Cấp thẻ miễn phí nhưng không sử dụng được

 Tuyến y tế cơ sở là nơi người dân đến khám chữa bệnh rất thường xuyên

Vì sao người dân không mặn mà với BHYT

Ngoài những gia đình nghèo, cận nghèo, những người được hưởng BHYT miễn phí thì còn lại, người dân vẫn chưa mặn mà với BHYT.

Chị Lê Thị Ánh, ở xã Bình An, huyện Thủ Thừa, tỉnh Long An cho biết: Gia đình tôi có 5 người, không ai tham gia BHYT. Kinh tế gia đình còn khó khăn nên chúng tôi chưa quan tâm đến BHYT mà trước đến giờ chưa nghe ai tuyên truyền về BHYT, tôi chỉ biết mua BHYT khi mắc bệnh sẽ đỡ một phần chi phí.

Nguyên nhân khiến đại đa số người dân không thích mua BHYT là do sự khác biệt về chất lượng khám chữa bệnh theo yêu cầu với khám chữa bệnh bằng thẻ BHYT.

Chị Lê Thị Giang, công nhân tại Công ty TNHH Giày Ching Luh Việt Nam chia sẻ: “Tôi chỉ đi khám bệnh vào ngày chủ nhật, mà ngày chủ nhật thì bệnh viện lại không khám chữa bệnh bằng BHYT. Đi khám vào ngày làm thì bị trừ tiền công 500.000 đồng/ngày. Thế nên, có bệnh tôi đến phòng khám tư cho tiện”.

Mặc khác, việc chuyển tuyến khám chữa bệnh bằng BHYT còn quá nhiêu khê. Đây là một trong những nguyên nhân khiến người dân không muốn tham gia BHYT. Nhiều người phản ánh khi khám chữa bệnh bằng BHYT rất khó xin chuyển về tuyến trên. Cũng có một vài trường hợp bác sĩ chẩn đoán chưa chính xác nên nhiều người chưa tin tưởng việc khám chữa bệnh bằng BHYT.

Lợi bất cập hại

Từ khi Luật BHYT sửa đổi có hiệu lực (từ ngày 1/1/2015) được thông tuyến khám chữa bệnh trong phạm vi cả nước đối với người thuộc hộ gia đình nghèo và người dân tộc thiểu số đang sinh sống tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn; người đang sinh sống tại các xã đảo, huyện đảo, thế nhưng, việc thực hiện còn nhiều bất cập.

Được người dân phản ánh, chúng tôi đã đến xã Mỹ Quý Tây, huyện Đức Huệ, tỉnh Long An để tìm hiểu khó khăn của địa phương cùng những bức xúc về chính sách BHYT.

Phó Chủ tịch UBND xã Mỹ Quý Tây - Nguyễn Thị Hạnh chia sẻ: Ngoài những gia đình được hưởng BHYT miễn phí thì 100% người dân còn lại trên địa bàn xã sẽ được nhà nước cấp thẻ BHYT miễn phí trong 3 tháng cuối năm 2015 và gia hạn từ thẻ cũ thêm 6 tháng đầu năm 2016, thế nhưng, ngày cấp thẻ là ngày 11/12/2015 và đến ngày 20/12/2015 thẻ BHYT mới về tới UBND xã. Vì vậy, một số người khi đến nhận thẻ thì thấy thẻ gần hết hạn sử dụng nên không lấy. Riêng về thời gian gia hạn, đến ngày 17/5/2016 xã mới nhận được công văn gia hạn thẻ đến ngày 30/6/2016 trong khi công văn gia hạn quy định là thẻ có giá trị từ ngày 1/1/2016 đến ngày 30/6/2016. Tuy nhiên, khi lấy thẻ cũ gia hạn thì việc khám bệnh gặp rất nhiều khó khăn. Người dân liên tục đến xã phản ánh và đổ trách nhiệm cho UBND làm chậm trễ. Tôi thấy, nếu cấp thẻ BHYT miễn phí cho người dân thì cấp cả năm cho thuận tiện, chứ cấp như thế này thì thực chất không ai được hưởng.

Bà Võ Kim Liên, ở ấp 2, xã Mỹ Quý Tây bức xúc: Tôi rất mừng khi được cấp thẻ BHYT miễn phí vì gia đình tôi rất khó khăn, vợ chồng tôi lại bị bệnh mãn tính nhưng khi đến nhận thẻ thì chỉ còn 12 ngày để sử dụng.

Thẻ BHYT cấp cho người dân xã Mỹ Quý Tây về đến xã đã gần hết hạn sử dụng nên người dân không nhận

Trưởng Trạm y tế xã Mỹ Quý Tây - Y sĩ Huỳnh Văn Đấu cho biết: Thẻ gia hạn nên khi nhập vào máy tính không nhận, do mã vạch thẻ không khớp. Trước thực trạng này, chúng tôi báo về BHXH huyện thì được giải quyết với phương án là sửa lại ngày tháng hết hạn thẻ là đến ngày 30/6/2016. Từ đầu tháng 7/2016 đến nay, bệnh nhân đến khám không sử dụng được thẻ BHYT nữa. Thiết nghĩ, nhà nước cũng như các ngành có liên quan phải thông báo trước cho người dân biết có được cấp thẻ miễn phí nữa không để họ tự nguyện đi mua và không bị gián đoạn khi khám chữa bệnh bằng BHYT.

Đối với người chẳng may bị bệnh hiểm nghèo thì việc cấp thẻ BHYT như thế này làm họ rơi vào cảnh khốn đốn. Chị Phan Thị Liễu, ở ấp 2, xã Mỹ Quý Tây bức xúc: Tôi tham gia BHYT 6 năm nay. Nếu nhà nước chăm lo cho người thuộc diện khó khăn thì phải làm sao bảo đảm chính sách ấy phải thiết thực, kịp thời. Nếu không cấp miễn phí thì tôi có thể dành dụm tiền mỗi ngày để mua thẻ BHYT, nhưng hiện nay, tôi muốn tự mua cũng quá “gian nan”. Chính vì bất cập này, mà 4 lần tôi đi khám bệnh không có thẻ BHYT, chi phí khám chữa bệnh gần 4 triệu đồng. Biết thẻ BHYT sẽ hết hạn vào tháng 7/2016 nên tôi tranh thủ đi mua để được sử dụng liền kề mà không mua được.

Chị Liễu bị ung thư nên cứ 21 ngày phải đi xạ trị 1 lần và phải thường xuyên tái khám theo chỉ định của bác sĩ. Nếu không có thẻ BHYT có lẽ chị không kéo dài được sự sống của mình vì gia đình chị cũng khó khăn.

Kể từ tháng 7/2016, nhiều bệnh nhân đến khám chữa bệnh tại Trạm y tế xã không có thẻ BHYT

Chị Lê Thị Thoa, làm tại Đại lý BHYT xã Mỹ Quý Tây chia sẻ: Để giải quyết tình trạng này, theo chỉ đạo của BHXH huyện, tôi chỉ bán BHYT cho những người bệnh hiểm nghèo, mãn tính. Hiện nay, thẻ được cấp miễn phí đã hết hạn và nhiều người dân đến gặp tôi mua nhưng tôi còn băn khoăn vì không biết 6 tháng cuối năm 2016, Nhà nước có tiếp tục cấp thẻ miễn phí cho người dân biên giới nữa hay không. Mong rằng, Nhà nước khi có chính sách cho người dân ở vùng kinh tế-xã hội đặc biệt khó khăn thì nên ban hành sớm để người dân được hưởng, chứ không nên để tình trạng chỉ cho “trên giấy” như thế này nữa./.

...(còn tiếp)

Ngọc Mận-Hùng Anh