Tỉnh Tây Ninh sau hợp nhất có tổng diện tích tự nhiên hơn 8.536km2, đường biên giới dài hơn 374km, có 4 cửa khẩu quốc tế, sở hữu nhiều khu kinh tế, khu công nghiệp, cụm công nghiệp. Trước khi hợp nhất, Long An là một trong những địa phương có tốc độ phát triển khu công nghiệp mạnh cả nước, với 37 khu công nghiệp và 62 cụm công nghiệp, tổng diện tích hơn 15.000ha. Còn Tây Ninh (cũ) có 9 khu công nghiệp và 7 cụm công nghiệp với tổng diện tích hơn 4.500ha, thu hút nhiều nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt từ Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc và châu Âu. Đây chính là một trong những lợi thế vượt trội của tỉnh Tây Ninh mới với hệ thống khu công nghiệp, cụm công nghiệp phát triển rộng khắp. Địa phương đang đẩy nhanh giải phóng mặt bằng, hoàn chỉnh hạ tầng sẵn sàng chào đón các nhà đầu tư. Bên cạnh đó, tỉnh tăng cường kết nối hạ tầng giao thông để thúc đẩy giao thương tại các tuyến đường như Đường tỉnh 822, 823, 825,... giúp hàng hóa lưu thông nhanh giữa các khu công nghiệp, tạo điều kiện cho doanh nghiệp mở rộng sản xuất và xuất khẩu.
Với tiềm lực về kinh tế, tỉnh Tây Ninh trở thành "điểm sáng" trong thu hút đầu tư, kỳ vọng trở thành cửa ngõ kinh tế và hành lang đô thị - công nghiệp của khu vực phía Nam. Theo đánh giá của UBND tỉnh, 6 tháng đầu năm 2025, tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt 9,63%, đứng đầu tỉnh, thành phố khu vực phía Nam; chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tăng hai con số; hoạt động sản xuất, kinh doanh phục hồi rõ nét; hoạt động xúc tiến, thu hút đầu tư được tăng cường.
Khu công nghiệp Thành Thành Công (tỉnh Tây Ninh cũ) và khu công nghiệp Tân Kim mở rộng (huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An cũ) lâu nay trở thành những điểm đến lý tưởng của các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Cùng với chiến lược phát triển theo mô hình xanh, sạch, số, hiện đại, các khu công nghiệp không ngừng nâng cấp hạ tầng, tối ưu hóa dịch vụ, tạo dựng môi trường đầu tư lý tưởng. Kết quả ấn tượng là tỷ lệ lấp đầy hiện đạt hơn 95%, tạo việc làm ổn định cho hàng ngàn lao động địa phương và các tỉnh lân cận. Đặc biệt, việc đầu tư 379.288m2 cảng thủy nội địa giúp tối ưu hóa chuỗi cung ứng, giảm áp lực vận tải đường bộ và gia tăng khả năng kết nối vùng hiệu quả.
Theo Chủ tịch Tập đoàn Thành Thành Công (TTC Group) Đặng Văn Thành, sự hợp lực trong quy hoạch, đầu tư và phát triển hạ tầng giữa Long An và Tây Ninh (cũ) đang kiến tạo một hành lang kinh tế biên giới bền vững, không chỉ phục vụ xuất, nhập khẩu mà còn thu hút mạnh mẽ dòng vốn FDI, phát triển dịch vụ hậu cần, logistics và sản xuất công nghiệp. “Sau hợp nhất, tỉnh Tây Ninh sẽ khơi thông hành lang giao thương, khơi thông dòng vốn các nhà đầu tư. Đối với nhà đầu tư quốc tế, tốc độ là lợi thế, sự minh bạch là nền tảng, còn sự liên thông là bảo chứng cho sự phát triển bền vững” - ông Đặng Văn Thành nhấn mạnh.
Phó Tổng Giám đốc Công ty Ningbo ChangYa Plastic Việt Nam (khu công nghiệp Thành Thành Công, tỉnh Tây Ninh cũ) Cheng Xiu Fang đánh giá cao tiềm năng phát triển công nghiệp của tỉnh, nơi hội tụ đầy đủ những yếu tố mà một nhà đầu tư cần. Tỉnh Tây Ninh (cũ) và Long An (cũ) đều có vị trí chiến lược, tiềm năng kinh tế lớn và những bước đi mạnh mẽ trong phát triển hạ tầng khu công nghiệp, hạ tầng hoàn chỉnh, vị trí giao thông thuận lợi, chính sách thông thoáng, đặc biệt là hướng tới thúc đẩy sản xuất công nghiệp xanh, an toàn, đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu.
Để phát huy tiềm năng và thế mạnh đường biên, trên hướng kết nối từ Campuchia đến TP.HCM, tỉnh tiếp tục nghiên cứu, thực hiện các đề án sửa chữa, nâng cấp các khu kinh tế cửa khẩu, đồng thời có những chiến lược, đề án lâu dài. Tỉnh đang triển khai 4 dự án lớn với tổng mức đầu tư hơn 475 tỉ đồng gồm đường ĐD 6A - khu kinh tế Cửa khẩu Mộc Bài, các dự án thuộc khu kinh tế Cửa khẩu Mộc Bài, xây dựng Cửa khẩu Quốc tế Tân Nam và nâng cấp đường kết nối với Cửa khẩu Quốc tế Tân Nam.
Bên cạnh đó, tỉnh huy động tối đa nguồn lực đầu tư hạ tầng giao thông kết nối khu vực biên giới với mục tiêu phát triển thương mại biên giới phải trở thành động lực và yếu tố quan trọng cho phát triển KT-XH của tỉnh và Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam. Trong đó, các khu kinh tế cửa khẩu (Mộc Bài, Xa Mát) và các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh trở thành động lực tăng trưởng kinh tế và trở thành vùng động lực mới; là đầu mối giao thương quan trọng của Vùng Đông Nam Bộ và Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, giữa Việt Nam với Campuchia và khu vực ASEAN; là trung tâm dịch vụ cửa khẩu, cảng trung chuyển container quốc tế và dịch vụ logistics; là trung tâm tài chính, thương mại, dịch vụ biên giới đất liền tại Vùng Đông Nam Bộ.
Tín hiệu tích cực, ngày 10/7/2025, tỉnh Tây Ninh ký kết ghi nhớ hợp tác với Tập đoàn YCH (Singapore) phát triển Trung tâm logistics tại khu kinh tế Cửa khẩu Mộc Bài, quy mô khoảng 10ha. dự án này không chỉ tăng năng lực lưu trữ, phân phối hàng hóa mà còn mở rộng dư địa phát triển thương mại lâu dài, phù hợp với định hướng phát triển hạ tầng thương mại theo hướng hiện đại, xanh và số hóa, lập nên hành lang logistics thông suốt giữa Việt Nam và Campuchia, cải thiện hiệu quả thương mại và giải quyết tình trạng tắc nghẽn tại Cửa khẩu Quốc tế Mộc Bài.
Mới đây, Công ty TNHH Nước giải khát Coca-Cola Việt Nam chính thức khánh thành Nhà máy Coca-Cola Tây Ninh tại khu công nghiệp Phú An Thạnh, xã Bến Lức; quy mô 19ha, tổng mức đầu tư 136 triệu USD, với 5 dây chuyền chiết rót và đóng chai tiên tiến, tổng công suất đạt khoảng 1 tỉ lít đồ uống mỗi năm. Đây là nhà máy thực phẩm và đồ uống đầu tiên tại Việt Nam đạt chứng nhận Công trình xanh LEED (V4: BD+C) cấp độ Vàng, nhờ tích hợp nhiều giải pháp công nghệ bền vững như hệ thống chiếu sáng tiết kiệm năng lượng, sử dụng năng lượng tái tạo, nước sản xuất, thay thế nhiên liệu hóa thạch truyền thống, làm mát tối ưu và tản nhiệt hiện đại.
Thông tin từ Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh, Tây Ninh đã và đang thực hiện những dự án cụ thể mang tầm vóc chiến lược, tiêu biểu là Dự án Cảng Thanh Phước đã đi vào hoạt động với vốn đầu tư 540,87 tỉ đồng trên diện tích 47,8ha. Cảng này không chỉ giảm tải đường bộ mà còn tối ưu hóa chi phí vận chuyển, là điểm nhấn quan trọng trong bức tranh hạ tầng giao thông của tỉnh.
Tiếp đến là Dự án Khu kho cảng Thành Thành Công, một tổ hợp logistics khổng lồ với quy mô 36ha và tổng vốn đầu tư lên tới 1.302 tỉ đồng. Hiện tại, dự án đã hoàn thành san lấp mặt bằng và đang khẩn trương xây dựng 8/42 nhà kho. Khi hoàn thành, đây sẽ là một trung tâm lưu trữ và phân phối hàng hóa lớn, phục vụ không chỉ khu vực mà còn cả Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam.
Không thể không nhắc đến Dự án Cảng cạn Mộc Bài do Công ty Cổ phần Tân cảng Tây Ninh đầu tư với quy mô 16,5ha và tổng vốn 249,3 tỉ đồng. Cảng cạn này chính thức đi vào hoạt động từ quí II/2025, đóng vai trò là "cánh tay nối dài" hiệu quả cho các cảng biển, đặc biệt quan trọng cho hoạt động xuất, nhập khẩu hàng hóa qua biên giới.
Để đón đầu làn sóng logistics xuyên biên giới, tỉnh đề xuất đầu tư Dự án Trung tâm logistics Mộc Bài với diện tích khoảng 10ha, tọa lạc ngay tại Cửa khẩu Quốc tế Mộc Bài. Điều này cho thấy tầm nhìn xa của tỉnh trong việc khai thác tối đa lợi thế vị trí địa lý.
Đại diện đơn vị đầu tư, ông Yap Kwong Weng - CEO of Vietnam SuperPort™ cho biết: “Tập đoàn YCH (Singapore) đang triển khai đầu tư Dự án Trung tâm logistics Mộc Bài tại Tây Ninh với diện tích khoảng 10ha. Hiện tại, chúng tôi trong giai đoạn đầu tư và lập kế hoạch, hợp tác chặt chẽ với chính quyền địa phương để bảo đảm dự án phù hợp với các mục tiêu phát triển của khu vực. Tầm nhìn của chúng tôi là xây dựng Mộc Bài trở thành một cửa ngõ logistics quan trọng hay còn gọi là "siêu cảng mini", kết nối Việt Nam, Campuchia và Tiểu vùng sông Mêkông mở rộng, trước hết tập trung vào việc hỗ trợ lưu thông hàng nông sản và may mặc".
Dự án hướng đến cung cấp các giải pháp logistics tích hợp, bao gồm kho ngoại quan, hải quan điện tử, kho lạnh và công nghệ tiên tiến để thông quan hiệu quả và vận hành bền vững. Tây Ninh sở hữu những lợi thế đáng kể như vị trí chiến lược gần Cửa khẩu Quốc tế Mộc Bài, sự hỗ trợ mạnh mẽ của Chính phủ và nhu cầu thương mại ngày càng tăng.
“Chúng tôi cũng phải đối mặt với những thách thức, bao gồm hạn chế về kết cấu hạ tầng tại biên giới, chi phí vận tải cao và nhu cầu đồng bộ hóa tốt hơn với các dự án đường bộ và đường sắt trong tương lai. Phát triển nguồn nhân lực có tay nghề cao cho ngành logistics, các doanh nghiệp vừa và nhỏ cũng là một ưu tiên khác. Tập đoàn YCH cam kết vượt qua những thách thức này thông qua chuyển giao công nghệ, thực hành bền vững và đào tạo lực lượng lao động, với mục tiêu đưa Tây Ninh trở thành trung tâm hậu cần hàng đầu của khu vực” - ông Yap Kwong Weng cho biết thêm.
Song song với các dự án đơn lẻ, Tây Ninh đang quy hoạch tổng thể để hình thành các trung tâm logistics trọng điểm, phù hợp với định hướng quy hoạch tỉnh. Các khu vực được ưu tiên là những nơi có khả năng kết nối thuận lợi với TP.HCM và các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long, bao gồm các xã: Cần Giuộc, Bến Lức, Châu Thành, Cần Đước, Đức Huệ, Tân Trụ, Hưng Thuận và phường Kiến Tường. Việc này nhằm xây dựng mạng lưới logistics đa điểm, đồng bộ và hiện đại, không chỉ phục vụ hiệu quả hoạt động sản xuất, chế biến mà còn thúc đẩy xuất khẩu các sản phẩm nông sản chủ lực của vùng.
Tây Ninh sở hữu hệ thống cửa khẩu dày đặc, gồm 6 Cửa khẩu Quốc tế và quốc gia với nhiều tiềm năng phát triển: Mộc Bài, Xa Mát, Tân Nam, Chàng Riệc, Bình Hiệp và Mỹ Quý Tây. Trong đó, Cửa khẩu Quốc tế Mộc Bài, Tân Nam và Xa Mát giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong kết nối thương mại biên giới Việt Nam - Campuchia. Tại khu vực xã Bình Hiệp, Khu Kinh tế Cửa khẩu đã được hình thành, góp phần khai thác hiệu quả lợi thế lao động, vị trí chiến lược và chi phí đầu tư thấp, từ đó thúc đẩy giao thương hàng hóa biên mậu với các tỉnh vùng Đồng Tháp Mười và Campuchia.
Để khai thác tốt tiềm năng này, tỉnh Tây Ninh đã quy hoạch hoàn chỉnh hạ tầng giao thông tại khu vực cửa khẩu, nổi bật là các trục kết nối như Đường tỉnh 822B, Vành đai 4 và tuyến đường kết nối Cửa khẩu Mỹ Quý Tây với Cảng Quốc tế Long An, tạo thành mạng lưới thông suốt phục vụ thương mại xuyên biên giới.
Nằm ở phía Đông tỉnh, nơi tập trung nhiều khu công nghiệp trọng điểm, Cảng Quốc tế Long An đang được quy hoạch mở rộng với 8 bến cầu cảng, 1 cầu cảng chuyên dụng cho hàng lỏng, cùng 3 bến phao neo đậu tàu. Cảng Quốc tế Long An hiện kết nối hàng hóa, kho bãi từ Đồng bằng sông Cửu Long đến TP.HCM, khu vực Đông Nam Bộ và Campuchia. Hiện tại, cảng khai thác container nội địa giữa các vùng miền Bắc, Trung và Nam. Từ năm 2025, cảng triển khai khai thác container quốc tế và đang chuẩn bị hạ tầng, quy trình để đáp ứng yêu cầu kiểm soát nghiêm ngặt của tuyến quốc tế.
Một trong những sáng kiến nổi bật là đề xuất triển khai mô hình Tàu buýt container, giúp vận chuyển hàng hóa bằng đường thủy từ các cảng khác về Cảng Quốc tế Long An và ngược lại. Hình thức này không chỉ giúp giảm chi phí vận chuyển so với đường bộ mà còn cho phép vận chuyển hàng hóa siêu trường - siêu trọng, phù hợp với nhu cầu của các doanh nghiệp xuất khẩu lớn.
Theo đánh giá của Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh, mặc dù hạ tầng logistics tại Tây Ninh hiện vẫn trong giai đoạn đầu phát triển với dịch vụ logistics, công nghiệp phụ trợ và thương mại biên giới chưa khai thác hết tiềm năng vốn có nhưng tỉnh đang đặt mục tiêu hoàn chỉnh hệ thống giao thông kết nối, phát triển quỹ đất sạch và thu hút đầu tư vào các ngành dịch vụ và công nghiệp giá trị cao, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp - dịch vụ hiện đại, phát triển bền vững và thân thiện môi trường./.
Nội dung: Tâm Giang - Hoàng Yến - Thu Nhất
Trình bày: Mạnh Khang
