Sản xuất, buôn bán thuốc trị COVID-19 giả sẽ bị xử phạt thích đáng

“Thuốc điều trị COVID-19” là từ khóa được quan tâm hàng đầu hiện nay. Vì thế các "bác sỹ mạng" đua nhau chế tạo ra bài thuốc đông tây y kết hợp điều trị COVID-19. Và để tăng tính thuyết phục cho các bài thuốc này, có nhiều người còn lên mạng mạo nhận mình đã từng mắc bệnh và đã điều trị thành công.

Muôn hình vạn trạng các "bài thuốc" chữa trị COVID-19

Trong đó, có một vài bài thuốc điển hình như: xông hơi bằng xả, dầu, một muỗng cafe dấm vì con virus sợ chua; uống nước chanh nóng hằng ngày, nếu người lớn thêm vài lát gừng; hay đeo khẩu trang ra ngoài đường nhớ thêm vài giọt dầu gió vào lỗ mũi vì loại virus này sợ nóng.

Sàn nhà vệ sinh để sản xuất thuốc giả

Thậm chí, trước đó, diễn viên trẻ Angela Phương Trinh chia sẻ câu chuyện của một người phụ nữ tên T.N.N (1990) chữa khỏi COVID-19, chuyển từ dương tính thành âm tính sau 5 ngày nhờ nuốt giun sống và sử dụng thêm địa long sấy khô. Để tăng thêm uy tín, phía Angela Phương Trinh còn ghi rõ thông tin về số điện thoại cũng như địa chỉ của bệnh nhân này. Bài viết thu hút được nhiều ý kiến bình luận, trong đó không ít ý kiến ca ngợi chức năng diệu kỳ của việc nuốt sống giun đất cũng như một số sản phẩm bào chế từ loại động vật này.

Không chỉ tung bài viết thiếu căn cứ về phương pháp điều trị COVID-19, nguy hiểm hơn, cơ quan chức năng đã bắt giữ một số vụ sản xuất thuốc giả chữa COVID-19. 

Ngày 20/8, Phòng Cảnh sát kinh tê, Công an TP. HCM triệt phá đường dây sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa, phòng bệnh COVID-19. 8 người bị triệu tập để làm rõ hành vi liên quan đến đường dây này.

Tại 3 địa điểm, lực lượng chức năng thu giữ hơn 630.000 viên thuốc tân dược giả các loại và công cụ, phương tiện sản xuất, trong đó có: 3.116 hộp thuốc phòng, chữa trị COVID-19 giả các nhãn hiệu Neo - Cordion, Augmentin, 2,5kg viên thuốc màu trắng không nhãn hiệu dùng để sản xuất thuốc Fugacar giả; 100 vỉ Neo - Codien; 100 lọ thuốc Staragan 500 loại 200 viên/ lọ; 50 lọ thuốc Staragan đã bóc nhãn hiệu…Điều đặc biệt của đường dây này, khu vực sản xuất tân dược giả là… nhà vệ sinh. Nguyên liệu và thuốc thành phẩm được các đối tượng để dưới nền nhà.

Theo các chuyên gia, sở dĩ có hiện tượng này do những thông tin thiếu chính xác trên mạng xã hội, cùng với sự hoảng sợ về dịch bệnh, hoặc tâm lý tích trữ để dự phòng khi dịch bùng phát thì “không có mà mua”.  Các chuyên gia y tế khuyến cáo, cho đến nay, thế giới vẫn chưa tìm ra thuốc đặc trị đối với COVID-19. Và khi đại dịch COVID-19 tấn công mọi ngõ ngách trên hành tinh, ảnh hưởng tới mọi mặt cuộc sống của người dân, thì những thông tin sai lệnh, chưa được kiểm chứng liên quan đến dịch bệnh và phương pháp điều trị tràn lan trên các mạng xã hội chắc chắn sẽ gây khó khăn thêm cho công tác phòng, chống đại dịch.

Chế tài nào cho việc sản xuất thuốc điều trị COVID-19 giả

Việc sản xuất, kinh doanh các loại hàng giả thông thường cũng đã là hành vi trái pháp luật, vi phạm quyền lợi của người tiêu dùng. Nghiêm trọng hơn, khi đối tượng hàng hoá bị làm giả là thuốc phòng bệnh, thuốc chữa bệnh sẽ được sử dụng trực tiếp bằng cách uống, bôi hoặc đưa vào cơ thể bằng tiêm, truyền. Có những loại thuốc làm giả nghĩa là thuốc không có tác dụng chữa bệnh. Tuy nhiên, cũng có những loại thuốc làm giả còn gây ảnh hưởng đến sức khoẻ, thậm chí là tính mạng của người sử dụng.

Dưới góc độ pháp lý, luật sư Nguyễn Đức Hùng - Phó giám đốc Công ty Luật TGS cho rằng, theo quy định tại điểm a Khoản 5 Điều 6 Luật Dược năm 2016, hành vi kinh doanh thuốc giả, nguyên liệu làm thuốc giả là hành vi bị nghiêm cấm.

Về chế tài xử phạt đối với hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc phòng bệnh, thuốc chữa bệnh tuỳ theo mức độ, tính chất mà sẽ bị xử phạt hành chính hoặc xử lý hình sự.

“Với tính chất đơn giản, quy mô nhỏ, chưa gây hậu quả lớn không đến mức phải xử lý hình sự, các đối tượng vi phạm sẽ phải chịu chế tài hành chính quy định tại Điều 9, Điều 10 Nghị định 98/2020 do Chính Phủ ban hành ngày 26/08/2020 về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Mức phạt quy định tại hai Điều này đối với hành vi nêu trên là từ 2.000.000 đồng cho đến 140.000.000 đồng (đối với cá nhân buôn bán hàng giả là thuốc) hoặc từ 10.000.000 đồng cho đến 200.000.000 đồng (đối với cá nhân sản xuất hàng giả là thuốc). Với tổ chức vi phạm quy định tương tự thì mức phạt sẽ gấp hai lần mức tiền theo các quy định trên”- luật sư Hùng thông tin.

Luật sư Nguyễn Đức Hùng

Đối với các hành vi nghiêm trọng sẽ bị xử lý hình sự về “Tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh” theo quy định tại Điều 194 Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017. Riêng đối với tội danh này cũng quy định phần chế tài riêng cho cá nhân và pháp nhân.

Cá nhân phạm tội tuỳ theo các tình tiết định tội, định khung như: có tổ chức; có tính chất chuyên nghiệp; Tái phạm nguy hiểm; Lợi dụng chức vụ, quyền hạn; Lợi dụng danh nghĩa cơ quan, tổ chức; Phạm tội qua biên giới hoặc từ khu phi thuế quan vào nội địa và ngược lại; Giá trị của hàng hoá tính theo giá bán; Giá trị hàng hoá tính theo giá trị của hàng thật; Tỷ lệ thương tật gây ra cho người khác nếu có; Có gây ra chết người hay không,... mà có thể phải đối mặt mức án từ 02 năm tù giam đến 20 năm tù giam, chung thân hoặc tử hình.

Pháp nhân phạm tội có thể bị phạt tiền từ 01 tỷ đồng cho đến 20 tỷ đồng, đình chỉ hoạt động có thời hạn hoặc đình chỉ vĩnh viễn,...

Theo luật sư Hùng, trong tình hình cả nước đang gồng mình từng phút từng giây để chống chọi với đại dịch Covid, đã có rất nhiều người tử vong và còn nhiều người khác cũng đang đứng trên bờ vực của sự sống, vậy mà có các cá nhân, tổ chức lợi dụng dịch bệnh để kiếm lời bằng cách sản xuất, buôn bán hàng giả là điều không thể chấp nhận được. Đây không chỉ là một tình tiết tăng nặng theo quy định tại điểm l Khoản 1 Điều 52 Bộ luật hình sự năm 2015 mà còn trái với đạo đức con người. Luật sư Hùng cho rằng, các cơ quan chức năng cần phải xử lý triệt để và có chế tài thật sự nghiêm khắc để trừng phạt thích đáng tạo tính răn đe cho xã hội, không để sự việc tương tự tiếp tục diễn ra./.

Nguyễn Hiền/VOV.VN