứng, đau nhức, không còn cảm nhận được độ nóng khi pha nước muối ngâm chân. Chỉ khi con gái của bà phát hiện chân phồng rộp, bà mới biết mình bị bỏng.

Là bệnh nhân đái tháo đường nhiều năm, sợ vết thương không lành, bị nhiễm trùng nên con gái bà đã đưa nhập viện. Bà Tố Phương chia sẻ, bản thân chỉ vô tình phát hiện mắc bệnh đái tháo đường trong một lần bị tai nạn cách đây gần 10 năm. Bà uống thuốc đều đặn hằng ngày, tuân theo khuyến cáo của bác sĩ, đồng thời điều chỉnh chế độ ăn uống phù hợp nên sức khỏe không bị giảm sút nhiều. Nhưng khoảng 3 năm nay, số lần bà nhập viện ngày càng nhiều hơn, trung bình cứ 3-4 tháng, bà lại phải đi viện do cơ thể đã xuất hiện quá nhiều biến chứng. Bệnh làm bà không còn khả năng lao động để lo cho gia đình như trước và trở thành gánh nặng cho các con.

“Biết các con thương mình, lo cho mình nhưng con còn gia đình riêng. Tôi rất muốn đi làm kiếm tiền tự lo cho tuổi già nhưng không làm được gì. Mỗi lần nằm viện, con lo lắng đủ thứ thấy xót lắm!” - bà Tố Phương nghẹn ngào nói.

Biến chứng là nỗi lo lớn nhất của các bệnh nhân mắc đái tháo đường

Theo bác sĩ Lâm Văn Phương - Trưởng khoa Nội tiêu hóa - Nội tiết - Huyết học, Bệnh viện Đa khoa Long An, phát hiện sớm bệnh đái tháo đường có ý nghĩa vô cùng quan trọng vì kiểm soát tốt đường huyết ngay từ đầu sẽ góp phần hạn chế các biến chứng.

Bác sĩ Lâm Văn Phương gợi ý một số dấu hiệu sớm nhận biết bệnh: “Bệnh đái tháo đường diễn tiến âm thầm nhưng chúng ta có thể lắng nghe cơ thể để phát hiện những dấu hiệu đặc trưng của đái tháo đường như khát, uống nước nhiều, tiểu nhiều, nhất là về đêm, ăn nhiều nhưng lúc nào cũng cảm thấy đói và bị sụt cân. Ngoài ra, còn có thể có các triệu chứng khác như giảm thị lực, vết thương lâu lành,... Khi cơ thể có những dấu hiệu đó, chúng ta cần đến gặp bác sĩ để được tư vấn, thăm khám kịp thời”.

Tuy bệnh đái tháo đường gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, có thể dẫn đến tử vong nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa và kiểm soát bằng những biện pháp đơn giản, mang lại hiệu quả cao. Bác sĩ Lâm Văn Phương khuyến cáo: “Khi mắc đái tháo đường, điều quan trọng nhất là phải tuân thủ điều trị, tái khám định kỳ, thay đổi chế độ ăn theo hướng dẫn của bác sĩ. Bên cạnh đó, phải có tâm lý thoải mái, sống vui như người bình thường bởi hiện nay đã có nhiều loại thuốc giúp kiểm soát đường huyết rất tốt”.

Nhiều hoạt động nâng cao ý thức phòng bệnh

Từ lâu, đái tháo đường được xem là vấn đề sức khỏe toàn cầu. Do đó, từ năm 1991, Liên đoàn phòng, chống đái tháo đường và Tổ chức Y tế Thế giới đã chọn ngày 14/11 hằng năm là Ngày Thế giới phòng, chống đái tháo đường. Chủ đề của năm 2025 là Bệnh đái tháo đường và sự khỏe mạnh toàn diện.

Hưởng ứng Ngày Thế giới phòng, chống đái tháo đường năm nay, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh triển khai nhiều hoạt động nhằm mục tiêu nâng cao đến ý thức phòng bệnh trong cộng đồng, giúp mỗi người dân có thêm kiến thức đúng về bệnh đái tháo đường, nhận diện sớm các triệu chứng của bệnh, từ đó biết cách kiểm soát tốt đường huyết.

Một hoạt động nổi bật là tổ chức khám sàng lọc và truyền thông giáo dục sức khỏe về bệnh đái tháo đường tại 20 xã với 6.000 người tham gia. Đối tượng chủ yếu là người từ 40 tuổi trở lên, có nguy cơ cao mắc bệnh đái tháo đường; người dưới 40 nhưng bản thân hoặc cha - mẹ - anh - chị - em ruột có tiền sử mắc bệnh đái tháo đường. Mục tiêu hoạt động nhằm tăng cường kiểm soát các yếu tố nguy cơ gây bệnh, đẩy mạnh các biện pháp dự phòng, phát hiện sớm và quản lý điều trị để hạn chế sự gia tăng tỷ lệ người tiền bệnh, mắc bệnh, tàn tật và tử vong sớm do đái tháo đường.

Bác sĩ Lê Văn Lất - Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, cho biết: “Tại buổi khám sàng lọc, người dân sẽ trả lời bộ câu hỏi liên quan, được đo chiều cao, cân nặng, huyết áp, test nhanh đường huyết. Sau khám sàng lọc, những bệnh nhân đái tháo đường sẽ được lập danh sách, quản lý. Người có đường huyết cao sẽ được hướng dẫn lên tuyến trên để được xét nghiệm khẳng định, chẩn đoán và điều trị”. Trong 6.000 người được khám sàng lọc, 2.137 người được phát hiện có chỉ số đường huyết cao hơn mức bình thường và được giới thiệu lên tuyến trên.

Vãng gia tuyên truyền cho dân nhằm nâng cao ý thức phòng bệnh của mỗi người

Cùng với tổ chức khám sàng lọc, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh còn tổ chức tập huấn triển khai 10 câu lạc bộ Tăng huyết áp - đái tháo đường năm 2025 cho cán bộ phụ trách Chương trình Bệnh không lây nhiễm thuộc 5 trung tâm y tế (TTYT) khu vực: Kiến Tường, Tân Thạnh, Thạnh Hóa, Cần Đước và Cần Giuộc. Lớp tập huấn nhằm nâng cao năng lực cán bộ y tế tuyến cơ sở trong việc quản lý và điều trị đái tháo đường, trang bị kỹ năng tổ chức và quản lý câu lạc bộ Tăng huyết áp - đái tháo đường, giúp những người mắc bệnh có nhiều cơ hội gặp gỡ, chia sẻ kinh nghiệm để sống vui, sống khỏe, kéo dài thời gian không phải đối mặt với biến chứng. Bởi, biến chứng đái tháo đường không chỉ làm gia tăng chi phí y tế mà còn làm giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh.

“Bệnh đái tháo đường và sự khỏe mạnh toàn diện”, đây được xem là hướng tiếp cận toàn diện, chú trọng vào đầy đủ các khía cạnh về sức khỏe của người bệnh, không chỉ là về sức khỏe mà còn cả các yếu tố xã hội, giúp người bệnh cảm thấy được sự đồng cảm và hỗ trợ từ gia đình, cộng đồng. Hướng đến một môi trường hỗ trợ toàn diện cho người bệnh - điều này không chỉ giúp việc quản lý, kiểm soát bệnh tốt hơn mà còn hỗ trợ người bệnh có một cuộc sống lành mạnh, hạnh phúc và cân bằng hơn.

Một trong những thông điệp được ngành Y tế gửi đến người dân nhân Ngày Thế giới phòng, chống bệnh đái tháo đường “Hãy hiểu biết nhiều hơn về bệnh đái tháo đường để biết cách phòng và chữa bệnh, ngăn ngừa biến chứng” - Hãy cùng hành động vì một Việt Nam khỏe mạnh, không để đái tháo đường trở thành gánh nặng cho tương lai./.

Yến Mai