Tiếng Việt | English

31/05/2019 - 06:34

Ngày làm việc thứ chín, kỳ họp thứ bảy, Quốc hội Khóa XIV: Tạo tiền đề phát triển kinh tế - xã hội những năm tiếp theo

Ngày 30-5, Quốc hội (QH) làm việc tại hội trường, thảo luận về: Ðánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2018, tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và NSNN những tháng đầu năm 2019; Quyết toán NSNN năm 2017.

Tạo tiền đề phát triển kinh tế - xã hội những năm tiếp theo

Ðại biểu QH tỉnh Ninh Thuận phát biểu ý kiến thảo luận tại hội trường. Ảnh: HẢI THANH

Mô hình tăng trưởng chưa thật sự bền vững

Các ý kiến cho rằng, tình hình kinh tế - xã hội năm 2018 tuy phải đối mặt với những khó khăn, thách thức, nhưng với sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị, nền kinh tế đất nước đã đạt nhiều kết quả tích cực, toàn diện.

Tất cả 12 chỉ tiêu kinh tế - xã hội đều đạt và vượt kế hoạch, bội chi ngân sách giảm, cân đối ngân sách có những chuyển biến tích cực, thu hút vốn đầu tư nước ngoài tăng, các khu vực kinh tế phát triển tương đối đồng đều, nợ công trong giới hạn cho phép. Ðây là năm thứ ba liên tiếp thực hiện thành công tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trung bình dưới 4%, tốc độ tăng trưởng GDP đạt 7,08% là mức tăng cao nhất từ năm 2008 đến nay... Những tháng đầu năm 2019, nhìn chung vẫn giữ được xu thế phát triển, cơ cấu nền kinh tế bắt đầu chuyển dịch theo hướng tích cực.

Tuy nhiên, đại biểu Trần Tất Thế (Hà Nam) và nhiều đại biểu cho rằng, thu ngân sách vượt 8% so với dự toán, nhưng tăng thu chủ yếu do khai thác tài nguyên và giá dầu tăng, thu từ đấu giá quyền sử dụng đất mà không phải thu từ sản xuất, kinh doanh. Năm 2018, 165 nghìn doanh nghiệp thành lập mới và quay lại hoạt động thì cũng có 90 nghìn doanh nghiệp dừng hoạt động. Bên cạnh đó, mô hình tăng trưởng chưa thật sự đổi mới, còn tiềm ẩn một số yếu tố thiếu bền vững khi phụ thuộc nhiều vào yếu tố đầu vào thay vì đổi mới công nghệ, cho nên quý I - 2019, tốc độ tăng trưởng của một số lĩnh vực quan trọng đang có dấu hiệu chậm lại. Thí dụ, sản xuất sản phẩm điện tử, máy vi tính và sản phẩm quang học chiếm tỷ trọng lớn trong công nghiệp chế tạo, nhưng chỉ tăng 1,9% trong khi cùng kỳ tăng 23,6%; tốc độ tăng trưởng khách du lịch nước ngoài bốn tháng đầu năm 2019 tăng 7,6%, cùng kỳ tăng 29,6%... Bên cạnh đó, nội lực của nền công nghiệp còn yếu, phụ thuộc nhiều vào doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, khu vực dịch vụ phát triển còn hạn chế, chưa thể hiện vai trò chủ đạo dẫn dắt tốc độ tăng trưởng kinh tế.

Ðây là thực trạng phản ánh cơ chế chính sách, tình hình môi trường đầu tư chưa thật sự thuận lợi; việc đổi mới mô hình tăng trưởng để hướng tới tăng trưởng bền vững đang là "bài toán" cần một lời giải căn cơ và toàn diện. Các đại biểu Nguyễn Thị Quyên Thanh (Vĩnh Long), Bùi Sỹ Lợi (Thanh Hóa) và một số đại biểu khác đề cập lĩnh vực lao động, việc làm là một trong những yếu tố có ý nghĩa quyết định đối với thành công của việc cơ cấu lại kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng, phát triển toàn diện kinh tế, văn hóa, xã hội. Thực tế hiện nay, còn nhiều khó khăn, nhất là trong bối cảnh hội nhập sâu rộng, so với nhiều nước trong khu vực ASEAN, năng suất lao động của Việt Nam thấp hơn, chất lượng đào tạo còn thấp, chưa đáp ứng được nhu cầu tuyển dụng. Một số lĩnh vực đào tạo chưa gắn kết nhu cầu thị trường, chưa theo kịp sự chuyển dịch của mô hình và cơ cấu kinh tế. Thời gian tới, đề nghị Chính phủ quan tâm xây dựng, hoàn thiện cơ chế, chính sách xây dựng kế hoạch tổng thể gắn kết chặt chẽ giữa giáo dục đào tạo lao động và việc làm nhằm phát triển nguồn nhân lực, phù hợp điều kiện phát triển Việt Nam. Cần giải quyết hiệu quả hơn nữa nhu cầu nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, thực hiện đổi mới sáng tạo, tăng năng suất lao động, phát triển hài hòa kinh tế, văn hóa, xã hội, sớm đưa nền kinh tế đi vào quỹ đạo tăng trưởng nhanh và bền vững.

Nhiều đại biểu đề nghị tiếp tục thực hiện chính sách hỗ trợ từ ngân sách nhà nước đối với nguồn nhân lực chất lượng cao; thu hút và gửi sinh viên giỏi, đưa đi đào tạo tại các trường đại học, dạy nghề có đẳng cấp quốc tế trong khu vực và trên thế giới. Bên cạnh đó, quy hoạch lại mạng lưới cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp, gắn với quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội và nhu cầu của thị trường lao động trong cả nước, từng vùng và từng địa phương...

Quan tâm giải quyết những vấn đề xã hội bức xúc

Nhiều đại biểu nêu rõ những vấn đề mà người dân đang rất quan tâm, đòi hỏi cơ quan quản lý nhà nước phải rà soát và có giải pháp khắc phục, xử lý dứt điểm như: Tình hình bệnh dịch tả lợn châu Phi đang bùng phát ở hơn 40 tỉnh, thành phố trong cả nước gây hậu quả nặng nề; tình trạng gian lận trong thi cử, chất lượng và đạo đức nghề nghiệp của một bộ phận nhà giáo, tình hình bạo lực học đường; các vướng mắc liên quan dự án BOT, minh bạch trong quản lý thu phí... Bên cạnh đó, tình hình an ninh, trật tự còn diễn biến phức tạp, hoạt động "tín dụng đen" gây ra nhiều hệ lụy, ảnh hưởng cuộc sống người dân, làm mất trật tự an ninh xã hội trong khi công tác quản lý hoạt động này còn bất cập. Một số vụ án giết người nghiêm trọng, lợi dụng tôn giáo, mạng xã hội để lừa đảo, trục lợi, một số vụ việc quấy rối, xâm hại phụ nữ, trẻ em, tình trạng lái xe sử dụng rượu, bia, ma túy gây tai nạn nghiêm trọng... gây bức xúc trong dư luận xã hội. Những vấn đề phòng, chống tội phạm tàng trữ, buôn bán, vận chuyển trái phép chất ma túy với khối lượng lớn, quy mô rộng; vệ sinh an toàn thực phẩm, ô nhiễm môi trường, hoạt động khai thác cát, sỏi, bến bãi trái phép... cũng cần được xử lý triệt để.

Ðại biểu Nguyễn Thị Phúc (Bình Thuận) cho biết, cử tri phản ánh việc tăng giá điện tại thời điểm này là không phù hợp trong thúc đẩy phát triển sản xuất, kinh doanh. Mặc dù, việc điều chỉnh tăng giá điện đã được tính toán nằm trong lộ trình, nhưng đề nghị Chính phủ sớm công bố kết luận thanh tra việc tăng giá điện có đúng quy định hay không, nếu sai thì xử lý như thế nào, đồng thời có giải pháp khắc phục, phòng ngừa hiện tượng tăng giá "tát nước theo mưa", cần theo dõi sát biến động thị trường, kết hợp việc kiểm tra, giám sát chặt chẽ hoạt động kê khai giá của các doanh nghiệp để có biện pháp tổng thể nếu có biến động bất thường của thị trường. Ủng hộ chủ trương chung về điều hành giá điện, nhưng đại biểu Nguyễn Sỹ Cương (Ninh Thuận) đề nghị cần có sự công bằng, minh bạch và hợp lý, bởi việc chỉ tăng 8,36% giá điện như doanh nghiệp công bố là không chuẩn xác, khi số tiền điện có những hộ dân phải trả theo hóa đơn thực tế tăng gấp nhiều lần…

Phần lớn ý kiến đại biểu cho rằng, thời gian tới, ổn định kinh tế vĩ mô tiếp tục là trọng tâm trong chỉ đạo, điều hành, các định hướng về cơ cấu lại nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng tiếp tục được triển khai. Tuy nhiên, một số yếu tố như việc tăng giá điện, giá xăng dầu, giá dịch vụ y tế, xuất hiện thiên tai, dịch bệnh… đang tiềm ẩn nhiều rủi ro, ảnh hưởng bất lợi đến ổn định và tăng trưởng của nền kinh tế. Vì vậy, cần quan tâm hơn trong công tác dự báo và phân tích các diễn biến, đánh giá đầy đủ các rủi ro đối với nền kinh tế để đưa ra phương án điều chỉnh phù hợp.

Bình ổn giá cả thị trường

Ðể bảo đảm cân đối cung, cầu nhằm ổn định chỉ số giá tiêu dùng CPI trung bình dưới 4%, hạn chế tác động đến sản xuất, tiêu dùng và đời sống của người dân, nhiều ý kiến đề nghị cần điều chỉnh giá dịch vụ công theo lộ trình phù hợp, tránh gây ra tác động bất lợi đến chỉ số giá tiêu dùng. Tiếp tục rà soát, hoàn thiện hệ thống pháp luật về giá, đẩy nhanh hoàn thiện định mức kinh tế kỹ thuật làm cơ sở xác định giá dịch vụ theo lộ trình; tính đúng, tính đủ chi phí thực hiện dịch vụ giá và điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, thận trọng, phối hợp chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế khác nhằm tiếp tục ổn định kinh tế vĩ mô để kiềm chế lạm phát.

Nhiều đại biểu cũng đề nghị, cần tiếp tục cải cách hành chính, hiện đại hóa công nghệ thông tin, nhất là trong lĩnh vực thuế, hải quan, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, tận dụng cơ hội thu hút vốn đầu tư phát triển kinh tế. Ðẩy mạnh kỷ luật, kỷ cương tài chính, quản lý tài chính ngân sách, tránh thất thoát, lãng phí, đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, hạn chế chuyển nguồn vốn qua các năm, chống thất thoát nguồn thu, dư địa giảm chi thường xuyên vẫn cần tiếp tục thực hiện. Khẩn trương cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước, đẩy mạnh cổ phần hóa sớm xử lý các dự án thua lỗ, tránh thất thoát khi chuyển quyền sử dụng đất đối với doanh nghiệp đã cổ phần hóa mà trước đây chưa tính vào giá trị doanh nghiệp.

Chiều qua, Bộ trưởng Nội vụ Lê Vĩnh Tân thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ, giải trình thêm hai nội dung sắp xếp lại đơn vị hành chính ở cấp huyện, cấp xã và việc sắp xếp các cơ quan chuyên môn ở cấp tỉnh và cấp huyện. Chung quanh những nội dung quan trọng được nhiều đại biểu quan tâm, Phó Thủ tướng Vương Ðình Huệ cũng đã thông tin, làm rõ thêm các giải pháp trong thời gian tới. Phó Thủ tướng cho biết Chính phủ sẽ chú trọng điều hành chính sách tài khóa chặt chẽ, chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, phối hợp các chính sách kinh tế vĩ mô khác nhằm kiểm soát lạm phát theo mục tiêu đề ra. Chủ động theo dõi sát diễn biến cung cầu, thị trường, giá cả để có giải pháp bình ổn thị trường phù hợp, nhất là đối với một số mặt hàng thiết yếu có nhiều biến động khó lường như giá điện, xăng dầu, gạo, các mặt hàng đang có nhu cầu cao như vật liệu xây dựng.

Phó Thủ tướng cũng nhấn mạnh việc tăng cường công tác dự báo, tính toán tác động của việc điều chỉnh giá các mặt hàng thiết yếu với mức độ và thời điểm phù hợp. Thực hiện tốt việc công khai, minh bạch các chi phí đầu vào, tạo niềm tin cho người dân và doanh nghiệp. Xử lý nghiêm những sai phạm trong quá trình thực hiện các chủ trương, chính sách của Chính phủ... Về vấn đề giá điện và giá xăng dầu, theo Phó Thủ tướng, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Công thương phối hợp Tập đoàn Ðiện lực (EVN), Bộ Tài chính và các bộ, ngành liên quan thời gian tới tiếp tục tiết giảm chi phí, giảm tổn thất điện năng, minh bạch chi phí đầu vào. Ðặc biệt, trên cơ sở ý kiến đề xuất của các chuyên gia, người dân, doanh nghiệp, Bộ Công thương và EVN sớm nghiên cứu trình Chính phủ sửa đổi bổ sung các biểu giá điện cho hợp lý hơn, vừa bảo vệ được người có thu nhập thấp, vừa phù hợp nhu cầu về điện ngày càng tăng cao của nhóm người dân khác, bảo đảm hài hòa lợi ích của người tiêu dùng điện.

Phó Thủ tướng cũng cho biết Thanh tra Chính phủ sẽ sớm công bố kết luận thanh tra và khẳng định sẽ xử lý nghiêm các sai phạm nếu có của EVN và các cơ quan liên quan. Ðồng thời, Chính phủ cũng đề xuất Kiểm toán Nhà nước nghiên cứu để có thể đưa vào kế hoạch năm 2019 kiểm toán tài chính và kiểm toán chuyên đề về giá điện của EVN năm nay./.

Theo NDO (BĐT tổng hợp)

Ðến nay đã có bốn tỉnh thí điểm sắp xếp cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh, giảm năm cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh. Cấp huyện đã có 15 tỉnh, thành phố trực thuộc T.Ư tổ chức thí điểm sắp xếp với cơ quan chuyên môn cấp huyện và giảm được 185 phòng chuyên môn...

Bộ trưởng Nội vụ Lê Vĩnh Tân

Cần có cơ chế, chính sách điều phối liên kết vùng nhằm phát huy mạnh mẽ vai trò của các vùng kinh tế miền núi, trong đó ưu tiên đầu tư những liên kết mang tính kết nối thị trường giữa các trung tâm kinh tế lớn và các địa phương vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn mà doanh nghiệp là hạt nhân liên kết...

Ðại biểu Triệu Thị Thu Phương (Bắc Cạn)

Chính phủ điện tử xét đến cùng là do con người xây dựng và vận hành. Do đó, việc nâng cao ý thức, trách nhiệm, quyết tâm chính trị, trình độ sử dụng và làm chủ công nghệ của đội ngũ cán bộ, công chức có ý nghĩa quyết định.

Ðại biểu Hà Thị Lan (Bắc Giang)

Chia sẻ bài viết