Khoảng cách khá xa

Giá gốc và giá chợ có khoảng cách khá xa, người sản xuất và người tiêu dùng chịu thiệt

Giá gốc khá rẻ

Trong những ngày này, người chăn nuôi heo có tâm trạng không vui vì giá bán heo hơi đang tuột dốc khá nhiều. Chị Nguyễn Thị Tài, ngụ ấp 7, xã Lương Hòa, huyện Bến Lức cho biết, chị sống bằng nghề chăn nuôi heo đã hơn 10 năm nay. Hiện tại, chuồng heo nhà chị có 5 heo nái, hơn 30 heo thịt. Cách đây khoảng 1 tháng, chị xuất chuồng 11 con heo bán cho thương lái giá 4,3 triệu đồng/tạ, nhưng cách đây 2 ngày, chị tiếp tục bán thêm 10 con khác, thương lái chỉ trả giá 3,9 triệu đồng/tạ. Chị Tài cho rằng, với giá này, người chăn nuôi khó có lãi, nhưng nếu không bán, để lại ngày nào thì người chăn nuôi sẽ thêm chi phí thức ăn nhưng giá cả chưa chắc đã tăng.

Ngoài heo hơi hiện có giá thấp thì giá gà ta nuôi thả vườn cũng đang ở tình trạng tương tự. Chị Lê Thị Thu Vân, ngụ ấp 7, xã Lương Hòa sống bằng nghề chăn nuôi heo và gà đất thả vườn cho biết: "Hiện nay, thương lái thu mua gà có trọng lượng khoảng 2kg/con với giá chỉ 52.000 đồng/kg. Vì vậy, người chăn nuôi khó có đồng lời sau khi bán."

Chanh cũng là một trong những mặt hàng nông sản đang có giá bán ra thấp. Anh Trần Duy Thuận, ngụ ấp 8, xã Lương Hòa, huyện Bến Lức hiện đang trồng 4,5ha chanh không hạt. Theo anh, thời điểm này, chanh không hạt bán qua thương lái giá 10.000 đồng/kg; chanh có hạt giá cũng tương tự.

Nông dân luôn lo lắng về đầu ra cho nông sản

Người sản xuất, người tiêu dùng chịu thiệt

Cũng theo chị Lê Thị Thu Vân, tuy chị bán heo hơi có giá chỉ 3,7 triệu đồng/tạ nhưng mỗi khi cần mua thịt heo chế biến món ăn cho gia đình thì giá bán ra của tiểu thương khá cao. Theo đó, giá thịt heo trung bình do tiểu thương bán ra tại các chợ từ 80.000-130.000 đồng/kg tùy loại.

Tương tự, thịt gà đất thả vườn sau khi sơ chế từ lò giết mổ có giá khá đắt, trung bình 120.000-150.000 đồng/kg. Giá chanh không hạt lẫn có hạt hiện bán ở chợ cũng có giá từ 20.000-30.000 đồng/kg tùy loại lớn, nhỏ.

Theo anh Trần Duy Thuận, theo quy trình, chanh được hái từ vườn, khi đến tay người tiêu dùng qua khá nhiều trung gian như: Lái mua tại vườn, lái vựa, lái chợ đầu mối, lái chợ, tiểu thương và cuối cùng mới đến tay người tiêu dùng. Qua những khâu trung gian này đã đẩy giá lên khá xa so với giá gốc người sản xuất bán ra.

Qua những khâu trung gian đã đẩy giá chanh lên khá xa so với giá gốc

Chị Thu Vân bức xúc, trong quá trình mua bán gia súc, gia cầm, nói theo lý thuyết thì thuận mua vừa bán nhưng thật sự người chăn nuôi không thể quyết định được giá bán ra mà thương lái toàn quyền quyết định. Nếu họ đưa ra giá, mình không đồng ý thì cũng khó bán được. Trong khi đó, người sản xuất là người đầu tư vốn và cũng là người gánh chịu nhiều rủi ro. Hiện tại, người chăn nuôi gà, heo đang đối mặt với tình trạng lỗ vốn nhưng khoảng cách giữa giá gốc và giá chợ đang ở mức khá xa, và người hưởng lợi nhiều nhất vẫn là thương lái, tiểu thương bán lẻ.

Khi chúng tôi hỏi những người trực tiếp sản xuất có ý kiến gì khi người tiêu dùng (hoặc chính họ), đang phải trả tiền cao gấp nhiều lần để mua những sản phẩm mình làm ra, đa số nông dân đều chung một câu trả lời rằng, họ phải đầu tư vốn, chịu rủi ro, vất vả chăm sóc vật nuôi, cây trồng,... hàng mấy tháng trời lại phải chịu thua lỗ. Trong khi đó, ở mỗi khâu trung gian, chỉ cần mua đi bán lại cũng có thể kiếm lời mấy mươi phần trăm, như vậy thì thật là bất công!

Giá gốc và giá chợ có khoảng cách khá xa

Chị T. có thâm niên trên 40 năm bán rau cải, gia vị tại chợ Tân An cho biết, chị biết hiện tại giá một số mặt hàng rau cải, nông sản do người sản xuất bán ra có giá gốc khá rẻ nhưng tại chợ vẫn đội giá. Đó là do tình trạng có khá nhiều khâu trung gian để sản phẩm đến tay người tiêu dùng. Chị cho rằng, tiểu thương cũng chịu khá nhiều áp lực khi bán hàng chợ vắng khách nên dễ ế hàng hóa, chi phí tiền chợ như thuế, các loại phí,...

Còn chị G., một thương lái chuyên lấy hàng từ vựa rau tại chợ Mỹ Tho (tỉnh Tiền Giang), bỏ mối lại cho tiểu thương bán lẻ cho rằng, ở các chợ đầu mối, khi giá tăng thì họ điều chỉnh rất nhanh, nhưng khi giá giảm thì họ cũng như tiểu thương đều chậm điều chỉnh, vì có chung tâm lý neo giá nhằm có cơ hội kiếm lời cao.

Theo Chủ tịch Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng - Ngô Văn Rượi, hiện nay, Nhà nước chưa có bất cứ văn bản hay luật nào quy định về giá cả thị trường (trừ những mặt hàng do Nhà nước quản lý). Đây là cơ hội lớn cho thương lái, tiểu thương tự do thao túng thị trường cũng như toàn quyền định giá mua sản phẩm từ các trang trại, nhà vườn. Còn tiểu thương chợ lẻ và siêu thị lại quyết định giá bán cho người tiêu dùng. Giá tăng hay giảm đều do 2 đối tượng này quyết định.

Trưởng phòng Quản lý giá công sản thuộc Sở Tài chính - Trần Minh Chiến cho biết, hiện nay chưa có văn bản hay quy định nào xác định giá gốc của từng sản phẩm bán ra trên thị trường. Để quản lý thị trường thì chỉ có quy định về niêm yết giá, trường hợp bán không niêm yết giá, không đúng giá niêm yết, khi phát hiện, các cơ quan chức năng sẽ xử phạt theo Nghị định 19 của Chính phủ.

Theo ông Ngô Văn Rượi, để câu chuyện giá gốc và giá chợ có khoảng cách giá hợp lý thì các ngành chức năng cần nghiên cứu giải pháp để có quy định cụ thể giữa giá gốc và giá thị trường. Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng như quản lý thị trường, quản lý chợ nên giám sát chặt chẽ việc niêm yết giá, từ đó tác động đến ý thức cũng như tính cạnh tranh trên thị trường./.

Mai Hương