Phát triển phải đi đôi với quản lý tốt mạng xã hội. Minh họa: Hữu Phương
Nhiều tiện ích
Hiện tại, ở Việt Nam, một số MXH thu hút nhiều người dùng: Facebook, Twitter, Google+, Instagram, Zing Me, YuMe, Tamtay,... Trong đó, Facebook được đa số người sử dụng bởi tích hợp được nhiều tính năng, tiện ích: Chat, e-mail, chia sẻ video, hình ảnh, blog, đọc báo, làm quen, kết bạn, chơi game,...
Nhiều năm qua, chị Nguyễn Thùy Trang, phường 1, thị xã Kiến Tường, tỉnh Long An xem Facebook như quyển nhật ký điện tử, công cụ giải trí đa năng của mình. Bởi, nó lưu giữ nhiều thông tin, khoảnh khắc đáng nhớ của cuộc đời chị. Chị Trang bộc bạch: “Thông qua Facebook, tôi có thể tìm được những thông tin thú vị, bổ ích, thư giãn sau những giờ làm việc căng thẳng. Đặc biệt, tôi có thêm kênh giao tiếp, liên kết với bạn bè nhằm kêu gọi ủng hộ các hoạt động từ thiện hay tìm lại người thân, bạn bè mất liên lạc nhiều năm,...”.
Chị Bùi Thị Thu Loan, ngụ phường 1, TP.Tân An, sử dụng Facebook làm kênh bán hàng. Chị Loan cho biết, chị mở shop kinh doanh đồ may sẵn (người lớn, trẻ em) hơn 1 năm nay nhưng thường xuyên ế ẩm. Từ khi được con gái hướng dẫn “gia nhập” thế giới Facebook, chị đưa hàng lên mạng giới thiệu, lượng khách tìm đến shop ngày càng đông hơn, thậm chí, khách quen chỉ cần chọn mẫu là chị mang hàng giao tận nơi. “Tham gia Facebook, tôi vừa bán được hàng, vừa cập nhật các mẫu mới. Hơn nữa, muốn đọc tin tức gì hay các thông tin liên quan đến người thân, bạn bè trên “face” đều có hết” - chị Loan cho biết.
Từ khi con trai xuất khẩu lao động ở nước ngoài, ông Nguyễn Văn Sơn, thị trấn Thủ Thừa, huyện Thủ Thừa “tập tành” chơi Facebook để liên lạc, chia sẻ hình ảnh với con trai không phải tốn tiền. Ông Sơn nói: “Thông qua Facebook, hàng ngày, tôi có thể trò chuyện với con qua hệ thống messenger, gọi điện thoại facetime, rất tiện lợi”.
Cũng thông qua MXH, người sử dụng có thể cập nhật kịp thời những thông tin nóng, lập diễn đàn trao đổi, tranh luận các vấn đề kinh tế, văn hóa, lịch sử,... từ đó, nâng cao nhận thức về mọi mặt.
Rõ ràng, nếu biết cách khai thác, MXH nói chung, Facebook nói riêng trở thành công cụ hữu ích phục vụ công việc, học tập của mỗi người; tạo điều kiện cho các thành viên bày tỏ thái độ và hành động vì cộng đồng.
Các bạn trẻ có thể truy cập mạng xã hội mọi lúc, mọi nơi
“Con dao 2 lưỡi”
Từ công cụ giải trí, MXH dần bị biến tướng thành “chợ thập cẩm”, khoe khoang quá đà và giới thiệu sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ,... vô tội vạ. Đó là chưa kể những tác hại của MXH đến sức khỏe khi con người luôn “dán mắt” vào các thiết bị điện tử để tìm kiếm thông tin. Một bộ phận không nhỏ người dùng cứ “chăm bẵm” vào ngôi nhà ảo, lãng phí thời gian, quên đi cuộc sống thực, công việc của mình.
Em Nguyễn Thanh Hùng - học sinh Trường THCS Tuyên Bình, huyện Vĩnh Hưng, cho biết: “Facebook giúp chúng em tham gia vào các nhóm học tập, chia sẻ tài liệu cùng nhau. Tuy nhiên, em thấy các thông tin trên Facebook chưa có sự chọn lọc, khi đọc rất dễ bị “rối”. Đặc biệt, có nhiều bạn bị “nghiện”, trên tay lúc nào cũng cầm điện thoại “quẹt quẹt” lướt Facebook”.
Hiện nay, MXH còn là “hộp đen” lưu truyền văn hóa phẩm đồi trụy, là nơi một số cá nhân lợi dụng để phát tán những thông tin xấu; rò rỉ bí mật Nhà nước, thậm chí, tiếp tay cho các đối tượng chống phá Đảng, Nhà nước,... Ngoài ra, có không ít trường hợp người dùng bị đánh cắp tài khoản, lấy thông tin cá nhân để trục lợi.
Theo Chánh Thanh tra Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh - Nguyễn Thị Cẩm Giang, năm 2017, Đội liên ngành kiểm tra về thông tin và truyền thông trên địa bàn tỉnh làm việc trực tiếp với 4 đối tượng đăng tải thông tin trên MXH có dấu hiệu vi phạm quy định pháp luật. Qua đó, yêu cầu các đối tượng rà soát, gỡ bỏ nội dung vi phạm và phổ biến, hướng dẫn, thực hiện đúng quy định pháp luật về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và thông tin trên mạng.
Đồng thời, sở kiểm tra việc chấp hành quy định pháp luật về quản lý, cung cấp và sử dụng thông tin trên mạng tại 5 cơ quan, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh; phối hợp một số đơn vị liên quan xác minh 4 vụ, việc đăng tải trên mạng internet và đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông gỡ bỏ, chặn 5 trang Facebook có dấu hiệu vi phạm quy định pháp luật.
"Mạng xã hội là kênh thông tin mở; trong khi đó, việc quản lý, ngăn chặn các trang mạng có nội dung xấu, sai sự thật gặp nhiều khó khăn. Đa phần các mạng xã hội có hệ thống máy chủ đặt ở nước ngoài nên việc đăng ký các thông tin trên mạng xã hội nói chung, Facebook nói riêng vẫn chưa có cơ chế xác định danh tính của người sử dụng nên việc kiểm soát còn nhiều hạn chế."
Trưởng phòng Thông tin, Báo chí và Xuất bản, Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh - Lê Thị Hồng Diễm
|
Siết chặt quản lý
Theo thống kê của Bộ Thông tin và Truyền thông, hiện nay, Việt Nam đứng thứ 7 trên thế giới về số người dùng Facebook, với hơn 53 triệu tài khoản sử dụng. Trưởng phòng Thông tin, Báo chí và Xuất bản, Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh - Lê Thị Hồng Diễm cho biết, MXH là kênh thông tin mở; trong khi đó, việc quản lý, ngăn chặn các trang mạng có nội dung xấu, sai sự thật gặp nhiều khó khăn. Đa phần các MXH có hệ thống máy chủ đặt ở nước ngoài nên việc đăng ký các thông tin trên MXH nói chung, Facebook nói riêng vẫn chưa có cơ chế xác định danh tính của người sử dụng nên việc kiểm soát còn nhiều hạn chế.
Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Mộc Hóa - Phạm Thị Thái Thanh cho biết, ở lứa tuổi học sinh, suy nghĩ chưa chín chắn, bất cứ chuyện gì, các em cũng đăng trên Facebook, có thể gây ra những hệ quả không tốt. Mặc dù sử dụng Facebook là quyền riêng tư, không thể cấm cản, nhưng thời gian qua, phòng thường xuyên chỉ đạo ban giám hiệu các trường, đặc biệt là các tổ chức Đoàn, Đội gần gũi, quan sát hoạt động của các em qua trang cá nhân để hiểu được tâm tư, nguyện vọng, kịp thời nhắc nhở học sinh không nên lạm dụng Facebook, xao nhãng việc học.
“Người dùng MXH phải đủ thông minh để chọn lọc cho mình những thông tin chính xác, tránh nghe theo thông tin một chiều. Người dùng phải tự ý thức việc chia sẻ (share) hay bình luận (comment) sai sự thật do bị tác động bởi các nguồn tin không chính thống qua MXH” - cán bộ Văn hóa xã Tân Tập, huyện Cần Giuộc - Nguyễn Chế Linh chia sẻ.
Theo Sở Thông tin và Truyền thông, nhằm hạn chế tác động tiêu cực của MXH, thời gian tới, sở đẩy mạnh công tác tuyên truyền rộng rãi các quy định pháp luật về quản lý, cung cấp, sử dụng Internet và thông tin trên mạng. Đồng thời, sở tăng cường công tác thanh, kiểm tra, xử lý vi phạm trong việc quản lý, cung cấp và sử dụng thông tin trên MXH; phối hợp Công an tỉnh theo dõi, rà soát, kiểm tra, nhắc nhở, xử lý kịp thời các đối tượng sử dụng MXH sai mục đích.
Quả thật, từ khi bùng nổ MXH, đời sống tinh thần của con người ngày càng trở nên phong phú hơn. Tuy nhiên, hiện nay, MXH là “con dao hai lưỡi”, khi tồn tại song song những ảnh hưởng tích cực lẫn tiêu cực. Do vậy, người sử dụng nên xem MXH là công cụ giải trí, hỗ trợ đơn thuần, đừng quá phụ thuộc làm ảnh hưởng đến cuộc sống, công việc./.
Phong Nhã