Một nguyên nhân khác dẫn đến sạt lở còn do tập quán người dân thường xây dựng nhà ở cặp mé sông, kênh để thuận lợi trong việc sản xuất nông nghiệp, đánh bắt thủy sản,… Một số người dân xây dựng trái phép các công trình, lấn chiếm lòng sông, cản trở dòng chảy gây sạt lở.

Vụ sạt lở tại khu vực đường cặp sông Vàm Cỏ Tây, (xã Thủy Đông, huyện Thạnh Hóa) phần nào do 1 người dân tự ý đóng cừ, xây dựng bờ kè lấn chiếm lòng sông, cộng với việc xây dựng hàng rào kiên cố nên làm gia tăng tải trọng lên nền đất yếu dẫn đến sạt lở làm sụt lún hoàn toàn một đoạn đường giao thông dài gần 20m và 1 hàng rào của người dân bị sạt lở xuống sông.

 

Trong vòng 4 ngày, điểm sạt lở tại cầu Bún Bà Của được xử lý, thông xe, tạo điều kiện cho người dân đi lại thuận tiện. Ông Nguyễn Văn Ba (xã Thủy Tây, huyện Thạnh Hóa) bộc bạch: “Tôi thường xuyên qua lại trên đoạn đường thuộc km 65+400 nên rất sợ khi thấy sạt lở. Song, các cấp, các ngành nhanh chóng khắc phục, người dân đi lại thuận tiện hơn”.

Từ năm 2020 đến nay, bằng các nguồn vốn, tỉnh thi công hoàn thành 4 công trình, với tổng chiều dài 7.940m, kinh phí thực hiện trên 959 tỉ đồng; 9 công trình đang triển khai thi công và chuẩn bị đầu tư với chiều dài 14.688m, kinh phí thực hiện trên 2.440 tỉ đồng. Các dự án này mang lại hiệu quả đáng kể trong việc nâng cao khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu, phòng, chống sạt lở, xâm nhập mặn, triều cường. Qua đó, góp phần chỉnh trang đô thị, tạo cảnh quan du lịch, thúc đẩy phát triển KT-XH ở các địa phương.

Từ năm 2020 đến nay, bằng các nguồn vốn, tỉnh thi công hoàn thành 4 công trình, với tổng chiều dài 7.940m, kinh phí thực hiện trên 959 tỉ đồng; 9 công trình đang triển khai thi công và chuẩn bị đầu tư với chiều dài 14.688m, kinh phí thực hiện trên 2.440 tỉ đồng

 

Đồng bộ các giải pháp công trình và phi công trình giúp tỉnh thực hiện tốt công tác PCTT trong thời gian qua trước tình hình thời tiết diễn biến phức tạp, khó lường. Tuy nhiên, điều này cũng chẳng thấm vào đâu khi số vụ sạt lở, sụt lún đất vẫn tiếp diễn và chưa có dấu hiệu dừng lại.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh - Nguyễn Minh Lâm cho biết: “Hiện nhiều khu vực bờ sông bị sạt lở nghiêm trọng nhưng tỉnh thiếu vốn đầu tư khắc phục, di dời dân, thậm chí, một số dự án đã được thông qua nhưng kinh phí vẫn chưa phân bổ đủ gây khó khăn trong quá trình thi công các dự án. Ngoài ra, một số cơ chế, chính sách của Trung ương chưa phù hợp với tình hình thực tế của địa phương. Theo Nghị định về thành lập và quản lý Quỹ PCTT của Chính phủ, tỉnh chỉ hỗ trợ kinh phí tu sửa, xử lý và xây dựng khẩn cấp công trình PCTT tối đa không quá 3 tỉ đồng/công trình, thế nhưng, những công trình sạt lở lớn như tiếp giáp giữa sông Cần Giuộc với Đường tỉnh 826C sẽ không đủ kinh phí so với nhu cầu thực tế. Một số công trình trên địa bàn tỉnh lại thuộc sự quản lý của Trung ương nên khi xảy ra sự cố, tỉnh rất khó để tiến hành các biện pháp xử lý, còn đợi Trung ương thì sẽ ảnh hưởng đến sự an toàn của người dân”.

Thừa “chống”, thiếu “phòng” là một trong những hạn chế của tỉnh trong việc thực hiện công tác phòng, chống sạt lở. Khi xảy ra các sự cố sạt lở, các cấp, các ngành mới thực hiện các biện pháp khắc phục, chưa có biện pháp “phòng” từ sớm, từ xa; đồng thời, người dân sống cặp mé sông, kênh, rạch cũng “vô tư” xây dựng các công trình kiên cố trên nền đất yếu, không trồng các loại cây xanh để giữ đất, phòng sạt lở.

Trước những khó khăn, hạn chế trong công tác phòng, chống sạt lở trên địa bàn tỉnh, Bí thư Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, thành viên Ban Chỉ đạo Quốc gia về PCTT - Ngô Văn Cương yêu cầu: Tỉnh rà soát tất cả điểm sạt lở và có nguy cơ sạt lở để lập phương án xử lý kịp thời; sắp xếp thứ tự ưu tiên các công trình cần Trung ương hỗ trợ kinh phí xây dựng khẩn cấp; tổ chức diễn tập PCTT ở các khu vực nguy hiểm; ứng dụng công nghệ thông tin trong PCTT; triển khai hiệu quả phương châm “4 tại chỗ”; kiện toàn Ban Chỉ huy PCTT và tìm kiếm cứu nạn các cấp;... Riêng những kiến nghị của địa phương, đoàn sẽ ghi nhận và báo cáo Ban Chỉ đạo Quốc gia về PCTT xem xét để có giải pháp hỗ trợ kịp thời.

Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - Nguyễn Thanh Truyền chia sẻ: “Xác định công tác PCTT là nhiệm vụ chính trị quan trọng, ngành Nông nghiệp luôn quan tâm, thực hiện kịp thời các chỉ đạo của cấp trên; đồng thời, tham mưu Tỉnh ủy, UBND tỉnh ban hành các văn bản chỉ đạo trong công tác PCTT. Thời gian tới, ngành đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền, tham mưu tổ chức diễn tập ở những nơi xung yếu; tiếp tục xây dựng các phương án ứng phó với thiên tai để không bị động hoặc bất ngờ; kiên quyết xử lý mạnh các trường hợp xây dựng mới ở các mé sông, kênh; vận động người dân sống cặp mé sông, kênh, nhất là các điểm có nguy cơ sạt lở di dời đến nơi an toàn; hỗ trợ kinh phí, đầu tư trang thiết bị PCTT cho các xã để có thể xử lý kịp thời khi có thiên tai xảy ra; thường xuyên kiện toàn Ban Chỉ đạo PCTT và tìm kiếm cứu nạn ở các cấp;….

Tỉnh xác định được các hạn chế, tồn tại trong công tác phòng, chống sạt lở; đồng thời, cũng đưa ra nhiều giải pháp thiết thực, cụ thể. Tuy nhiên, hiện nay, quan trọng nhất trong phòng, chống sạt lở là phải tôn trọng thiên nhiên. Do đó, người dân hãy chung tay bảo vệ môi trường, không xả rác bừa bãi, nhất là không phá rừng, xây dựng trái phép công trình trên các tuyến sông, kênh, rạch; chủ động di dời nhà ở ven sông, rạch có nguy cơ sạt lở cao đến nơi an toàn để bảo vệ tính mạng, tài sản của gia đình;...

Nội dung: Lê Ngọc - Thái Bạch

Đồ Họa: Trần Quân