Ít phiếu hơn, vì sao ông Trum đắc cử tổng thống Mỹ?

Ông Trump chỉ đạt 59.698.506 phiếu phổ thông so với 59.926.386 phiếu của bà Clinton nhưng ông Trump đã đắc cử tổng thống Mỹ - Ảnh: Reuters

Công ty tôi làm việc trong ngành sản xuất máy bay thì thời nào cũng có nhu cầu cao và là ưu tiên hàng đầu của chính phủ. Tổng thống nào lên hay xuống thì chẳng ảnh hưởng gì cả.

​Theo thống kê đến 12g khuya 9-11 giờ New York (12g trưa 10-12, giờ VN), số phiếu bà Clinton nhiều hơn ông Trump gần 230.000 phiếu. Vậy tại sao bà Clinton không đắc cử tổng thống Hoa Kỳ?Tâm trạng trái ngược

Nhưng tác động bầu cử sẽ xảy ra đến từng nhóm người, từng cộng đồng riêng biệt vì lợi ích và giá trị của họ. Người di dân Nam Mỹ lo sợ vấn đề nhập cư. Người sắc tộc khác lo vấn đề kỳ thị gia tăng. Người nghèo được bảo hiểm y tế chương trình Obamacare lo mất bảo hiểm.

Người trí thức lo bị mất giá trị của xã hội Mỹ và phẩm chất của người tổng thống... Vì thế những nhóm người khác nhau đang có nhiều tâm trạng khác biệt, thậm chí là trái ngược.

Hiện tại còn quá sớm để biết chương trình của Donald Trump ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của người dân Mỹ như thế nào. Tuy nhiên phản ứng ban đầu của mọi người là bộc lộ cảm xúc.

Trong chiến dịch tranh cử, ông Donald Trump dùng “ngôn ngữ tranh cử” nên ông ta muốn nói gì thì nói, không có gì ràng buộc. Nhưng khi vào vị trí tổng thống, ông Donald Trump phải theo khuôn khổ.

Một số việc phải do Quốc hội phê chuẩn thì sau đó Chính phủ được quyền thực hiện.

Nhưng vì sao không ít người phản đối, phản ứng mà ông lại đắc cử tổng thống trong cuộc bầu cử này?

Cần 270 phiếu cử tri đoàn

Theo quy định, mỗi tiểu bang có số phiếu cử tri đoàn (electoral vote) khác nhau dựa vào mật độ dân số của tiểu bang đó.

Ví dụ như bà Clinton thắng tại tiểu bang New York, bà được 29 phiếu cử tri đoàn từ tiểu bang New York.

Bầu cử tổng thống Hoa Kỳ được xác định bởi số phiếu cử tri đoàn, không phải là số phiếu phổ thông. Người đắc cử tổng thống cần có tối thiểu 270 phiếu cử tri đoàn.

Khi chưa bầu cử, ứng cử viên Đảng Cộng hòa đã nắm trong tay 190-220 phiếu cử tri đoàn từ các tiểu bang đỏ và gần đỏ, và ứng cử viên Đảng Dân chủ nắm trong tay 220-270 phiếu cử tri đoàn từ các tiểu bang xanh và gần xanh.

Bản đồ kết quả bầu cử Mỹ

Như vậy chiếc ghế của tổng thống Hoa Kỳ được quyết định bởi 9-12 tiểu bang lưng chừng (swing state) với 100-120 phiếu cử tri đoàn. Gọi là tiểu bang lưng chừng vì không có ấn định màu sắc xanh đỏ, có khi tiểu bang chọn ứng cử viên Đảng Dân chủ và có khi chọn ứng cử viên Đảng Cộng hòa.

Năm nay chỉ có 3 tiểu bang quyết định chiến thắng của Donald Trump là Pennsylvania, Wisconsin, Michigan là 3 tiểu bang gần màu xanh.

Và các chuyên gia nhận định ở bầu cử năm 2016, ông Donald Trump chiến thắng về mặt kỹ thuật và chiến thuật chứ không chiến thắng về mặt tỉ lệ ủng hộ của dân chúng Mỹ dựa trên số phiếu phổ thông.

Biết vận dụng kỹ thuật và chiến thuật tranh cử tốt

Sau khi đợt suy thoái kinh tế, các tiểu bang vùng kỹ nghệ và tài chính (vùng tiểu bang xanh) phục hồi và ổn định phát triển, các tiểu bang miền nam và trung tây (vùng tiểu bang đỏ và lưng chừng) với ngành nông nghiệp, sản xuất nhỏ, khai thác khoán sản vẫn còn gặp nhiều khó khăn.

Nhiều ý kiến đánh giá về mọi mặt bà Hillary Clinton chiếm ưu thế nhưng bà không gặp “thiên thời”

Nền kinh tế của 15 tiểu bang xanh tại vùng miền tây, trung tây, đông bắc chiếm trên 60% GDP của cả nước Mỹ. Khi kinh tế Mỹ ổn định và phát triển là do các tiểu bang xanh tạo ra.

Chiến dịch tranh cử của Donald Trump tập trung vào tiểu bang lưng chừng và gần màu xanh, vẽ ra viễn cảnh tạo ra công việc làm và chỉ trích chương trình y tế Obamacare.

Từng là người thành công trong ngành giải trí, ông Donald Trump nắm bắt được tâm lý của người dân nên mạnh dạn ăn nói.

Nói theo cách người Việt, ông Donald Trump gặp “thiên thời” trong hoàn cảnh nước Mỹ hiện nay.

Về mọi mặt bà Hillary Clinton chiếm ưu thế nhưng có lẽ bà không gặp “thiên thời”. Vụ email đã làm nhiều người không tin tưởng vào cung cách làm việc của bà.

Nền kinh tế chưa đến thời điểm phát triển tại các tiểu bang gần xanh và lưng chừng. Chương trình y tế Obamacare ra đời gần thời điểm bầu cử, chương trình này cần có 2-3 năm để ổn định và điều chỉnh theo nhận định của các chuyên gia./.

TRẦN THẮNG (kỹ sư hàng không ở Mỹ)/Tuổi trẻ