Chủ động, linh hoạt phòng, chống hạn, xâm nhập mặn

Tín hiệu tích cực

Thông tin từ Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Long An, qua rà soát, mùa khô năm 2021 - 2022, toàn tỉnh có trên 27.110ha cây trồng có nguy cơ bị ảnh hưởng bởi hạn, thiếu nước, xâm nhập mặn, tập trung ở các huyện: Bến Lức, Thủ Thừa, Châu Thành, Thạnh Hóa, Tân Thạnh và TP.Tân An.

Tuy nhiên, đến thời điểm này, hạn, xâm nhập mặn vẫn chưa ảnh hưởng đến diện tích sản xuất nông nghiệp; đồng thời, nguồn nước ngọt vẫn còn dồi dào, đáp ứng tốt nhu cầu sản xuất nông nghiệp của người dân.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh - Nguyễn Minh Lâm (thứ 2, phải qua) kiểm tra công tác vận hành công trình thủy lợi, ngăn mặn tại huyện Thủ Thừa

Phó Chủ tịch UBND tỉnh - Nguyễn Minh Lâm khẳng định: “Hàng năm, tình hình hạn, xâm nhặp mặn ảnh hưởng tương đối lớn đến sản xuất nông nghiệp. Theo đó, tỉnh luôn quan tâm và có những chỉ đạo về các giải pháp phòng, chống hạn, xâm nhập mặn rất sớm.

Đặc biệt, năm 2022, tỉnh chỉ đạo sớm cho Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, các địa phương phải xây dựng kế hoạch, kịch bản để ứng phó với hạn, xâm nhập mặn. Đến thời điểm này, xâm nhập mặn chưa ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp, nguồn nước ngọt phục vụ vụ lúa Đông Xuân 2021-2022 vẫn bảo đảm, góp phần cho một vụ mùa thắng lợi”.

Hàng năm, huyện Tân Trụ là một trong những địa phương chịu ảnh hưởng nặng nề của hạn, xâm nhập mặn. Riêng năm nay, nhờ linh hoạt, chủ động các giải pháp phòng, chống hạn, xâm nhập mặn nên diện tích lúa Đông Xuân 2021 - 2022 của huyện hứa hẹn một vụ mùa bội thu, bởi nguồn nước ngọt trong nội đồng vẫn còn dồi dào, nhiều diện tích lúa đang bước vào giai đoạn thu hoạch, không cần phải bổ sung thêm nước.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh - Nguyễn Minh Lâm (bìa phải) chỉ đạo các cấp, các ngành không được lơ là trong công tác phòng, chống hạn, mặn

Phó Chủ tịch UBND huyện Tân Trụ - Trịnh Phước Trung thông tin: “Hiện nay, toàn huyện có hơn 5.000ha lúa Đông Xuân 2021 - 2022, hầu hết các trà lúa đã trên 50 ngày tuổi. Hàng năm, đến thời điểm này, các cống trên địa bàn huyện phải đóng chặt để tránh nước mặn xâm nhập vào nội đồng. Còn năm nay, nước ngọt vẫn còn dồi dào, huyện vẫn có thể lấy nước từ 2 sông Vàm Cỏ vào hệ thống Nhựt Tảo để phục vụ sản xuất. Do đó, diện tích vụ Đông Xuân 2021 - 2022 của huyện không bị ảnh hưởng; đồng thời, năng suất cao, hứa hẹn một vụ mùa bội thu”.

Để đạt kết quả trên, thời gian qua, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn triển khai rất nhiều giải pháp phòng, chống hạn, mặn năm 2022 như chỉ đạo tổ chức theo dõi, đo đạc, kiểm tra tình hình chất lượng nước trên các tuyến sông và thông báo tình hình chất lượng nước 2 lần/tuần gửi đến các cơ quan chức năng, địa phương để nắm thông tin chủ động chỉ đạo, ứng phó kịp thời và có giải pháp tích trữ nước, điều tiết vận hành các cống ngăn mặn hợp lý phục vụ sản xuất nông nghiệp và sinh hoạt của người dân.

Trong những ngày giáp Tết Nguyên đán, Sở đã tổ chức đoàn đi khảo sát tại các huyện: Tân Trụ, Bến Lức, Thủ Thừa và TP.Tân An, kiểm tra các hệ thống công trình thủy lợi thuộc hệ thống Nhựt Tảo - Tân Trụ (cống, trạm bơm điều tiết) nhằm bảo đảm ngăn mặn, trữ ngọt phục vụ sản xuất và dân sinh trong suốt mùa khô 2021 - 2022; phát hành Công văn số 434/SNN-PTNTTL, ngày 25/01/2021 gửi Sở Giao thông Vận tải đề nghị sửa chữa, lắp đặt và đóng các cửa cống nằm trên tuyến Quốc lộ 62 thuộc Sở Giao thông Vận tải quản lý để ngăn mặn, phục vụ sản xuất và dân sinh.

“Chìa khóa” để phòng, chống hạn, xâm nhập mặn hiệu quả nhất chính là nâng cao ý thức, trách nhiệm của người dân. Và thời gian qua, Long An đã làm được điều này. Ông Nguyễn Văn Sơn (xã Bình An, huyện Thủ Thừa) chia sẻ: “Hiện nay, độ mặn chưa cao nhưng người dân không hề lơ là, chủ quan mà thường xuyên theo dõi thông báo của các ngành chức năng về độ mặn trên các tuyến sông để chủ động trong việc giữ, trữ nước ngọt phục vụ sinh hoạt và sản xuất. Đồng thời, chúng tôi cũng chấp hành nghiêm những khuyến cáo của ngành chức năng”.

Không được lơ là, chủ quan

Bên cạnh kết quả đã đạt, hiện nay, công tác phòng, chống hạn, xâm nhập mặn của tỉnh vẫn còn gặp nhiều khó khăn, về lâu dài cần có sự chung tay, góp sức của các cấp, các ngành. Cụ thể, một số công trình có tuổi thọ lớn, bị xuống cấp, cửa van cống, cửa phai bị hư hỏng không bảo đảm khả năng ngăn mặn; một số cửa cống đóng - mở bằng thủy triều không còn phù hợp trước biến động của biến đổi khí hậu, không thuận lợi trong việc điều tiết nước; hệ thống các kênh, mương nội đồng trong khu vực bờ bao chưa được đầu tư hoàn thiện, vẫn còn nhiều tuyến kênh, mương đã bị bồi lắng; một số người dân chưa chấp hành nghiêm các khuyến cáo của ngành Nông nghiệp, còn gieo sạ ngoài lịch thời vụ;...

Nông dân cần thường xuyên thăm đồng, bảo đảm sản xuất hiệu quả

Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Thủ Thừa - Lê Anh Tuấn cho biết: “Hiện nay, huyện đã gieo sạ trên 17.100ha lúa vụ Đông Xuân 2021 - 2022. Để ứng phó với tình hình hạn, xâm nhập mặn, huyện chủ động chỉ đạo gieo sạ sớm nhằm tránh tình trạng thiếu nước cuối vụ; phối hợp kiểm tra vận hành các trạm bơm điện trên địa bàn để khi độ mặn lên cao tranh thủ những lúc chân triều thấp, độ mặn giảm thì sẽ tiến hành bơm nước vào nội đồng để tích trữ nước cho sản xuất nông nghiệp.

Tăng cường kiểm tra các hệ thống đê, cống trên địa bàn, khơi thông các dòng chảy, vệ sinh các tuyến kênh nội đồng để dự trữ nước ngọt; kịp thời thông tin chất lượng nước để người dân nắm. Mặc dù tình hình hạn, xâm nhập mặn năm nay tương đối trễ, không gay gắt như mọi năm nhưng huyện không lơ là, chủ quan mà vẫn tuyên truyền cho người dân các giải pháp thích ứng phù hợp như tăng cường kiểm tra về độ mặn, tích trữ nước vào nội đồng, nhất là giai đoạn lúa đang làm đòng và trổ để phòng trừ khi độ mặn ở ngoài tăng đột biến.

Cán bộ ngành Nông nghiệp thường xuyên kiểm tra độ mặn tại các sông để có giải pháp xử lý kịp thời

Thông tin từ Chi cục Phát triển nông thôn và Thủy lợi tỉnh, xâm nhập mặn mùa khô năm 2021 - 2022 ở mức cao hơn trung bình nhiều năm nhưng không nghiêm trọng như mùa khô năm 2019-2020. Các đợt xâm nhập mặn có xu thế gia tăng bắt đầu ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp, dân sinh từ đầu tháng 02/2022; các đợt xâm nhập mặn cao nhất ở các sông Vàm Cỏ, Cái Lớn vào tháng 3, 4 (từ ngày 14 đến 19/3; từ ngày 28/3 đến 3/4; từ ngày 12 đến 17/4).

Phó Chủ tịch UBND tỉnh - Nguyễn Minh Lâm thông tin: “Thời gian tới, tỉnh tiếp tục chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn rà soát lại các cống ngăn mặn để có các giải pháp kịp thời hơn, đặc biệt là Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng như các địa phương phải tăng cường kiểm tra chất lượng nguồn nước để chủ động lấy nước ngọt vào đồng ruộng, tránh ảnh hưởng đến năng suất, sản lượng.

Nông dân cần tuân thủ các khuyến cáo của ngành Nông nghiệp cũng như chấp hành tốt các giải pháp, chủ trương về công tác phòng, chống hạn, mặn của các cấp, các ngành đề ra nhằm góp phần bảo đảm được năng suất và chất lượng cây trồng”./.

Lê Ngọc - Bùi Tùng