Hàng loạt sai phạm
Thời gian gần đây, khu vực giáp ranh TP.HCM diễn ra tình trạng “sốt” đất, nhất là ở các huyện: Bến Lức, Đức Hòa, Cần Giuộc. Có những nơi, chỉ qua một đêm, giá đất có thể tăng 3-4 lần so với trước đó. Nhiều người từ các địa phương khác đến “lùng sục” mua đất.
Một dãy nhà xây dựng trái phép ở Cần Giuộc
Tình trạng này kéo theo nguy cơ chuyển mục đích sử dụng đất trái phép, xây nhà trái phép,... Và việc này xảy ra tại một số nơi, “nóng” nhất là ở xã Long Thượng, huyện Cần Giuộc, được báo chí phản ánh nhiều thời gian qua. Như khu đất khoảng 2.000m2 nằm ngay sau Trường Tiểu học xã Long Thượng, cách Đường tỉnh 835B khoảng 50m được san lấp, phân lô, bán nền trong thời gian dài vẫn không có ai can thiệp. Từ những phản ánh của người dân, ngành chức năng vào cuộc kiểm tra. Kết quả, có hàng chục điểm phân lô tập trung gồm 732 thửa đất với tổng diện tích hơn 8,4ha.
Riêng trong năm 2015, theo kế hoạch, xã Long Thượng chỉ chuyển mục đích sử dụng 3ha, tuy nhiên, Phòng Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) huyện cho phép chuyển đến 5,8ha, trong đó có nhiều vị trí chuyển mục đích sai quy hoạch. Theo hiện trạng, những khu dân cư tập trung được xây dựng tự phát trên đất nông nghiệp phá vỡ quy hoạch, không bảo đảm các điều kiện hạ tầng điện, nước, đường giao thông, phòng cháy, chữa cháy.
Với những sai phạm nghiêm trọng tại xã Long Thượng, huyện Cần Giuộc quyết định thi hành kỷ luật cách chức đối với Bí thư và Chủ tịch UBND xã, đồng thời buộc thôi việc đối với 2 công chức Địa chính - Xây dựng của xã.
Còn tại huyện Châu Thành, theo thống kê, có 10.688ha đất nông nghiệp, trong đó, đất trồng thanh long chiếm trên 7.000ha, còn lại là lúa và nuôi tôm,... Thế nhưng, những năm qua, trên địa bàn cũng xảy ra tình trạng sử dụng đất nông nghiệp không đúng mục đích và xây dựng nhà kho trái phép. Theo số liệu ban đầu, đến tháng 7/2017, Đoàn kiểm tra liên ngành về quản lý đất đai, xây dựng của UBND huyện Châu Thành kiểm tra 77/107 nhà kho, cơ sở thu mua thanh long trên địa bàn huyện, phát hiện 29 cơ sở xây dựng trái phép trên đất ở nông thôn, đất nông nghiệp; thậm chí, có những cơ sở xây dựng hoàn toàn trên đất nông nghiệp. Trong số đó, có đến 19 cơ sở, nhà kho quá thời hiệu xử phạt hành chính (quá 2 năm). Việc xây dựng các nhà kho trái phép ở huyện Châu Thành cũng ảnh hưởng đến kết cấu hạ tầng đường giao thông bởi mặt bằng san lấp rất dễ cao hơn mặt đường, không có hệ thống thoát nước.
“Một trong những nguyên nhân xảy ra tình trạng này là do áp lực, nhu cầu từ phát triển cây thanh long trên địa bàn tỉnh nên rất cần xây dựng nhà kho phục vụ việc thu mua, bảo quản, đóng gói để xuất khẩu” - Chủ tịch UBND huyện Châu Thành - Nguyễn Văn Thình cho biết. Theo tìm hiểu, những nhà kho, cơ sở thu mua thanh long xây dựng trên đất nông nghiệp, đất ở nông thôn trên vẫn tồn tại vì hiện những địa điểm này mới đây được huyện Châu Thành đưa vào vùng quy hoạch để đáp ứng nhu cầu phát triển cây thanh long.
Nhằm tăng cường trách nhiệm, ngăn chặn những sai phạm trong quản lý, sử dụng đất đai, UBND huyện Châu Thành có văn bản chỉ đạo các xã, thị trấn tăng cường kiểm tra, xử lý sai phạm. Nếu vẫn để xảy ra những sai phạm trong quản lý, sử dụng đất đai thì người đứng đầu các xã, thị trấn phải chịu trách nhiệm.
Trước tình trạng san lấp, xây dựng trái phép xảy ra khá nhiều như trên, dư luận cũng đặt vấn đề, không hiểu sao vẫn không được ngăn chặn, xử lý kịp thời ngay từ đầu? Việc xử lý những “hậu quả” sẽ thế nào hay rồi lại rút kinh nghiệm? Sẽ “hợp thức hóa” đưa vào quy hoạch cho tồn tại hay là sẽ xử lý nghiêm, khôi phục hiện trang ban đầu? Kết quả kiểm tra cũng cần phải làm rõ trách nhiệm thuộc về ai.
Kiên quyết chấn chỉnh
Thực hiện theo chỉ đạo của UBND tỉnh, thời gian gần đây, Sở TN&MT tăng cường rà soát, kiểm tra về việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất trái phép khu vực giáp ranh TP.HCM thuộc địa bàn các huyện: Cần Đước, Cần Giuộc, Bến Lức, Đức Hòa.
Theo thông tin từ Thanh tra Sở TN&MT, trong tháng 3 và 4/2017, Thanh tra Sở TN&MT tiến hành kiểm tra gần 200 trường hợp tại các huyện: Châu Thành, Bến Lức, Cần Đước, Cần Giuộc, Đức Hòa và TP.Tân An. Qua đó, phát hiện nhiều sai phạm, chủ yếu là san lấp đất nông nghiệp xây dựng công trình nhà kho, nhà trưng bày, nhà xưởng sản xuất, kinh doanh, xây dựng nhà ở; thực hiện tách thửa và chuyển mục đích sang đất ở tại nông thôn nhưng lại xây dựng nhà xưởng sản xuất, kinh doanh; xây dựng hạ tầng trên đất nông nghiệp với mục đích phân lô bán nền nhưng chưa lập thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất.
Trước những tồn tại, hạn chế và sai phạm trong quản lý sử dụng đất, gần đây, Sở TN&MT tham mưu UBND tỉnh ban hành chỉ thị nhằm chấn chỉnh tăng cường công tác quản lý nhà nước về đất đai, trong đó, quy định rõ trách nhiệm của các cấp, ngành, của từng tổ chức và cá nhân cụ thể; kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo chủ tịch UBND cấp huyện thành lập đoàn thanh tra tiến hành thanh tra tình hình quản lý sử dụng đất trên địa bàn, đề xuất giải pháp xử lý vi phạm.
Nhiều nhà kho thanh long ở Châu Thành xây dựng trái phép
Theo đề xuất của Sở TN&MT, tất cả tổ chức, cá nhân sử dụng đất vi phạm pháp luật đất đai đều phải bị xử lý nghiêm. Sau khi xử lý, nếu việc tiếp tục sử dụng đất phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng và các quy hoạch khác liên quan thì yêu cầu thực hiện đầy đủ thủ tục; trường hợp không phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất thì kiên quyết xử lý buộc tháo dỡ hoặc khôi phục lại như hiện trạng ban đầu. Kết luận thanh tra cũng làm rõ trách nhiệm đối với Phòng TN&MT, Phòng Kinh tế và Hạ tầng,
Phòng Quản lý đô thị, chủ tịch UBND cấp xã và các cá nhân liên quan trong việc để xảy ra tình trạng vi phạm pháp luật về đất đai, xây dựng, có đề xuất hướng xử lý cụ thể.
Giám đốc Sở TN&MT - Phan Nhân Duy cho biết: “Sở cũng tham mưu UBND tỉnh ban hành chỉ thị nhằm tăng cường công tác quản lý nhà nước về đất đai. Trong đó quy định rõ trách nhiệm của các cấp, ngành, từng tổ chức và cá nhân cụ thể; chỉ thị nêu các giải pháp giúp công tác quản lý nhà nước về đất đai trên địa bàn tỉnh đi vào nền nếp, đạt hiệu quả cao trong thời gian tới. Đồng thời, sở sẽ hỗ trợ, hướng dẫn về nghiệp vụ chuyên môn cho các đơn vị liên quan trong quá trình thanh tra, kết luận”.
Vừa qua, UBND tỉnh ban hành Công văn về việc kiểm tra, chấn chỉnh tình trạng chuyển mục đích sử dụng đất và xây dựng trái phép trên địa bàn tỉnh. Theo đó, UBND tỉnh chỉ đạo, thống nhất đề xuất, kiến nghị của Sở TN&MT; giao Sở TN&MT chủ trì, làm việc với UBND các huyện, thị xã Kiến Tường và TP.Tân An triển khai thực hiện các kiến nghị trên, nâng cao tinh thần trách nhiệm trong việc phối hợp địa phương, thực hiện công khai, minh bạch về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đến người dân và doanh nghiệp./.
Lê Đức