Khó khăn trong thực hiện Quyết định 33 về nhà ở cho hộ nghèo

Căn nhà của anh Huỳnh Văn Thông và chị Trần Thị Ái Chị (ấp 3, xã Thủy Tây, huyện Thạnh Hóa) xây dựng từ nguồn vốn vay theo Quyết định 33

Niềm vui an cư

Long An tích cực triển khai thực hiện Quyết định 33/2015/QĐ-TTg, ngày 10/8/2015 của Thủ tướng Chính phủ về chính sách hỗ trợ nhà ở đối với hộ nghèo (Quyết định 33) và Quyết định số 667/QĐ-UBND, ngày 24/02/2016 của UBND tỉnh về việc ban hành Đề án hỗ trợ nhà ở đối với hộ nghèo theo chuẩn nghèo giai đoạn 2011-2015 trên địa bàn tỉnh. Đây là nguồn ưu đãi lớn của Nhà nước giúp các hộ nghèo, đặc biệt khó khăn về nhà ở có điều kiện xây dựng nhà ở, ổn định cuộc sống.

Anh Huỳnh Văn Thông và chị Trần Thị Ái Chị (ấp 3, xã Thủy Tây, huyện Thạnh Hóa) kết hôn đã khá lâu và có 2 người con đang độ tuổi đi học (lớp 6 và lớp 1). Trước đây, gia đình anh chị thuộc diện hộ nghèo, sống trong ngôi nhà lá và hư hỏng khá nhiều, mùa mưa phải chịu cảnh mưa tạt gió lùa. Thế nhưng, nhờ Quyết định 33, anh chị được vay 25 triệu đồng từ Phòng Giao dịch Ngân hàng Chính sách Xã hội (NHCHXH) huyện Thạnh Hóa. Từ nguồn vốn này cộng với số tiền dành dụm được, anh chị mua vật tư về xây căn nhà với diện tích khoảng 50m² đạt tiêu chí “3 cứng” (nền cứng, khung - tường cứng, mái cứng).

Chị Ái Chị cho biết: "Trước đây, nhà tạm bợ nên mỗi khi mưa gió, tôi rất lo lắng các con ở nhà một mình sẽ gặp rủi ro. Nhờ số tiền vay, gia đình có căn nhà cứng cáp để ở nên tôi rất mừng". Hiện tại, anh chị làm công nhân ở một nhà máy xay xát trên địa bàn huyện nên thu nhập khá ổn định. Ngoài lo cho con ăn học, mỗi tháng, anh chị để dành gửi tiết kiệm vào Phòng Giao dịch NHCHXH huyện 500.000 đồng. Số tiền này, anh chị sẽ trả nợ khi đến kỳ thu nợ của ngân hàng. Ngoài ra, anh chị còn dành dụm một ít và dự định sửa nhà khang trang hơn trong thời gian tới.

Trưởng phòng Kinh tế và Hạ tầng huyện Thạnh Hóa - Nguyễn Thị Thu Hồng cho biết, theo đề án đã được phê duyệt, trên địa bàn huyện có 82 hộ được hỗ trợ vay tiền xây dựng nhà nhưng đến nay mới có 8 hộ vay tiền. Ngoài ra, huyện còn được các nguồn tài trợ từ các đơn vị, mạnh thường quân tài trợ 24 căn nhà cho hộ khó khăn về nhà ở. Như vậy, đến nay, Thạnh Hóa còn 50 hộ khó khăn về nhà ở và huyện đã có kế hoạch vận động nhà tài trợ để hộ dân có nhà bảo đảm tiêu chí “3 cứng” trong thời gian tới.

Không ít khó khăn

Theo thống kê từ Sở Xây dựng, thực hiện Quyết định 33, qua rà soát thì tổng số hộ thuộc diện cần được hỗ trợ là 1.602 hộ. Từ tháng 8/2015 đến nay, có 522 hộ được hỗ trợ với số vốn 21,8 tỉ đồng (500 hộ xây dựng nhà, 22 hộ sửa chữa), đạt 33%. Tuy nhiên, trong 522 hộ đã được hỗ trợ, chỉ có 180 hộ nhận hỗ trợ nguồn vốn vay từ NHCSXH, 342 hộ nhận hỗ trợ trực tiếp từ các tổ chức tài trợ khác (nguồn vốn không phải hoàn lại). Từ nay đến khi kết thúc chương trình vào năm 2020, tỉnh có 164 hộ sẽ được hỗ trợ xây dựng nhà ở từ nguồn vốn vay và chương trình hỗ trợ từ các tổ chức với số tiền khoảng 7,2 tỉ đồng. Qua thống kê, có 946/1.602 hộ không có nhu cầu vay vốn do gia đình tự xây dựng nhà, bỏ địa phương, không có đất, không có khả năng trả nợ.

Căn nhà mà gia đình bà Ông Thị Mai (ấp Bình Thới 1, xã Thuận Mỹ, huyện Châu Thành) đang ở hiện xuống cấp, những hôm mưa to, gió lớn bị dột và nền đất ẩm thấp. Gia đình bà có 3 nhân khẩu nhưng có đến 2 người bị bệnh, đó là bà Mai (84 tuổi) bị liệt phải nằm một chỗ do té ngã và cô Bạch Tuyết (trên 50 tuổi) bị bệnh tâm thần, hiện chỉ còn cô Mỹ Hương (gần 50 tuổi) khỏe mạnh nhưng không có việc làm và phải ở nhà chăm sóc 2 người bệnh. Trò chuyện cùng chúng tôi, cô Mỹ Hương không khỏi xúc động, chia sẻ rằng, có nhà mới khang trang, bền chắc là điều cô mong mỏi bấy lâu nay để mẹ già có nơi dưỡng bệnh. Cô nói: “Mặc dù được chính quyền địa phương thông tin có chương trình cho vay vốn 25 triệu đồng để xây dựng nhà nhưng tôi từ chối bởi không có khả năng trả nợ vì kinh tế gia đình quá khó khăn”.

Căn nhà của bà Ông Thị Mai (ấp Bình Thới 1, xã Thuận Mỹ, huyện Châu Thành) hiện xuống cấp nhưng gia đình từ chối vay vốn do không có khả năng trả nợ

Gia đình bà Trần Thị Thu Thủy (ấp Bình Trị 1, xã Thuận Mỹ, huyện Châu Thành) có 4 nhân khẩu, gồm vợ chồng bà và 2 người con trưởng thành, hiện cũng gặp không ít khó khăn về nhà ở. Ngôi nhà khá chật hẹp và xuống cấp trầm trọng nhưng bà vẫn từ chối nhận vay số tiền 25 triệu đồng để xây dựng nhà mới. Bà Thu Thủy cho rằng: “Tôi mong muốn vay được 50 triệu đồng từ NHCSXH với lãi suất ưu đãi để sửa chữa nhà. Số tiền vay 25 triệu đồng theo chương trình không đủ sửa chữa vì vật giá hiện nay khá đắt đỏ”.

Phó Giám đốc Sở Xây dựng - Đặng Thị Thúy Hà cho biết: “Qua quá trình triển khai chương trình thực tế tại địa phương, tỉnh gặp khó khăn, vướng mắc nhiều. Cụ thể, với mức vay ưu đãi chỉ 25 triệu đồng/hộ thì đối tượng đặc biệt khó khăn như người già, neo đơn, hộ sống ở vùng sâu, vùng xa,... không có nguồn kinh phí để góp cùng vốn vay xây nhà đạt chuẩn theo yêu cầu “3 cứng” và cũng không có khả năng trả nợ vay. Bên cạnh đó, có không ít hộ dân còn nặng tâm lý trông chờ nguồn hỗ trợ tài chính từ chính quyền địa phương, mạnh thường quân. Chính nguyên nhân này mà không ít hộ tự nguyện không đăng ký có nhu cầu vay vốn”.

Theo đó, thực hiện Quyết định 33, từ năm 2016 đến nay, tỉnh được giao 18 tỉ đồng để giải ngân cho hộ dân vay. Tuy nhiên, tỉnh chưa giải ngân vốn theo đúng tiến độ và chỉ giải ngân được 4,5 tỉ đồng, tương ứng với 180 hộ, đạt 25% kế hoạch. Trong khi đó, kế hoạch giải ngân đến hết năm 2018 là 880 hộ.

Qua tìm hiểu, hiện nay, nhiều địa phương vận động nhà tài trợ hỗ trợ, giúp người dân cải thiện đời sống, trong đó có xây dựng nhà ở với số tiền cao hơn mức hỗ trợ theo Quyết định 33. Các nguồn tài trợ này hỗ trợ trực tiếp và không lồng ghép vào nguồn lực chung của tỉnh, từ đó phát sinh không ít hộ dân còn tư tưởng trông chờ được hỗ trợ từ nhà tài trợ.

Bà Đặng Thị Thúy Hà cho biết thêm: “Quyết định 33 là chương trình lớn, giúp tạo điều kiện cho người nghèo có vốn làm nhà ở ổn định, an cư, lạc nghiệp. Sở Xây dựng sẽ phối hợp địa phương tiếp tục rà soát lại nhu cầu vay vốn của người dân và phối hợp NHCSXH tỉnh giải ngân khi có nhu cầu. Sở Xây dựng kiến nghị đến Bộ Xây dựng, ngoài nguồn vốn mỗi hộ được vay 25 triệu đồng từ NHCSXH, cần có sự hỗ trợ thêm từ ngân sách Trung ương cho các hộ và cùng với nguồn vận động khác, hộ nghèo mới có đủ kinh phí xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở. Đối với các hộ được hỗ trợ từ nhà tài trợ đã xây dựng nhà xong bảo đảm “3 cứng” nhưng chưa hoàn thiện, cần được xem xét hỗ trợ vay theo Quyết định 33 để giúp người dân cải tạo nhà ở, ổn định cuộc sống”./.

Mai Hương