Tính đến ngày 31/12/2022, cả nước có 29.021 hợp tác xã
Chủ tịch Hồ Chí Minh là người đầu tiên đưa tư tưởng HTX vào Việt Nam. Ngay từ khi còn đang bôn ba tìm đường cứu nước, Người đã quan tâm đến tổ chức kinh tế tập thể, HTX. Trong cuốn Đường kách mệnh viết năm 1927, sau khi phân tích những lợi ích của HTX, Người nhấn mạnh: Tục ngữ Việt Nam có câu “Nhóm lại thành giàu, chia nhau thành khó” và “Một cây làm chẳng nên non, ba cây chụm lại thành hòn núi cao”, lý luận HTX đều nằm trong điều ấy. Người còn nói về tính chất HTX là tổ chức KT-XH; cách tổ chức HTX phải dựa trên nguyên tắc tự nguyện, dân chủ, cùng có lợi và đi từ thấp đến cao.
Cách mạng Tháng Tám thành công, ngày 11/4/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết thư kêu gọi điền chủ, nông gia Việt Nam tham gia HTX nông nghiệp: “Việt Nam là một nước sống về nông nghiệp, nền kinh tế lấy canh nông làm gốc... nông dân giàu thì nước ta giàu, nông nghiệp ta thịnh thì nước ta thịnh”; “nông dân muốn giàu, nông nghiệp muốn thịnh thì cần phải có HTX”; “... HTX là hợp vốn, hợp sức với nhau. Vốn nhiều, sức mạnh, thì khó nhọc ít mà lợi ích nhiều”.
Trong thư, Người còn viết: “HTX nông nghiệp là một tổ chức có lợi to cho nhà nông. Nó là cách tranh đấu kinh tế có hiệu quả nhất, để giúp vào việc xây dựng nước nhà. HTX nông nghiệp là một cách làm cho nhà nông đoàn kết, làm cho nhà nông thịnh vượng. HTX nông nghiệp giúp cho nhà nông đạt đến mục đích, đã ích quốc lại lợi dân”. Người tha thiết kêu gọi: “Hỡi đồng bào điền chủ nông gia, anh em ta ai chẳng mong được đầy đủ, giàu có, ai chẳng mong cho nước thịnh dân cường. Vậy chúng ta hãy mau mau chung vốn góp sức, lập nên HTX nông nghiệp ở khắp nơi; từ làng mạc cho đến tỉnh thành đâu đâu cũng phải có HTX”.
Nhiều mô hình hợp tác xã phục hồi nhờ mạnh dạn thay đổi phương thức sản xuất và quản trị truyền thống
Sau 19 năm, vào ngày 11/4, Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư cho Đại hội HTX và Đội sản xuất nông nghiệp tiên tiến miền núi và trung du, khen ngợi những HTX điển hình tiên tiến, và yêu cầu các cấp, các ngành quan tâm chỉ đạo các HTX nông nghiệp phát triển. Với ý nghĩa của ngày 11/4 đánh dấu 2 sự kiện quan trọng đối với phong trào HTX của Việt Nam, Ban Chấp hành Liên minh HTX Việt Nam khóa IV, nhiệm kỳ 2010-2015 thống nhất trình và đã được Thủ tướng Chính phủ đồng ý lấy ngày 11/4 hàng năm là Ngày HTX Việt Nam (Quyết định số 1268/QĐ-TTg ngày 27/7/2011).
Năm 2023 là kỷ niệm 77 năm ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh viết thư kêu gọi các điền chủ nông gia tham gia HTX (11/4/1946 - 11/4/2023), kỷ niệm 12 năm Ngày Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định lấy ngày 11-4 hàng năm là Ngày HTX Việt Nam và kỷ niệm 30 năm Ngày thành lập Liên minh HTX Việt Nam (29/10/1993 - 29/10/2023)./.
Tính đến ngày 31/12/2022, cả nước có 29.021 HTX, 125 liên hiệp HTX, 123.241 tổ hợp tác. Các HTX thu hút 6,93 triệu thành viên, chủ yếu là hộ gia đình ở địa bàn nông thôn và 2,58 triệu lao động. Nhiều mô hình HTX phục hồi nhờ mạnh dạn thay đổi phương thức sản xuất và quản trị truyền thống.
Hiện cả nước có 11.423 HTX nông nghiệp hoạt động hiệu quả (chiếm 56,2%); gần 3.000 HTX sản xuất gắn với chuỗi giá trị như lúa gạo, rau, quả, da giày, mây tre đan,... ứng dụng công nghệ cao, chuyển đổi số, nông nghiệp thông minh, công nghệ sản xuất sạch. Trên 60% tổng số HTX nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, sản lượng và sức cạnh tranh của sản phẩm, mở rộng tiêu thụ qua hệ thống siêu thị, sàn giao dịch điện tử; 1.145 HTX có sản phẩm OCOP, trong đó, có 867 HTX nông nghiệp (chiếm 4,9% tổng số HTX nông nghiệp) với 1.248 sản phẩm.
HTX, liên hiệp HTX phi nông nghiệp thu hút số lượng khá lớn hộ cá thể tham gia thành viên; phần lớn HTX thành lập theo Luật HTX năm 2012. Số lượng HTX, liên hiệp HTX quy mô vừa và lớn, ứng dụng công nghệ cao, công nghệ số vào sản xuất, kinh doanh gắn với chuỗi giá trị, sản phẩm OCOP, tham gia xuất khẩu hàng hóa ngày càng tăng. Phần lớn HTX hoạt động kinh doanh hiệu quả, đạt 55-80%, cao hơn HTX nông nghiệp.
|
Huỳnh Hương