Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh từ trần

Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh trong một lần trả lời Tuổi Trẻ - Ảnh: NGUYỄN KHÁNH

Sau một thời gian lâm bệnh nặng, dù được Đảng, Nhà nước, quân đội, các giáo sư, bác sĩ, gia đình tận tình chăm sóc cứu chữa, Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh, nguyên thứ trưởng Bộ Quốc phòng, đã từ trần rạng sáng nay 14/9 tại nhà riêng.

Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh sinh ngày 15 tháng 5 năm 1959 tại Hà Nội. Tuy nhiên, trong giấy tờ lý lịch chính thức ghi ông sinh năm 1957 bởi ông từng khai thêm 2 tuổi để đủ tuổi được nhập ngũ khi xin đi bộ đội.

Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh quê ở xã Quảng Thắng, huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế. Ông là con trai của Đại tướng Nguyễn Chí Thanh, cố chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội Nhân dân Việt Nam.

Trưởng thành qua nhiều cương vị công tác trong ngành tình báo quốc phòng, tháng 11/1999, ông được bổ nhiệm giữ chức vụ phó tổng cục trưởng Tổng cục Tình báo Quốc phòng khi mang quân hàm đại tá. 

Tháng 6/2000, ông được bổ nhiệm giữ chức vụ tổng cục trưởng Tổng cục Tình báo Quốc phòng. Tháng 2/2002, ông được thăng quân hàm thiếu tướng. Đến tháng 12/2004, ông được thăng quân hàm trung tướng.

Tháng 3/2009, trung tướng Nguyễn Chí Vịnh được bổ nhiệm giữ chức vụ thứ trưởng Bộ Quốc phòng kiêm tổng cục trưởng Tổng cục Tình báo Quốc phòng. Tháng 10/2009, ông bảo vệ thành công luận án tiến sĩ chuyên ngành luật. 

Từ cuối năm 2009, ông thôi kiêm nhiệm chức vụ tổng cục trưởng Tổng cục Tình báo Quốc phòng để toàn tâm, toàn ý thực hiện trọng trách thứ trưởng Bộ Quốc phòng phụ trách đối ngoại.

Tại Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng tháng 1/2011, trung tướng Nguyễn Chí Vịnh, thứ trưởng Bộ Quốc phòng được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam. Đại hội XI cũng chính là đại hội đầu tiên có văn kiện đề cập trực tiếp đến công tác đối ngoại quốc phòng.

Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh tặng quà lưu niệm - bức tranh Chùa Một Cột - cho thượng nghị sĩ John McCain tại Washington chiều 18/10/2017 nhân chuyến tham dự Đối thoại chính sách Quốc phòng Việt Nam - Hoa Kỳ 2017 - Ảnh: TTXVN

Tháng 10/2013, tiến sĩ Nguyễn Chí Vịnh được Hội đồng Chức danh Giáo sư nhà nước công nhận học hàm giáo sư chuyên ngành khoa học quân sự.

Tháng 12/2013, ông được thăng quân hàm thượng tướng.

Tháng 1/2016, tại Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng, ông tái đắc cử ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa XII.

Tháng 4/2016, ông được Bộ Chính trị chỉ định tham gia Thường vụ Quân ủy Trung ương.

Ngày 20/2/2017, Thủ tướng Chính phủ đã bổ nhiệm lại thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh giữ chức vụ thứ trưởng Bộ Quốc phòng.

Ghi nhận công lao đóng góp của thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh, Đảng và Nhà nước đã trao tặng cho ông nhiều phần thưởng cao quý: Huân chương Quân công hạng nhất, nhì, ba; Huân chương Chiến công hạng nhất, nhì, ba; Huân chương Độc lập hạng nhất; Huy hiệu 40 năm tuổi Đảng.

Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam Yamada Takio thay mặt Chính phủ Nhật Bản trao tặng Huân chương Mặt trời mọc cho thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh (thứ hai từ trái sang) vào tháng 5/2023 - Ảnh: Báo Quân Đội Nhân Dân

Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh cũng được trao tặng: Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng nhất của Campuchia; Huân chương Hoàng gia Sahametrei cấp Mohaséreivath (Đại thập tự) của Campuchia; Huân chương Hữu nghị của Liên bang Nga; Huân chương Antonio Maceo của Nhà nước Cộng hòa Cuba; Huân chương Mặt trời mọc của Nhật Bản.

Tháng 12/2021, thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh được nghỉ công tác sau khi đã hoàn thành mọi nhiệm vụ chức trách của một người quân nhân đã cống hiến hết mình cho quân đội, cho đất nước.

Trong bất cứ hoàn cảnh nào, người Việt Nam phải tự giải quyết mọi vấn đề...

Khi còn tại thế, thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh đã nhiều lần dành riêng cho Tuổi Trẻ các cuộc trao đổi về không ít vấn đề nóng.

Trong bài phỏng vấn Tướng Vịnh: Tôi tự hào với quân hàm "binh bét" vào năm 2012, ông nhấn mạnh, trong vấn đề Biển Đông phải xem xét trên những vấn đề về lịch sử, những tuyên bố về chủ quyền và lợi ích quốc gia.

Ông chỉ rõ có 3 điểm cơ bản là nguyên tắc giải quyết vấn đề lợi ích. Thứ nhất, chủ quyền của mỗi nước. Đây là điểm bất di bất dịch, không thay đổi. Chúng ta muốn có hòa bình, muốn ổn định để phát triển nhưng cũng sẵn sàng chấp nhận tất cả để giữ được chủ quyền lãnh thổ.

Thứ hai, chia sẻ lợi ích. Chia sẻ chủ quyền lãnh thổ là không thể nhưng chia sẻ lợi ích có thể trở thành con đường giải quyết những khác biệt, tranh chấp.

Thứ ba, phải tuân thủ luật pháp quốc tế và không để các thế lực khác chen vào, can dự vào những vấn đề của chúng ta.

Ông nhấn mạnh chúng ta không tham gia vào những xung đột lợi ích của các nước lớn và Việt Nam phải tránh mọi cuộc chiến tranh, trước hết là những xung đột trên Biển Đông.

Nếu có chiến tranh, có xung đột sẽ là thảm họa của dân tộc và là bất hạnh cho từng gia đình.

Còn trong bài trả lời phỏng vấn với chủ đề "Phải tự chủ trong mọi tình huống" vào năm 2018, ông nhấn mạnh độc lập, tự chủ là vấn đề mang tính nguyên tắc trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Trong bất cứ hoàn cảnh nào, người Việt Nam phải tự giải quyết mọi vấn đề của mình, quyết định vận mệnh của mình, nhất quyết không được để bên ngoài quyết định.

Đồng thời, theo ông, để đất nước phát triển, có thể có cách nghĩ khác nhau, cách làm khác nhau, tranh luận kịch liệt với nhau, nhưng cuối cùng phải đạt được sự thống nhất về đường lối và hành động.

Mới đây nhất, vào tháng 3/2023, ông dành cho Tuổi Trẻ cuộc trao đổi xung quanh cuốn sách Người thầy viết nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh Thiếu tướng tình báo, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Đặng Trần Đức (ông Ba Quốc, 1922 - 2022).

Niềm tự hào suốt đời chính là chức "binh bét" mà ba đặt

Tháng 8/1983, chàng trai trẻ Nguyễn Chí Vịnh tốt nghiệp Trường sĩ quan Chỉ huy Kỹ thuật thông tin, nay là Trường đại học Thông tin liên lạc, được phong quân hàm trung úy.

Ra trường, vì là con của cán bộ cấp cao, được đặc cách gửi sang học tập tại Liên Xô nhưng ông từ chối, quyết tâm xin đi chiến trường Campuchia.  

Trung úy Nguyễn Chí Vịnh được điều về Đoàn 817, đơn vị tình báo trực tiếp thực hiện nhiệm vụ tại chiến trường Campuchia. 

Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh ký tặng sách trong buổi phỏng vấn với phóng viên Tuổi Trẻ vào tháng 3/2023 - Ảnh: THÀNH CHUNG

Chia sẻ thêm về bản thân và gia đình trong bài phỏng vấn "Tướng Vịnh: Tôi tự hào với quân hàm "binh bét"", thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh kể lại từ khi 4 tuổi, ông đã được ba thêu trên ve áo hai miếng dạ màu đỏ không sao không gạch. 

Ba gọi chức của con trai là “binh bét” và luôn bảo rằng khi lớn lên con đường của ông là đi bộ đội. 

"Nay mang trên vai quân hàm thượng tướng, tôi rất tự hào và biết ơn Đảng, Nhà nước, biết ơn quân đội. Nhưng niềm tự hào theo suốt cuộc đời tôi, đã ăn vào máu thịt tôi từ thủa ấu thơ chính là chức “binh bét” mà ba tôi đặt. 

Niềm tự hào ấy còn được nhân lên khi tên tôi cũng chính là tên khai sinh của ba tôi: Nguyễn Vịnh", ông tâm sự.

Ông cũng bày tỏ việc tự tin vào chính mình và nếu không làm nghề này cũng có thể làm việc khác.

Nhưng dù làm nghề gì đi nữa thì số phận cũng đã sắp đặt cho ông "suốt đời chỉ là một người lính".

Đồng thời, như bất cứ người Việt Nam nào, ông quan tâm đến tương lai đất nước. Dù ở thời đại nào, sự mất còn của đất nước, thịnh suy của dân tộc đều gắn với trách nhiệm của mỗi người dân bình thường đối với đất nước. Đó là điều ông luôn quan tâm và hướng tới./.

Đà Trang - Thành Chung/tuoitre.vn