Công nghệ cao mở lối cho nông nghiệp xanh,sạch và bền vững

Du khách tham quan nhà màng trồng dưa leo Nhật (giống Mazer) của anh Nguyễn Tuấn Anh (phường Bình Minh)  (Ảnh: TÂM GIANG)

Ứng dụng công nghệ cao vào trồng trọt

Trên con đường nhỏ dẫn vào ấp 2 Thạnh Hòa (xã Thạnh Lợi), không khó để bắt gặp những vườn chanh xanh mướt, trĩu quả. Giữa bạt ngàn vườn chanh ấy, mô hình của anh Trần Văn Linh nổi bật bởi sự chuyên nghiệp trong cách tổ chức sản xuất và áp dụng công nghệ mới. Với 2ha, anh Linh quyết định chuyển toàn bộ sang trồng chanh không hạt theo tiêu chuẩn VietGAP. Đây không phải là quyết định dễ dàng, bởi việc đầu tư hệ thống tưới tự động, hạ tầng kỹ thuật và quy trình canh tác theo chuẩn tốn hàng chục triệu đồng.

“Ban đầu, tôi cũng đắn đo lắm nhưng nghĩ nếu không thay đổi thì sẽ mãi quanh quẩn với điệp khúc “được mùa - rớt giá”, phụ thuộc thương lái” - anh Linh bộc bạch. Hệ thống tưới tự động không chỉ cung cấp lượng nước vừa đủ mà còn có thể kết hợp hòa phân bón vào đường ống, giúp cây hấp thu dinh dưỡng nhanh và đồng đều. Nhờ đó, tiết kiệm được 30-40% nước tưới, giảm đáng kể lượng phân bón và công lao động. “So với cách làm thủ công, hiệu quả vượt trội. Đặc biệt là vườn chanh ít sâu, bệnh, trái đồng đều, dễ đạt chuẩn xuất khẩu” - anh Linh cho biết.

Hệ thống tưới tự động giúp vườn chanh của anh Trần Văn Linh phát triển đồng đều, giảm chi phí và nhân công

Mô hình trồng dưa leo trong nhà màng hiện đại của anh Nguyễn Tuấn Anh tại phường Bình Minh

Thành công lớn nhất của anh Linh không chỉ ở khâu sản xuất mà còn ở liên kết đầu ra. Thay vì bán ra thị trường, anh đã ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm với Công ty TNHH MTV The Fruit Republic Cần Thơ - một doanh nghiệp chuyên xuất khẩu trái cây sang châu Âu và Mỹ. Theo hợp đồng, chanh đạt chuẩn VietGAP được thu mua với giá cao hơn thị trường từ 3.000-5.000 đồng/kg. “Có doanh nghiệp bao tiêu, nông dân yên tâm sản xuất, quan trọng hơn cả là tư duy sản xuất thay đổi, làm nông phải tính đường dài, không thể chụp giật như trước” - anh Linh khẳng định.

Anh Nguyễn Tuấn Anh ứng dụng công nghệ tưới nhỏ giọt hòa phân bón trực tiếp vào nguồn nước, giúp tiết kiệm 30- 40% chi phí sản xuất

Trong khu nhà màng rộng gần 3.000m² của anh Nguyễn Tuấn Anh (phường Bình Minh) là những luống dưa leo xanh mướt. Anh chia sẻ: “Dưa leo chịu hạn kém, nếu trồng ngoài trời, nhất là trong thời điểm nắng nóng kéo dài, dưa sẽ dễ vàng lá, trái cong, năng suất thấp. Nhờ có nhà màng, cộng với hệ thống tưới nhỏ giọt hồi lưu, dưa leo duy trì được độ ẩm ổn định, sinh trưởng tốt hơn trồng bên ngoài”.

Thực tế, những năm qua, Tây Ninh phải đối mặt với tình trạng khô hạn, song nhờ hệ thống thủy lợi hoàn chỉnh, nguồn nước sản xuất được bảo đảm nên cây trồng sinh trưởng tốt. Tận dụng lợi thế này, anh Tuấn Anh mạnh dạn đầu tư công nghệ hiện đại như nhà màng để giảm nhiệt, hệ thống tưới hồi lưu để tiết kiệm nước và phân bón, kiểm soát môi trường bằng cảm biến. Trồng dưa leo theo cách này, trái dưa đồng đều, màu sáng, ít sâu, bệnh, năng suất đạt 5-6 tấn/vụ/3.000m2. Quan trọng hơn, sản phẩm an toàn, đáp ứng yêu cầu của siêu thị, bếp ăn tập thể và người tiêu dùng khó tính. “Giờ đây, tôi không còn lo cảnh dưa leo khó tiêu thụ, giá thấp nữa bởi trồng trong nhà màng, sản phẩm đẹp, bảo đảm chất lượng và dễ bán” - anh Tuấn Anh cho biết.

Nuôi heo rừng khép kín

Anh Đỗ Quang Trưởng (ngụ xã Đức Huệ) có thu nhập ổn định từ mô hình Nuôi heo rừng 5 bao

Dịch tả heo châu Phi diễn biến phức tạp, giá thức ăn gia súc tăng cao khiến người chăn nuôi heo phải lao đao, trong khi đó người tiêu dùng quan tâm nhiều đến thực phẩm sạch, sản phẩm hữu cơ,... Đó là những lý do thôi thúc anh Lâm Hải Đăng (ngụ xã Thạnh Lợi) tìm đếm mô hình Nuôi heo rừng 5 bao (bao tiêu đầu ra trong suốt hợp đồng từ 3-5 năm (thu mua một lần toàn đàn với mức giá sàn thấp nhất 85.000 đồng/kg heo hơi); bao kỹ thuật, chuyển giao quy trình nuôi; bao đẻ (từ lứa thứ 2 nếu heo đẻ không sai, nuôi con không được sẽ được đổi lại con giống khác; bao hỗ trợ heo chết (trong 7 ngày heo chết sẽ hỗ trợ 100%, trong năm đầu tiên heo chết do dịch tả heo châu Phi sẽ được hỗ trợ 50% để nông dân tái đàn) và bao rủi ro (trong 1 năm đầu trường hợp chích heo chết, cắn dây điện chết, vỡ đập chết, cháy nhà chết,… sẽ được hỗ trợ đổi lại con khác).

Anh Đăng chia sẻ: “Nuôi heo rừng không mất quá nhiều công chăm sóc, 70% thức ăn cho heo được tận dụng từ phế phẩm nông nghiệp hoặc các loại cây cỏ trong vườn; heo rừng có sức đề kháng tốt,... Song nếu nuôi nhỏ lẻ thì khó tìm được thị trường tiêu thụ ổn định, người chăn nuôi lại gặp khó. Với hơn 12 năm công tác trong lĩnh vực bán hàng từ miền Đông đến miền Tây, tôi bắt đầu ấp ủ ý tưởng chăn nuôi heo rừng khép kín từ đầu vào đến đầu ra. Theo đó, tôi sẽ chuyển giao khoa học - kỹ thuật, con giống và ký hợp đồng bao tiêu đầu ra cho nông dân khi tham gia mô hình”.

Để tham gia mô hình, nông dân phải tuân thủ các quy định do nhóm Heru Group Long An đề ra. Cụ thể, người chăn nuôi không tự ý bán heo con và heo thịt ra bên ngoài; không tự ý tăng đàn; tuyệt đối không cho người lạ tham quan; không nuôi ít hơn 3 nái và 1 con đực. Song song đó, người chăn nuôi sẽ được Heru Group Long An thực hiện chính sách 5 bao.

Với quy trình chăn nuôi rõ ràng, Heru Group Long An của anh Đăng đã được người chăn nuôi đồng tình hưởng ứng. Hiện, anh đang ký kết với hơn 130 hộ trong và ngoài tỉnh thực hiện mô hình. Trung bình mỗi tháng, anh thu mua khoảng 300 con, với trọng lượng từ 20-30kg/con. Thị trường tiêu thụ trong các chuỗi cung ứng thực phẩm sạch hoặc nhà hàng tại TP.Hồ Chí Minh. Về heo giống cung cấp ra thị trường từ 40-50 con/tháng.

Anh Đỗ Quang Trưởng (ngụ xã Đức Huệ, tỉnh Tây Ninh) cho biết: “Ban đầu, tôi nuôi 3 con nái 1 con đực với chi phí đầu tư từ làm chuồng đến con giống gần 50 triệu đồng. Lứa heo đầu, gia đình bán được 55 triệu đồng. Hiện gia đình mở rộng chuồng trại để tăng đàn. Thức ăn cho heo là rau lang, chuối được trồng xung quanh nhà. Gia đình chuẩn bị xuất lứa heo thứ 2, lợi nhuận khoảng 50 triệu đồng sau khi trừ tất cả chi phí”.

“Bài toán” đầu ra cho nông sản luôn là vấn đề nan giải, bởi thực tế thời gian qua, nông dân thường gặp tình trạng được mùa, rớt giá hoặc ngược lại. Anh Hải Đăng chia sẻ thêm: “Chỉ cần hướng dẫn kỹ thuật, quy trình sản xuất là nông dân có thể làm tốt, chỉ có khâu tiêu thụ là khó. Do đó, tôi thành lập Heru Group Long An để nông dân an tâm chăn nuôi. Còn về phần kỹ thuật, tôi có thuê một đội ngũ kỹ sư, mua quy trình chăn nuôi heo rừng của một đơn vị, nhất là còn ứng dụng công nghệ AI để giúp cải thiện kỹ thuật chăn nuôi phù hợp với tình hình thực tế và hỗ trợ người chăn nuôi”.

Có thể thấy, điểm chung của các mô hình là sự mạnh dạn thay đổi tư duy sản xuất, ứng dụng công nghệ tiên tiến để nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị nông sản. Đây cũng chính là con đường tất yếu để nông nghiệp Tây Ninh phát triển theo hướng xanh, sạch, bền vững, đáp ứng yêu cầu ngày càng khắt khe của thị trường trong nước và quốc tế./.

Kim Ngọc - Minh Tuệ