Phấn đấu đạt trên 70% sản lượng lúa chất lượng cao
Thay đổi tập quán sản xuất của người dân
Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tổng diện tích lúa gieo sạ năm 2020 của tỉnh ước đạt 498.293ha, bằng 98,4% so với năm 2019. Diện tích thu hoạch ước đạt 498.293ha; năng suất cả năm ước đạt 56,2 tạ/ha, tăng 1,4 tạ/ha so với năm 2019; sản lượng ước đạt 2.800.104 tấn, tăng 25.186 tấn, đạt 103,7% so với kế hoạch (2,7 triệu tấn). Trong đó, lúa CLC ước đạt trên 1,45 triệu tấn. Về cơ cấu giống, hiện nay, nông dân trên địa bàn tỉnh chủ yếu gieo sạ các giống: Nếp IR 4625, Đài thơm 8, OM 4900, Nàng Hoa 9, IR 50404, OM 5451, OM18, RVT, ST24, ST25,...
Đưa cơ giới hóa vào sản xuất góp phần giảm chi phí, nâng cao hiệu quả kinh tế cho người dân
Năm 2020, huyện Thạnh Hóa có tổng diện tích gieo sạ 40.035ha (giảm 29ha so với năm 2019), năng suất bình quân đạt 51,23 tạ/ha, sản lượng 225.337 tấn, đạt 102,4% so với chỉ tiêu kế hoạch đề ra. Giá bán dao động từ 4.800-7.200 đồng/kg, lợi nhuận bình quân khoảng 33,5 triệu đồng/ha/năm. Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Thạnh Hóa - Nguyễn Kinh Kha cho biết: “Hiện nay, người dân đã thay đổi tập quán sản xuất, mạnh dạn áp dụng khoa học - kỹ thuật vào trồng trọt. Do đó, mặc dù diện tích gieo sạ năm 2020 của huyện giảm nhưng sản lượng vẫn vượt chỉ tiêu kế hoạch, trong đó lúa CLC đạt trên 95%”.
Trước đây, gia đình ông Lê Hoàng Phi, ngụ xã Tân Đông, huyện Thạnh Hóa, thường sử dụng giống lúa OM 406, trong khi người dân xung quanh lại sử dụng giống IR 4625 vừa kháng được sâu, bệnh, vừa có giá bán ổn định. Nhận thấy hiệu quả từ giống lúa IR 4625, ông Phi mạnh dạn chuyển từ giống OM 406 sang trồng lúa IR 4625. Ông Phi trải lòng: “Từ khi chuyển sang trồng giống IR 4625, với 1,5ha, bình quân mỗi năm, gia đình tôi thu về lợi nhuận trên 50 triệu đồng. Ngoài sử dụng giống chất lượng, gia đình tôi còn áp dụng quy trình canh tác “1 phải, 6 giảm”; cơ giới hóa trong sản xuất từ khâu làm đất đến thu hoạch; sử dụng một phần phân hữu cơ và chế phẩm sinh học trong canh tác;... Gia đình và nhiều nông dân Thạnh Hóa đã thay đổi phương thức canh tác để sản xuất lúa đạt chất lượng, đáp ứng yêu cầu của thị trường”.
Các trạm bơm điện được đầu tư, phục vụ tốt nhu cầu sản xuất
Tân Hưng là một trong những địa phương có diện tích sản xuất lúa lớn của tỉnh. Thế nhưng, tình trạng “được mùa, rớt giá” vẫn là điệp khúc đối với nông dân. Những năm gần đây, xu thế thị trường ngày càng ưa chuộng các loại gạo có chất lượng cao. Vì vậy, chính quyền và người dân địa phương mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu giống lúa nhằm tìm một hướng đi mới mang lại hiệu quả bền vững hơn. Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Tân Hưng - Phan Văn Nỉ chia sẻ, địa phương xây dựng thành công cánh đồng lớn với diện tích gần 2.000ha, liên kết với doanh nghiệp thu mua. Cùng với đó, việc ứng dụng đồng bộ cơ giới hóa từ khâu gieo cấy, bón phân, phun thuốc, thu hoạch đã góp phần giảm chi phí sản xuất, nâng cao hiệu quả kinh tế, đặc biệt là khắc phục tình trạng thiếu hụt lao động như hiện nay.
Tại huyện Vĩnh Hưng, từ năm 2017, UBND huyện đã chọn 6 xã: Khánh Hưng, Hưng Điền A, Vĩnh Trị, Vĩnh Thuận, Vĩnh Bình và Thái Bình Trung xây dựng vùng lúa CLC, ứng dụng công nghệ cao. Để đạt hiệu quả theo kế hoạch đề ra, UBND huyện đẩy mạnh công tác tuyên truyền và đưa ra nhiều chính sách khuyến khích người dân tham gia vùng lúa ứng dụng công nghệ cao. Nhờ vậy, đến nay, huyện đã thực hiện được 5.473ha lúa CLC, trong đó triển khai 43 mô hình và 3 dự án sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị gắn với tiêu thụ sản phẩm. Song song đó, huyện còn là “cầu nối” giúp người dân tìm đầu ra cho sản phẩm lúa CLC, tham gia xúc tiến thương mại, kêu gọi các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp của huyện,...
Nỗ lực hoàn thành chỉ tiêu được giao
Vụ Đông Xuân 2019-2020, huyện Vĩnh Hưng triển khai thực hiện 10 mô hình lúa CLC có hiệu quả từ ngân sách của huyện (mỗi mô hình được hỗ trợ 87,5 triệu đồng), đồng thời, vận động mỗi hợp tác xã (HTX) trong vùng lúa ứng dụng công nghệ cao thực hiện nhân rộng 200ha; 2 dự án sản xuất theo chuỗi giá trị gắn với tiêu thụ sản phẩm tại HTX Nông nghiệp Hưng Phú với 160ha, trong đó, huyện hỗ trợ 250 triệu đồng từ nguồn vốn Chương trình mục tiêu Quốc gia về xây dựng nông thôn mới.
Theo đánh giá của Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện, năng suất mô hình lúa ứng dụng công nghệ cao và dự án liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị ước đạt khoảng 75 tạ/ha (cao hơn ngoài mô hình khoảng 500kg), chi phí sản xuất giảm bình quân 1,6 triệu đồng/ha, lúa được các doanh nghiệp bao tiêu với giá cao hơn giá thị trường 300 đồng/kg, lợi nhuận bình quân đạt 18 triệu đồng/ha (cao hơn ngoài mô hình 3,6 triệu đồng/ha).
Nông dân trúng mùa nhờ sản xuất trong vùng lúa chất lượng cao
Giám đốc HTX Nông nghiệp Vĩnh Thuận (huyện Vĩnh Hưng) - Nguyễn Thị Diệu Ngân cho biết: “Năm 2020, mặc dù không được tiếp tục hỗ trợ để thực hiện mô hình như những năm trước nhưng HTX vẫn tiếp tục tự thực hiện với quy mô 200ha. Nhìn chung, năng suất cao hơn ngoài mô hình khoảng 300kg/ha, chi phí sản xuất giảm bình quân 1 triệu đồng/ha, lúa được các doanh nghiệp bao tiêu với giá cao hơn giá thị trường từ 100-200 đồng/kg, lợi nhuận bình quân cũng cao hơn những diện tích lân cận khoảng 2,5 triệu đồng/ha”.
Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Vĩnh Hưng - Nguyễn Huỳnh Hải thông tin: “Nhờ xây dựng vùng lúa CLC, ứng dụng công nghệ cao nên sản lượng lúa của huyện năm sau luôn cao hơn năm trước, đời sống người dân ngày càng được cải thiện và nâng lên”.
Song song đó, ngành Nông nghiệp tỉnh cũng tích cực quan tâm, triển khai nhiều chương trình, dự án nhằm khuyến khích người dân sử dụng những giống lúa mới, giống lúa xác nhận. Nhờ vậy, tỷ lệ sử dụng giống lúa xác nhận tăng dần theo từng năm, cụ thể, năm 2015 là 60% và hiện nay tăng lên trên 80%.
Theo Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn - Nguyễn Thanh Truyền, nhiệm kỳ này, ngành Nông nghiệp tỉnh tiếp tục phát huy kết quả trong nhiệm kỳ trước và khắc phục những khó khăn, tập trung triển khai đồng bộ nhiều giải pháp ngay từ đầu nhiệm kỳ để hoàn thành tốt chỉ tiêu được giao. Trong đó, tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền cho người dân về nông nghiệp sinh thái, cải thiện môi trường, nâng cao chất lượng nông sản; đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các công trình phục vụ sản xuất nông nghiệp như: Trạm bơm điện, trạm biến áp, nạo vét kênh, mương nội đồng,... Đồng thời, Sở nghiên cứu và bố trí lịch thời vụ hợp lý cho từng địa phương, phân tích cụ thể về cơ cấu giống cho nông dân, tăng cường công tác tập huấn, chuyển giao khoa học - kỹ thuật đến từng hộ nông dân. Ngoài ra, Sở chủ động phối hợp các ngành liên quan để có giải pháp cụ thể, sẵn sàng ứng phó với hạn, mặn.
“Nhiệm kỳ 2020-2025, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn được giao chỉ tiêu về sản lượng lúa đạt từ 2,5-2,6 triệu tấn/năm, trong đó sản lượng lúa CLC đạt từ 70-75% tổng sản lượng. Nhìn chung, về tổng sản lượng lúa thì đây không phải là chỉ tiêu quá khó khi mà nhiệm kỳ trước, sản lượng lúa trung bình hàng năm của tỉnh đã đạt trên 2,8 triệu tấn. Tuy nhiên, cái khó của chỉ tiêu nhiệm kỳ này là tập trung nhiều vào việc cải thiện và nâng cao chất lượng lúa. Do vậy, ngay từ đầu nhiệm kỳ, Sở phối hợp các ngành liên quan khẩn trương vào cuộc để triển khai thực hiện, phấn đấu hoàn thành tốt chỉ tiêu mà Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020-2025 đã đề ra” - ông Nguyễn Thanh Truyền cho biết thêm./.
Bùi Tùng