Cảnh giác thủ đoạn tráo mã QR

Người dân cảnh giác trước chiêu lừa đảo đánh tráo mã QR của các cơ sở kinh doanh để chiếm đoạt tiền

Bà T.T.M. (huyện Củ Chi, TP.HCM) mở quán cơm bình dân “ngon, bổ, rẻ” nên khách hàng ủng hộ khá đông. Để giúp khách hàng thanh toán thuận lợi, bà chuẩn bị sẵn mã QR dán trên mặt bàn ăn. Giờ cơm trưa, lượng khách đông, bà M. bận tối mặt nên không có thời gian kiểm tra tài khoản sau khi khách chuyển tiền (vả lại toàn khách quen).

Đến tối, kiểm đếm lại, bà tá hỏa khi tiền trong tài khoản không tăng, trong khi khách thanh toán bằng quét mã QR khá nhiều. Bà kiểm tra lại mới phát hiện có kẻ đã tráo mã QR của mình nên một phần tiền bán cơm trong ngày đã chui vào túi người khác.

Thanh toán bằng mã QR được đánh giá là một trong những phương thức hiện đại vì mang tính tiện lợi cao. Vì vậy, phương thức này dần thay thế cách thanh toán truyền thống và trở thành một trong những hình thức phổ biến hiện nay.

Thay vì nhập tên ngân hàng, số tài khoản như trước, người dùng chỉ cần quét là thông tin được tự động điền nên hình thức thanh toán bằng quét mã QR được nhiều người sử dụng, nhất là đối tượng hưởng lương. Vì vậy, độ phủ sóng của mã QR đã lan ra khắp các cửa hàng, siêu thị, quán ăn lớn, nhỏ, quán nước, shipper, tiệm rửa xe,... Tất tần tật đều dán sẵn mã QR để thanh toán tiền một cách thuận lợi.

Tuy nhiên, kẻ gian đã lợi dụng sơ hở để dán đè hoặc đánh tráo mã QR của cửa hàng bằng tài khoản giả mạo. Sau đó, khi khách hàng thanh toán và chuyển khoản thì chủ cửa hàng mới phát hiện mã QR chính gốc không phải của cửa hàng và bị chiếm đoạt số tiền không nhỏ. Điều đáng nói, chủ cơ sở kinh doanh cũng không hề hay biết việc tráo đổi này vì mã QR rất khó phân biệt được đâu là thật, đâu là giả bằng mắt thường.

Tại nhiều cửa hàng, mã QR thường được dán trên bàn, trên tường và nhiều khu vực khác nhằm tạo thuận lợi cho khách hàng. Tuy nhiên, điều này tạo kẽ hở cho kẻ gian dán đè hoặc tráo mã quét,... Tương tự các vụ lừa đảo qua mạng, tài khoản nhận tiền thường là tài khoản ngân hàng không chính chủ, gây khó khăn cho việc truy tìm. Trong khi trên thị trường “chợ đen”, tài khoản ngân hàng rác có thể được mua với giá 2-3 triệu đồng.

Các cơ sở kinh doanh nên dán mã QR trên bảng to đặt tại quầy tính tiền để khó có thể bị đánh tráo hoặc đưa cho khách khi có nhu cầu. Chủ cửa hàng phải thường xuyên kiểm tra camera giám sát an ninh và những mã QR trong cửa hàng của mình để phát hiện kịp thời dấu hiệu lừa đảo./.

Trung Dũng