Thay đổi nhận thức
Trước đây, môi trường trong SXNN chưa được xem trọng. Sau khi sử dụng xong thuốc BVTV, nông dân vứt vỏ chai, bao bì ngay trên cánh đồng. Điều này không chỉ làm mất vẻ mỹ quan mà còn gây ô nhiễm môi trường xung quanh, về lâu dài sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe cũng như cuộc sống của người dân nông thôn.
Thực tế trên đặt ra nhiều thách thức cho ngành chuyên môn cũng như địa phương trong việc xử lý. Bằng tuyên truyền, định hướng cùng nhiều việc làm thiết thực từ các cấp lãnh đạo, trong đó, xây dựng các hố thu gom vỏ chai, bao bì thuốc BVTV đã và đang phát huy hiệu quả. Người dân thay đổi nhận thức, tự giác và chung tay cùng chính quyền bảo vệ môi trường trong SXNN.
Việc vứt bừa bãi vỏ chai, bao bì thuốc bảo vệ thực vật không còn diễn ra như trước. (Ảnh minh họa)
Ông Trần Văn Hai, ngụ xã Lạc Tấn, huyện Tân Trụ, chia sẻ: “Trước đây, sau khi sử dụng xong thuốc BVTV, nông dân thường vứt vỏ chai, bao bì trên đồng ruộng vì chưa nhận thức rõ tác hại của việc làm này. Sau khi được chính quyền, ngành chức năng tuyên truyền, chúng tôi hiểu được tác hại của việc làm trên, từ đó nâng cao ý thức, chung tay giữ gìn, bảo vệ môi trường nông thôn. Hiện ở xã có hố thu gom vỏ chai, bao bì thuốc BVTV nên sau khi xịt thuốc xong, chúng tôi đem bỏ vỏ chai, bao bì đúng nơi quy định. Thậm chí khi đi thăm đồng, ai thấy vỏ chai, bao bì thuốc BVTV cũng tự giác thu gom, đem về nơi quy định”.
Còn bà Phan Thị Kim Hoa, ngụ ấp Bình Đông, xã Bình Trinh Đông, huyện Tân Trụ, cho rằng: “Việc xây dựng hố thu gom vỏ chai, bao bì thuốc BVTV góp phần bảo vệ môi trường trong SXNN, giúp người dân nhận thức rõ ý nghĩa, tầm quan trọng của vấn đề này. Trước đây, tôi cũng như nhiều người ở đây xịt thuốc xong là vứt bao bì ngay tại ruộng, thậm chí bỏ xuống các kênh, rạch gần đó. Giờ tình trạng này không còn nữa, mọi người ở đây ai cũng tự giác thu gom vỏ chai, bao bì thuốc BVTV bỏ vào hố đúng nơi quy định, góp phần cải thiện môi trường xung quanh”.
Theo Phó Chủ tịch UBND xã Bình Trinh Đông - Phạm Thành Dự, người dân trên địa bàn ngày càng nhận thức rõ tác dụng của việc thu gom vỏ chai, bao bì thuốc BVTV về các hố được xây dựng và tự giác thực hiện việc này. Nhờ đó, môi trường trong SXNN được bảo vệ, góp phần cải thiện môi trường sống. Hiện toàn xã xây dựng gần 40 hố thu gom vỏ chai, bao bì thuốc BVTV.
Người dân tự giác thu gom vỏ chai, bao bì thuốc bảo vệ thực vật vào đúng nơi quy định
Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) huyện Tân Trụ - Ngô Tấn Tài cho biết: “Địa phương rất chú trọng việc bảo vệ môi trường trong SXNN. Nhiều năm qua, huyện thực hiện đồng loạt nhiều giải pháp cho vấn đề này. Mới đây, chúng tôi tiến hành xây dựng các hố tại các xã để người dân sau khi sử dụng thuốc BVTV tự giác thu gom vỏ chai, bao bì về bỏ đúng nơi quy định. Trong phạm vi trung bình từ 5-10ha sẽ xây dựng 1 hố thu gom. Bước đầu phát huy hiệu quả, người dân nâng cao nhận thức, tự giác thực hiện nghiêm túc. Phòng ký hợp đồng với đơn vị chức năng để vận chuyển, xử lý, tránh gây ô nhiễm môi trường. Hiện nay, chúng tôi xây dựng gần 120 hố trên địa bàn 5 xã. Thời gian tới, chúng tôi tiếp tục tuyên truyền cho các hộ dân nhận thức đầy đủ hơn về vấn đề này và xây dựng thêm các hố thu gom trên toàn địa bàn huyện”.
Cải thiện diện mạo địa phương
Việc xây dựng các hố thu gom vỏ chai, bao bì thuốc BVTV không chỉ góp phần bảo vệ môi trường trong SXNN mà còn cải thiện tích cực diện mạo địa phương. Bên cạnh đó, người dân nhận thức đầy đủ tầm quan trọng, ý nghĩa, từ đó chung tay cùng địa phương gìn giữ, bảo vệ, xây dựng môi trường sống xanh, sạch, đẹp.
Ông Trần Quang Ngoan, ngụ ấp 3, xã Mỹ An, huyện Thủ Thừa, vui vẻ nói: “Hố thu gom vỏ chai, bao bì thuốc BVTV tại đây xây dựng được 3 năm. Mọi người ai cũng hiểu rõ ý nghĩa của việc này. Bây giờ, ở ấp không còn tình trạng vỏ chai, bao bì bị vứt khắp ruộng như trước, người dân ai cũng tự thu gom vào đúng nơi quy định. Không chỉ môi trường trong SXNN được bảo vệ mà diện mạo địa phương cũng thay đổi tích cực, môi trường trong lành, đáng sống hơn. Gia đình tôi có 1,5ha đất trồng lúa. Trong quá trình canh tác, tôi hạn chế sử dụng thuốc BVTV để tránh ảnh hưởng đến môi trường. Thời gian tới, tôi tiếp tục tham gia cùng địa phương giữ gìn, bảo vệ và xây dựng môi trường trong SXNN cũng như môi trường sống”.
Người dân tự giác thu gom vỏ chai, bao bì thuốc bảo vệ thực vật vào đúng nơi quy định
Theo Chủ tịch UBND xã Mỹ An - Dương Văn Hải, việc xây dựng hố thu gom vỏ chai, bao bì thuốc BVTV phát huy được hiệu quả, người dân trên địa bàn nâng cao nhận thức, tự giác tham gia cùng địa phương. Môi trường SXNN nói riêng, môi trường nói chung trên địa bàn được giữ gìn, bảo vệ, cải thiện diện mạo địa phương, góp phần nâng chất tiêu chí môi trường của xã nông thôn mới.
Trưởng phòng TN&MT huyện Thủ Thừa - Nguyễn Ngọc Nhàn thông tin: “Lượng vỏ chai, bao bì thuốc BVTV được thu gom về các hố trên địa bàn huyện khoảng 1,5 tấn/năm. Huyện ký hợp đồng với đơn vị chức năng vận chuyển, xử lý vỏ chai, bao bì thuốc BVTV sau khi thu gom về hố đúng quy định. Thời gian tới, huyện tiếp tục duy trì mô hình này và đề xuất thêm nhiều giải pháp cho việc bảo vệ môi trường SXNN cũng như môi trường trên địa bàn”.
Phó Giám đốc Sở TN&MT - Nguyễn Tân Thuấn cho biết: Thời gian qua, môi trường trong SXNN có nhiều cải thiện, chuyển biến tích cực. Căn cứ vào tình hình thực tế của từng địa phương mà có cách thu gom vỏ chai, bao bì thuốc BVTV khác nhau: Một số nơi xây dựng hố, một số nơi khác mua thùng để chứa đựng,... Bước đầu các cách xử lý đều phát huy hiệu quả. Các hộ nông dân ý thức cao hơn và chung tay cùng chính quyền ra sức giữ gìn, bảo vệ và xây dựng môi trường trong sản xuất. Không chỉ hỗ trợ các huyện, thị xã, thành phố tuyên truyền người dân về việc bảo vệ môi trường mà sở còn phối hợp, hướng dẫn các địa phương cách thức thu gom vỏ chai, bao bì thuốc BVTV. Năm 2019, sở sẽ thí điểm xây dựng mạng lưới thu gom, vận chuyển, xử lý rác nguy hại (vỏ chai, bao bì, các loại rác phát sinh khác trong quá trình SXNN) trên địa bàn huyện Châu Thành. Sau đó, sở tổng hợp, đánh giá kết quả để có cơ sở nhân rộng tại các địa phương khác.
Tuy nhiên, hiện nay, quy định xử lý các rác thải nguy hại (trong đó có vỏ chai, bao bì thuốc BVTV trong quá trình SXNN) phải tuân thủ nhiều quy trình nghiêm ngặt. Điều này vô tình gây ra những khó khăn nhất định cho địa phương cũng như người dân. Sở sẽ đề xuất, kiến nghị cấp trên cần có những quy chế riêng trong việc thu gom vỏ chai, bao bì thuốc BVTV để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân thu gom, xử lý./.
Châu Sơn