Nâng cao hiệu quả xử phạt hành chính trong lĩnh vực môi trường

Kiểm tra, giám sát chặt hệ thống xử lý nước thải tập trung

Kiên quyết xử lý vi phạm

Cùng với quá trình phát triển KT-XH cũng tiềm ẩn những nguy cơ ô nhiễm môi trường. Do đó, công tác BVMT là nhiệm vụ trọng tâm được các cấp, các ngành đặc biệt quan tâm, chỉ đạo thực hiện, nhất là kiểm soát các nguồn thải trước khi xả ra môi trường. Thời gian qua, công tác thanh, kiểm tra, kiểm soát ô nhiễm trong hoạt động sản xuất, kinh doanh luôn được các cấp, các ngành chuyên môn quan tâm thực hiện đồng bộ. Nhiều nhiệm vụ và giải pháp về BVMT được triển khai quyết liệt, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về BVMT. Các thông tin phản ánh, khiếu nại, tố cáo về vi phạm BVMT được các cấp, ngành chức năng tiếp nhận và tiến hành kiểm tra, xử lý nghiêm vi phạm. Cũng từ đó, các điểm đen, điểm nóng về ô nhiễm dần được giải quyết, xử lý.

Chánh Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường - Võ Văn Cẩm cho biết: “Ngoài thanh, kiểm tra theo kế hoạch, định kỳ, các cấp, các ngành chức năng còn chủ động, phối hợp thành lập đoàn kiểm tra đột xuất tình hình chấp hành quy định pháp luật về BVMT, nhất là những nơi có nhiều phản ánh, bức xúc. Qua đó, kịp thời xử lý và hạn chế những hành vi né tránh, đối phó của các doanh nghiệp cũng như hạn chế sự chồng chéo, trùng lắp trong quá trình thanh, kiểm tra về môi trường”.

Từ thanh, kiểm tra, ngành chức năng đã kiên quyết xử lý nghiêm vi phạm theo quy định pháp luật. Giai đoạn 2015 đến nay, toàn tỉnh ban hành 557 quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực BVMT với tổng số tiền hơn 33,3 tỉ đồng. Nổi cộm như năm 2018, một công ty (Cty) đóng tại xã Đức Hòa Hạ, huyện Đức Hòa đã bị xử phạt 1,9 tỉ đồng vì xả nước thải có chứa các thông số môi trường thông thường vượt quy chuẩn kỹ thuật về chất lượng từ 3 đến dưới 5 lần, lượng nước thải từ 2.500m3/ngày đêm đến dưới 3.000m3/ngày đêm. Ngoài ra, trong năm 2020, một Cty đóng tại xã Phước Lợi, huyện Bến Lức bị xử phạt hành chính gần 140 triệu đồng vì vi phạm xả nước thải sản xuất vượt mức cho phép ra ngoài gây ô nhiễm môi trường.

Ông Nguyễn Văn Lâm, ngụ xã Nhị Thành, huyện Thủ Thừa, cho biết, cách đây chưa lâu, nhiều hộ dân phản ánh một Cty xả khí thải gây ô nhiễm môi trường và tiếng ồn lớn, ảnh hưởng đến sức khỏe, sinh hoạt. Qua kiểm tra, ngành chức năng có kết luận và trả lời cho người dân rõ. Theo đó, xác định Cty có 2 hành vi vi phạm về BVMT là thải bụi có chứa thông số môi trường thông thường vào môi trường vượt quy chuẩn kỹ thuật và không thu gom chất thải nguy hại theo quy định. Trên cơ sở đó, UBND tỉnh ban hành quyết định xử phạt Cty số tiền 270 triệu đồng.

Còn nhiều dạng vi phạm

Thông tin từ Sở Tài nguyên và Môi trường, các hành vi vi phạm liên quan đến hồ sơ, thủ tục môi trường là không có kế hoạch, báo cáo đánh giá tác động môi trường theo quy định, không có giấy xác nhận hoàn thành công trình BVMT phục vụ giai đoạn vận hành, không báo cáo tình hình phát sinh và quản lý chất thải nguy hại theo quy định, không thực hiện giám sát môi trường định kỳ theo quy định.

Đối với hành vi vi phạm gây ô nhiễm môi trường, Thượng tá Lại Văn Út - Trưởng phòng Cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường, cho biết: “Đó là những vi phạm như xả nước thải vượt quy chuẩn ra môi trường, xả trái phép nước thải không qua xử lý vào hệ thống thoát nước mưa, không thực hiện đấu nối nước thải từ các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ vào hệ thống khu xử lý nước thải tập trung, không vận hành thường xuyên hoặc vận hành không đúng quy trình đối với công trình BVMT. Ngoài ra, có những vi phạm về việc chuyển giao chất thải rắn sinh hoạt, chất thải rắn công nghiệp cho đơn vị không có chức năng, năng lực xử lý theo quy định, để chất thải nguy hại lẫn với chất thải rắn công nghiệp thông thường”.

Với những trường hợp vi phạm này, ngoài xử phạt hành chính, ngành chức năng yêu cầu khắc phục những hạn chế, tồn tại, không để gây ô nhiễm kéo dài, sau đó còn tiến hành kiểm tra kết quả thực hiện. Theo đánh giá, việc thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực BVMT trên địa bàn tỉnh thời gian qua cơ bản được thực hiện chặt chẽ, thường xuyên và đạt những kết quả tích cực. Trong số 557 quyết định xử phạt hành chính về môi trường đã ban hành từ năm 2015 đến nay, chỉ còn 14 quyết định chưa được thực hiện. Sau khi bị xử phạt, các cá nhân, đơn vị đã có nhiều quan tâm khắc phục tồn tại, hạn chế; ý thức chấp hành pháp luật về BVMT của tổ chức, cá nhân từng bước được nâng cao; các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ chú trọng nhiều hơn đến việc thực hiện đầu tư các công trình xử lý môi trường theo quy định,...

Bên cạnh đó, trong xử phạt vi phạm hành chính về BVMT vẫn còn gặp những khó khăn. Một số đơn vị cố tình né tránh, thiếu hợp tác trong quá trình thanh, kiểm tra của cơ quan quản lý nhà nước hoặc trì hoãn việc chấp hành quyết định xử lý vi phạm hành chính. Cơ quan chuyên môn, thanh tra chuyên ngành về BVMT gặp khó khăn trong một số trường hợp khi thanh, kiểm tra đột xuất không tiến hành được do đối tượng được thanh, kiểm tra không hợp tác, chống đối, trì hoãn không cho đoàn tiếp cận thực tế.

Ngoài ra, việc thực hiện kết luận kiểm tra, quyết định xử phạt trong trường hợp doanh nghiệp giải thể, ngưng hoạt động gặp khó khăn do không còn chủ thể để công bố, giám sát thực hiện. Vẫn còn một số đơn vị bị xử phạt đã thực hiện các biện pháp khắc phục nhưng không mang tính hiệu quả lâu dài và vẫn tái diễn tình trạng gây ô nhiễm môi trường. Thậm chí có trường hợp, nhiều năm liền vẫn không khắc phục được. Đơn cử như Cụm công nghiệp Hoàng Gia (xã Mỹ Hạnh Nam, huyện Đức Hòa) đi vào hoạt động gần 15 năm nhưng đến nay vẫn chưa hoàn thành hệ thống xử lý nước thải tập trung dù ngành chức năng liên tục kiểm tra, hối thúc. Cũng vì vậy, chủ đầu tư đã nhiều lần bị xử phạt vi phạm do hoạt động không thực hiện tốt công tác BVMT./.

Lê Đức