Sức hút ở khu trưng bày sáng kiến, cải tiến kỹ thuật Sư đoàn 5

Nhóm tác giả sáng kiến hướng dẫn sĩ quan trẻ Campuchia sử dụng thiết bị tập luyện bắn súng ứng dụng camera AI DA01

Trong huấn luyện bắn súng truyền thống, việc đánh giá kết quả và theo dõi tiến độ của bộ đội còn gặp nhiều khó khăn do còn phụ thuộc vào đánh giá chủ quan của người huấn luyện, tốn thời gian ghi nhận, tổng hợp kết quả và thiếu hệ thống quản lý dữ liệu tập trung.

Xuất phát từ thực tế đó, nhóm tác giả gồm Thượng tá Lê Công Danh - Phó Tham mưu trưởng Sư đoàn 5; Thượng úy Nguyễn Duy Anh - Đại đội trưởng Đại đội 6, Tiểu đoàn 5, Trung đoàn 5 và Thượng úy Nguyễn Minh Luân - Trung đội trưởng Trung đội Thông tin, Tiểu đoàn 6, Trung đoàn nghiên cứu và xây dựng “Thiết bị tập luyện bắn súng ứng dụng camera AI DA01”.

Thượng úy Nguyễn Duy Anh cho biết: “Chúng tôi muốn đưa công nghệ vào huấn luyện để giảm phụ thuộc vào đánh giá cảm tính và tạo ra một hệ thống quản lý dữ liệu chính xác, đồng bộ”.

Thiết bị ứng dụng trí tuệ nhân tạo và các thuật toán xử lý ảnh tiên tiến để số hóa, tự động hoá toàn bộ quá trình tập luyện. Trong đó, tính năng nổi bật nhất là theo dõi đường ngắm, cho phép người huấn luyện quan sát trực tiếp quá trình ngắm bắn, phát hiện ngay lỗi về tư thế, kỹ thuật và điều chỉnh kịp thời. Thiết bị còn có chức năng phân tích điểm số tự động, sử dụng thuật toán AI để xác định vị trí đạn trên mục tiêu, tính toán điểm số một cách chính xác tuyệt đối. Tất cả dữ liệu được lưu trong mục báo cáo thống kê, giúp người chỉ huy có thể tạo các báo cáo và xem lại toàn bộ quá trình huấn luyện của một cá nhân hay một buổi tập.

Thiết bị được thiết kế gồm 3 thành phần chính: Camera AI (Raspberry Pi) tại thao trường để thu thập và phân tích; máy chủ Flask ở trung tâm để tổng hợp và lưu trữ; giao diện web để người dùng tương tác và xem báo cáo. Thiết bị sử dụng phần cứng phổ thông (như Raspberry Pi, Camera) và phần mềm mã nguồn mở, nhờ đó chi phí thấp, dễ triển khai, bảo trì. Sáng kiến này đạt giải A cấp Quân khu năm 2025.

Thượng úy Nguyễn Đình Cường - Đại đội trưởng Đại đội 17, Trung đoàn 4 (bên phải) thuyết minh sáng kiến “Hệ thống kiểm tra máy điểm hỏa MFĐ100 và thông mạch đường dây”

Thời gian qua, các đơn vị công binh trong Sư đoàn sử dụng máy điểm hỏa MFĐ100 và máy YJQL500 để tạo bãi giả trong diễn tập, hủy nổ mục tiêu và ứng dụng trong nhiệm vụ xây dựng công trình. Tuy nhiên, việc kiểm tra chất lượng sử dụng máy và thông mạch đường dây vẫn chưa hiệu quả, khả thi; đa phần đơn vị phải nổ thử để kiểm tra, vừa mất thời gian, chưa bảo đảm an toàn. Trăn trở trước thực trạng đó, Thượng úy Nguyễn Đình Cường - Đại đội trưởng Đại đội 17, Trung đoàn 4, đã nghiên cứu và chế tạo “Hệ thống kiểm tra máy điểm hỏa MFĐ100 và thông mạch đường dây”.

Thượng úy Nguyễn Đình Cường cho biết: “Chúng tôi cần một thiết bị kiểm tra an toàn, chính xác nhưng vẫn phải đơn giản và phù hợp với điều kiện huấn luyện thực tế. Tôi tin rằng thiết bị này sẽ giúp các đơn vị công binh giảm nhiều rủi ro trong quá trình kiểm tra đường dây và máy điểm hỏa”.

Hệ thống kiểm tra máy điểm hỏa MFĐ100 và thông mạch đường dây có cấu tạo đơn giản, dễ sử dụng, kiểm tra chính xác. Hệ thống dùng nguồn 12V để kiểm tra thông mạch ổn định cho đường dây hơn 5km, pin dung lượng lớn, có thể sạc lại và được lắp từ các linh kiện phổ thông nên chi phí thấp. Hệ thống được sử dụng trong diễn tập chiến thuật, hủy nổ mục tiêu từ cấp Trung đội trở lên và có thể áp dụng cho lực lượng Công binh, Thông tin cũng như các đơn vị xây dựng công trình chiến đấu sử dụng máy điểm hỏa phá đất, đá.

Thiếu tá Lục Văn Phong - Phó Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 14 (bìa phải) thuyết minh sáng kiến “Thiết bị phá rào FMV-B1 mô phỏng”

Năm 2017, Sư đoàn đã triển khai huấn luyện mở cửa bằng thiết bị phá rào FMV-B1. Dù các đơn vị cấp Trung đoàn được trang bị mô hình học tập có kích thước, hình dáng giống thiết bị thật, nhưng việc mô phỏng chuyển động bay của động cơ kéo và các mô-đun nổ vẫn còn hạn chế, dẫn đến tình trạng huấn luyện “chay”, khiến bộ đội khó hình dung nguyên lý hoạt động và thao tác thực hành chưa thật sự chính xác. Từ thực tế đó, Thiếu tá Lục Văn Phong - Phó Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 14 đã nghiên cứu chế tạo “Thiết bị phá rào FMV-B1 mô phỏng”.

Thiếu tá Lục Văn Phong chia sẻ: “Điều chúng tôi mong muốn là tạo ra một mô hình vừa giống thật, vừa thể hiện được chuyển động của động cơ kéo và mô-đun nổ, giúp bộ đội hiểu rõ hơn nguyên lý hoạt động cũng như cách phá vật cản của FMV-B1”.

Thiết bị bao gồm 5 bộ phận chính bao, gồm: Bệ phóng, động cơ kéo, mô đun nổ, cụm neo và bộ phận cò. Thiết bị được sử dụng trong huấn luyện, diễn tập các hình thức chiến thuật tiến công có mở cửa bằng FMV-B1, với tầm bay từ 50-70m và khả năng kéo 3-4 chuỗi nổ dài 35m. 

Việc đưa thiết bị phá rào FMV-B1 mô phỏng vào huấn luyện giúp bộ đội nắm chắc nguyên lý hoạt động của động cơ kéo, hiểu rõ tầm bay và cách phá vật cản của thiết bị. Trong diễn tập, sáng kiến này làm tăng tính sinh động, sát thực tế chiến đấu và hiện đã được triển khai sử dụng rộng rãi trong toàn Sư đoàn./.

Đào Như - Văn Tuấn