Afghanistan kỳ vọng vào một tiến trình hòa bình “có ý nghĩa” sau 19 năm xung đột

Chính phủ Afghanistan và nhóm phiến quân Taliban hôm nay tiếp tục các cuộc đàm phán lịch sử tại thủ đô Doha, Qatar, dưới sự trung gian hòa giải của Mỹ. Dù diễn ra chậm hơn 6 tháng so với dự kiến, song việc các bên có thể đi tới ngày hôm nay đã là một nỗ lực rất lớn, mở ra cơ hội cho hòa bình Afghanistan sau hàng thập kỷ chiến tranh. Cộng đồng quốc tế đã kêu gọi một tiến trình hòa bình “có ý nghĩa” tại Afghanistan.

 
Đặc phái viên Mỹ Zalmay Khalilzad (trái) thông báo với Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani ngày 27/1/2019. Ảnh: EPA

Tại cuộc thảo luận, nhà đàm phán hàng đầu Afghanistan Abdullah Abdullah đã cảm ơn Taliban “vì thiện chí đàm phán”. Ông bày tỏ tin tưởng, Afghanistan sẽ có thể đi tới “một ngày mai không có chiến tranh và mọi đau khổ của người dân sẽ chấm dứt”.

“Một trong những mong muốn lớn nhất của người dân Afghanistan là chấm dứt bạo lực, đồng thời tiến tới một lệnh ngừng bắn nhân đạo và xa hơn là một lệnh ngừng bắn vĩnh viễn. Không thể phát triển đất nước nếu không tạo điều kiện để nam giới và phụ nữ có thể phát huy vai trò của mình đối với sự phát triển của đất nước, đối với nền chính trị, cũng như các vấn đề xã hội của đất nước”, nhà đàm phán Abdullah khẳng định.

Về phần mình, các nhà đàm phán Taliban một lần nữa yêu cầu bất kỳ hệ thống chính trị nào trong tương lai tại Afghanistan cũng phải được điều hành theo mô hình luật pháp Hồi giáo.

Đây cũng là một trong những rào cản lớn nhất đối với tiến trình hòa đàm hiện nay. Taliban muốn tái định hình Afghanistan thành một tiểu vương quốc Hồi giáo, trong khi chính quuyền của Tổng thống Ashraf Ghani mong muốn duy trì một nền cộng hòa hiến pháp có sự ủng hộ của phương Tây, giải phóng nhiều quyền lợi, trong đó có quyền tự do cho phụ nữ.

Những cuộc thảo luận này diễn ra muộn hơn 6 tháng so với dự kiến do những bất đồng sâu sắc liên quan tới việc trao đổi tù nhân và diễn ra 1 ngày sau lễ kỷ niệm lần thứ 19 vụ tấn công khủng bố ngày 11/9, dẫn tới cuộc can thiệp quốc tế do Mỹ dẫn dầu nhằm lật đổ chính quyền Taliban tại Afghanistan. 

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo nhấn mạnh, hai bên phải tìm ra “con đường để đưa đất nước tiến lên và đáp ứng nguyện vọng của nhân dân về một đất nước hòa giải và không có chiến tranh.”

“Chính các bạn sẽ viết nên chương tiếp theo trong lịch sử Afghanistan. Chúng tôi hy vọng đây sẽ là một chương của hòa giải và tiến bộ, chứ không phải là một chương đẫm máu và nước mắt khác. Các bên cần đưa ra quyết định để chấm dứt bạo lực và tham nhũng, hướng tới hòa bình, phát triển và thịnh vượng”, ông Pompeo cho biết.

Trước đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng khẳng định quyết tâm chấm dứt cuộc chiến dài nhất trong lịch sử nước Mỹ. Tuy nhiên, một giải pháp nhanh chóng cho cuộc xung đột rất khó có khả năng đạt được và các bên sẽ phải mất bao lâu để đàm phán cũng là điều mà không mấy ai dám khẳng định. Từ thỏa thuận lịch sử giữa Taliban và Mỹ hồi tháng 2 vừa qua tới cuộc đàm phán ngày hôm nay, các bên đã phải mất tới 6 tháng do những bất đồng liên quan tới việc trao đổi tù nhân. Tiến trình chỉ được khơi thông sau  khi Chính phủ Afghanistan cuối cùng cũng phải đưa ra quyết định khó khăn thả tự do cho 400 tù nhân Taliban được xếp vào diện nguy hiểm nhất bất chấp việc bị nhiều nước phản đối, trong đó có Pháp và Australia.

Cuộc xung đột Afghanistan tới nay đã cướp đi sinh mạng của hàng chục nghìn người, trong đó 2.400 binh sĩ Mỹ, buộc hàng triệu người phải rời bỏ nhà cửa để chạy trốn chiến tranh và tiêu tốn của Mỹ hơn 1.000 tỷ USD. Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres ngày 12/9 kêu gọi một tiến trình hòa bình “có ý nghĩa”, mang lại cơ hội giúp hàng triệu người dân nước này phải tha hương hoặc tị nạn vì xung đột có thể trở về nhà. Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Jens Stoltenberg thì nhấn mạnh, một đất nước Afghanistan hòa bình và ổn định sẽ mang lại lợi ích cho tất cả./.

Theo VOV.VN