Từ mùa thu độc lập đến khát vọng hùng cường

Những trang sử hào hùng

Ngày 12/3/1945, Trung ương Đảng ra Chỉ thị “Nhật - Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta”. Đây là lời hiệu triệu mạnh mẽ đối với dân chúng cùng khẩu hiệu chỉ đạo hành động quyết liệt “phá kho thóc giải quyết nạn đói” cho đồng bào đã thổi bùng lên ngọn lửa đấu tranh và khởi nghĩa trong Nhân dân. Tỉnh Tân An (sau là Long An, nay là Tây Ninh) được Xứ ủy chọn làm điểm nên  gấp rút chuẩn bị thật chu đáo. Chiều ngày 21/8/1945, cuộc khởi nghĩa nổ ra và nhanh chóng giành thắng lợi.

Lãnh đạo Trung ương và tỉnh Tây Ninh dâng hương tưởng nhớ các anh hùng, liệt sĩ tại Căn cứ Trung ương Cục miền Nam

Dưới ánh sáng soi đường của Đảng, quân và dân tỉnh Tây Ninh (cũ), vào ngày 25/8/1945 cũng đã đứng lên giành lại độc lập, tự do, góp phần cùng cả nước làm nên thành công cuộc Cách mạng Tháng Tám. Cách mạng Tháng Tám thành công, ngày 02/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình (Hà Nội), Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Chính phủ lâm thời trịnh trọng đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Đây là nguồn động viên, cổ vũ để quân, dân ta tiếp tục đấu tranh, để Bắc - Nam sum họp một nhà, hòa bình lập lại trên toàn vẹn đất nước.

Tại Tây Ninh, trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, căn cứ Trung ương Cục miền Nam đặt tại chiến khu Bắc Tây Ninh đã trở thành “thủ đô kháng chiến” của cả miền Nam. Căn cứ Trung ương Cục miền Nam không chỉ là nơi ở, nơi làm việc của lãnh đạo cấp cao mà còn là biểu tượng của ý chí kiên cường, sáng tạo trong điều kiện khốc liệt của chiến tranh.

Cựu chiến binh từng sống, chiến đấu tại Tây Ninh thăm lại “chiến trường xưa” qua triển lãm 80 năm thành tựu đất nước vừa qua

Gặp chúng tôi tại Thủ đô Hà Nội, cựu chiến binh Đàm Tiến Chiêm (ngụ phường Ba Đình, TP.Hà Nội) - chiến sĩ Đại đội Đặc công, nhớ lại những trận đánh ác liệt tại Tây Ninh. “Chúng tôi vừa chiến đấu, vừa đào hầm, dựng lán. Có những đêm, mưa rừng tầm tã, cơm độn khoai ướt sũng nhưng anh em vẫn động viên nhau: còn Tây Ninh là còn căn cứ, cách mạng sẽ còn vì Tây Ninh khi đó là “trái tim” của kháng chiến, mang  niềm tin chiến thắng” - ông Chiêm kể.

Không chỉ là “căn cứ địa cách mạng”, Tây Ninh còn hội tụ sức mạnh lòng dân. Người dân Tây Ninh, từ vùng đồng bằng ven sông Vàm Cỏ đến vùng biên giới xa xôi, đều một lòng nuôi giấu cán bộ, che chở bộ đội. Tình dân - nghĩa Đảng ấy đã tạo nên “lá chắn lòng dân” vững chắc, giúp cách mạng miền Nam tồn tại, phát triển ngay trong lòng kẻ thù. "Những ngày Mỹ dội bom xuống Căn cứ Trung ương Cục miền Nam, chúng tôi được sự bao bọc, che chở của Nhân dân. Quân và dân chia nhau từng chén cơm, miếng bánh, giọt nước để cùng sống, chiến đấu giành lại độc lập, tự do cho dân tộc. Ấm áp, nghĩa tình lắm!" - ông Chiêm xúc động nói.

Vừa hàn gắn vết thương chiến tranh, vừa bảo vệ biên giới Tây Nam

Sau ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975), khi cả nước đang ra sức hàn gắn vết thương chiến tranh, khôi phục kinh tế thì tại biên giới Tây Nam, bè lũ Pol Pot - Ieng Sary (Campuchia)  đồng loạt tấn công một số khu vực thuộc huyện Bến Cầu, Tân Biên và lan rộng ở hầu hết 18 xã thuộc 4 huyện biên giới của Tây Ninh. Chúng đốt phá, cướp bóc, tàn sát người dân, gây thiệt hại nghiêm trọng về người và của. Dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ, quân và dân tỉnh Tây Ninh cùng lúc vừa hàn gắn vết thương chiến tranh, vừa chiến đấu bảo vệ biên giới Tây Nam của Tổ quốc.

Bà Sáu - tiểu thương buôn bán ở chợ Tân Lập, cho biết, cứ đến rằm Trung thu, nhiều gia đình trên địa bàn xã lại làm đám giỗ cho những người bị quân  Pol Pot - Ieng Sary giết hại và họ gọi đó là ngày "hội giỗ". Đêm 24, rạng ngày 25/9/1977, 11 thầy, cô giáo Trường tiểu học Tân Thành (Xa Mát, Tân Lập) còn rất trẻ, tuổi đời chỉ ngoài 20 đã bị giết chết dã man. Trong đó có 3 thầy giáo và 5 cô giáo bị giết và ném xuống giếng. Hai người còn lại nằm trên sàn nhà.

Tấm bia chứng tích tội ác của quân Pol Pot nằm sát bên Quốc lộ 22B (Tây Ninh) ghi rõ: "Lúc 0 giờ 15 phút ngày 25/9/1977, quân Pol Pot - Ieng Sary đã xâm lược biên giới Việt Nam tại xã Tân Lập, huyện Tân Biên, tỉnh Tây Ninh. 592 người đã bị cướp đi mạng sống".

Tây Ninh trở thành điểm đến du lịch hấp dẫn

Ngay sau khi giúp nước bạn Campuchia thoát khỏi nạn diệt chủng Pol Pot - Ieng Sary, theo sự chỉ đạo của Trung ương, Đảng bộ, quân và dân Tây Ninh tiếp tục chi viện sức người, sức của giúp tỉnh Kampong Cham (Campuchia) trong 10 năm (1979-1989).

Đối với nhiệm vụ khôi phục kinh tế địa phương, từ năm 1975 -1985, quân, dân Tây Ninh tập trung vào nhiệm vụ chính là cải tạo, xây dựng và phát triển nền kinh tế theo Nghị quyết Đại hội IV và V của Đảng đề ra, chủ yếu lấy sản xuất lương thực làm nhiệm vụ trung tâm hàng đầu.

Từ chỗ phải nhận sự chi viện của Trung ương, Tây Ninh đã nỗ lực phấn đấu không những tự lực được lương thực mà còn làm nghĩa vụ với Trung ương và từng bước tháo gỡ những khó khăn, đưa nền kinh tế đi vào quỹ đạo xã hội chủ nghĩa, tạo ra những vùng chuyên canh lớn: mía, đậu phộng, cao su, lúa. Hệ thống tổ chức Đảng, chính quyền, đoàn thể quần chúng được củng cố, kiện toàn, dân chủ được mở rộng, chính trị ổn định, tạo tiền đề cho sự phát triển mới.

Từ điểm xuất phát gần như không đáng kể trong cơ cấu kinh tế, nông nghiệp chiếm gần 90%, công nghiệp chỉ có 2%, thương mại - dịch vụ chiếm khoảng 9%, đến nay, Tây Ninh đã vươn lên khẳng định vị thế là động lực tăng trưởng, trung tâm du lịch mới, điểm sáng hội nhập ở cửa ngõ phía Nam của Tổ quốc.

Ông Phạm Văn Trại (ngụ ấp Tân Đông 2, xã Tân Lập) vui mừng cho biết: “Từ vùng đất chịu nhiều tổn thương sau những cuộc chiến tranh, ngày nay, khi xây dựng nông thôn mới, người dân được thụ hưởng đời sống ấm no, hạnh phúc. Đường sá được bê tông và nhựa hóa, đi lại thuận lợi. Trạm y tế được đầu tư, đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân”.

80 năm mùa thu lịch sử, đất và người Tây Ninh trải bao đau thương, mất mát trong thời chiến đã và đang “hồi sinh”, vững bước trên con đường phát triển trong thời bình, cùng cả nước bước vào kỷ nguyên vươn mình, hùng cường và thịnh vượng./.

Vũ Nguyệt