Những bài học kinh nghiệm
Thắng lợi của Cách mạng Tháng Mười Nga đặt nền móng giải quyết thành công nhiều vấn đề lý luận và thực tiễn của cách mạng XHCN. Đảng Bônsêvích và V.I.Lênin lãnh đạo thành công chuyển biến cách mạng (từ cách mạng dân chủ tư sản lên cách mạng XHCN), kết hợp các mục tiêu dân chủ, hòa bình, ruộng đất với chuẩn bị những điều kiện cho cách mạng XHCN; đồng thời, tổ chức xây dựng nhà nước, quân đội cách mạng kiểu mới thật sự gắn bó với nhân dân, vì nhân dân. Từ phân tích thực tế tình hình chính trị, xã hội của đất nước và mục tiêu của Ðảng Cộng sản, Lênin chỉ ra, việc tiến lên cách mạng XHCN mới là mục tiêu lãnh đạo cách mạng của Đảng; mới mang lại lợi ích đầy đủ cho nhân dân.
Biểu tình năm 1905 tại Jakobstad. Ảnh baotintuc.vn
Dưới ánh sáng của Luận cương tháng Tư, Đảng Bônsêvích đẩy mạnh các hoạt động trong quần chúng. Nhất là, khi Đảng Bônsêvích tuyên bố sẵn sàng nắm lấy toàn bộ chính quyền và tổ chức các cuộc biểu tình cách mạng. Những vấn đề: Yếu tố quyết định thắng lợi của cách mạng, vấn đề khởi nghĩa vũ trang, lực lượng và thời cơ cách mạng, hình thức và tổ chức chính quyền nhà nước; Đảng nắm và lãnh đạo lực lượng vũ trang để tiến tới thành lập Hồng quân Công nông; thực hiện dân chủ, nhất là ruộng đất cho nông dân,... được V.I.Lênin và Đảng Bônsêvích Nga lãnh đạo thực hiện tốt trong cuộc cách mạng này. Quần chúng giương cao những khẩu hiệu Bônsêvích để bày tỏ ý chí của mình theo Đảng. Từ đó, Đảng giành được đa số nhân dân về phía Đảng, đủ sức để làm cách mạng lật đổ giai cấp tư sản; cô lập các đảng thỏa hiệp Mensêvích và Xã hội cách mạng với quần chúng. Thực tế khẳng định, nhờ có đường lối cách mạng đúng đắn và phù hợp, giúp Đảng Cộng sản Nga lãnh đạo giai cấp công nhân cùng các lực lượng tiến bộ Nga làm cuộc Cách mạng Tháng Mười thành công.
Thắng lợi của Cách mạng Tháng Mười Nga là kinh nghiệm thực tiễn quý báu về vai trò lãnh đạo của Đảng, nhất là khi xuất hiện thời cơ cách mạng. Để nắm thời cơ, Đảng phải biết giác ngộ và nắm lấy quảng đại quần chúng và luôn biết sáng tạo cách mạng. Đây thực sự là bài học quý báu về vai trò lãnh đạo cách mạng của Đảng: Đảng phải có đường lối cách mạng đúng đắn, đáp ứng khát vọng, lợi ích của nhân dân và của dân tộc. Đảng cần tập hợp được đông đảo quần chúng cách mạng và gắn bó mật thiết với quần chúng nhân dân, vì lợi ích của quần chúng nhân dân để xây dựng, trưởng thành. Trong xây dựng Đảng, cần coi trọng và chăm lo củng cố tổ chức của Đảng theo đúng các nguyên tắc trong hoạt động, sinh hoạt.
Bước vào thời kỳ xây dựng CNXH, với những chính sách phù hợp, Liên Xô tiếp tục giành được những thắng lợi to lớn và trở thành một trong những cường quốc hàng đầu thế giới, giữ vai trò trung tâm cách mạng thế giới, với nhịp độ phát triển kinh tế cao,...
Cách mạng Tháng Mười Nga thắng lợi. Ảnh: tuyengiao.vn
Tuy nhiên, vào cuối những năm 70 của thế kỷ trước, KT-XH ở Liên Xô xuất hiện nhiều khó khăn, phức tạp, nhất là những sai lầm cơ bản của Đảng trong lãnh đạo cải tổ không tuân thủ các nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ trong hoạt động. Ðảng phạm nhiều sai lầm về đường lối chính trị, tư tưởng cũng như tổ chức, nhất là sai lầm trong cải tổ, đã đẩy đất nước vào tình trạng khủng hoảng kinh tế, xã hội, chính trị. Ðảng xa rời những mục tiêu và nguyên lý của CNXH, xa rời nhân dân, buông lỏng vai trò lãnh đạo. Cho nên vào thời điểm lâm nguy, Ðảng không hiệu triệu được quần chúng nhân dân, còn quần chúng nhân dân thì tỏ ra thờ ơ, mất phương hướng, dẫn đến sự sụp đổ của CNXH ở đó vào đầu những năm 90.
Thực tế cho thấy, sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng Cộng sản là nhân tố hàng đầu quyết định thắng lợi của cách mạng, là vấn đề có ý nghĩa sống còn đối với thành công của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc XHCN.
Vận dụng vào công cuộc đổi mới ở nước ta
Qua hơn 30 năm đổi mới, với những thành tựu cùng hạn chế, khuyết điểm, Ðảng ta rút ra các bài học kinh nghiệm: Về “Chủ động và sáng tạo”; về “Nhân dân” và “Phát huy sức mạnh đoàn kết dân tộc”; về đổi mới toàn diện, đồng bộ, tôn trọng quy luật khách quan và thực tiễn; về “Lợi ích dân tộc” và “Phát huy sức mạnh tổng hợp”; cuối cùng về “Xây dựng Đảng và hệ thống chính trị”.
Kế thừa những giá trị quý báu của Cách mạng Tháng Mười về vai trò lãnh đạo của Đảng đối với sự nghiệp cách mạng, từ khi thành lập đến nay, Ðảng ta luôn coi trọng nhiệm vụ xây dựng Ðảng. Trong sự nghiệp đổi mới, Ðảng ta chủ trương lấy phát triển kinh tế làm nhiệm vụ trung tâm, xây dựng Ðảng làm nhiệm vụ then chốt. Then chốt vì chỉ có thực hiện tốt nhiệm vụ này thì mới có điều kiện thực hiện tốt các nhiệm vụ khác. Nếu không sẽ ngược lại.
Đảng ta luôn quán triệt sâu sắc chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Đảng và vận dụng sáng tạo vào điều kiện cụ thể của cách mạng Việt Nam, đề ra đường lối chiến lược, sách lược đúng đắn, lãnh đạo nhân dân ta đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác.
Bên cạnh những thành tựu, Đảng ta vẫn còn những khuyết điểm, yếu kém cần tập trung khắc phục: Năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng có mặt chưa đáp ứng được tình hình; mối quan hệ giữa Đảng và dân có lúc, có nơi còn bị xói mòn; một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, kể cả cán bộ chủ chốt các cấp yếu kém về phẩm chất, đạo đức, lối sống,... Trước thực tế đó, bài học lớn rút ra là phải tiếp tục xây dựng Ðảng và sự vững mạnh cả 3 mặt: Chính trị, tư tưởng và tổ chức, thật sự phấn đấu vì lợi ích của nhân dân và dựa vào sức mạnh của nhân dân, phát huy sức sáng tạo, gắn bó mật thiết với nhân dân, thường xuyên thông qua công tác xây dựng Ðảng mà tăng cường năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Ðảng, khắc phục mọi biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, nhất là bệnh quan liêu, xa dân, tham nhũng, lãng phí.
Với quyết tâm “tạo chuyển biến mạnh mẽ về công tác xây dựng Ðảng trong thời gian tới”, mỗi cán bộ, đảng viên phải quán triệt sâu sắc và thực hiện nghiêm túc Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) gắn với Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị; đồng thời, coi trọng vận dụng bài học kinh nghiệm về xây dựng Đảng trong Cách mạng Tháng Mười, nâng cao nhận thức và hành động, thực hiện hiệu quả những nội dung chủ yếu sau:
Một là, chú trọng xây dựng Đảng về chính trị. Thấm nhuần bài học của Cách mạng Tháng Mười Nga, Đảng ta kiên trì chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, vận dụng sáng tạo và phát triển phù hợp với thực tiễn Việt Nam. Toàn thể cán bộ, đảng viên phải nhận thức đúng đắn và đầy đủ về những giá trị khoa học của chủ nghĩa Mác - Lênin, trang bị cho mình thế giới quan và phương pháp luận khoa học; học tập làm theo tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh để nắm chắc và thực hiện đúng những quan điểm của Người về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam, vận dụng sáng tạo, phù hợp, hiệu quả vào công việc hàng ngày của mỗi người.
Hai là, đổi mới công tác tư tưởng, lý luận, phục vụ yêu cầu thực hiện hiệu quả nhiệm vụ chính trị trong từng giai đoạn, tạo sự thống nhất cao trong Đảng, đồng thuận xã hội.
Ba là, tăng cường rèn luyện đạo đức cách mạng, chống chủ nghĩa cá nhân, cơ hội, thực dụng. Bác Hồ và Đảng ta chưa bao giờ sao nhãng việc chăm lo giáo dục, rèn luyện, bồi dưỡng phẩm chất đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên. Bởi lẽ, mọi biểu hiện thoái hóa, biến chất “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí, bè phái, “lợi ích nhóm”, nói không đi đôi với làm,... đều bắt nguồn từ chủ nghĩa cá nhân, cơ hội, thực dụng.
Bốn là, tiếp tục đổi mới, kiện toàn tổ chức bộ máy của Đảng và hệ thống chính trị. Từ lâu, Ðảng ta luôn coi trọng công tác này, nhưng do nhiều nguyên nhân, cho đến nay, việc kiện toàn tổ chức bộ máy của Đảng và hệ thống chính trị còn nhiều hạn chế, vướng mắc, ảnh hưởng không nhỏ đến việc nâng cao chất lượng lãnh đạo, hiệu lực, hiệu quả điều hành của các cấp bộ Đảng và các tổ chức Đảng.
Năm là, kiện toàn tổ chức, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các tổ chức cơ sở Đảng và nâng cao chất lượng đảng viên. Tập trung củng cố, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu, tạo chuyển biến về chất lượng hoạt động của các loại hình tổ chức cơ sở Đảng, nhất là tổ chức Đảng trong các cơ quan, đơn vị sự nghiệp và doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế. Xây dựng đội ngũ đảng viên thật sự tiên phong, gương mẫu, trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân, có trách nhiệm với dân,... Vững vàng trước mọi khó khăn, thử thách, phấn đấu cho mục tiêu, lý tưởng cao đẹp của Đảng, tạo hình ảnh đẹp “đảng viên đi trước, làng nước theo sau”.
Hiệu trưởng Trường Chính trị tỉnh - Nguyễn Thị Hiền ôn lại giá trị thời đại và ý nghĩa lịch sử của Cách mạng Tháng Mười Nga
Sáu là, đổi mới mạnh mẽ công tác cán bộ, cọi trọng công tác bảo vệ chính trị nội bộ. đổi mới phương thức tuyển chọn, bổ nhiệm cán bộ để lựa chọn được người thực đức, thực tài giữ các vị trí lãnh đạo, đặc biệt là người đứng đầu. Coi trọng xây dựng đội ngũ cán bộ cấp chiến lược đủ phẩm chất, năng lực ngang tầm nhiệm vụ. Có chính sách thích hợp thu hút, trọng dụng nhân tài. Trong điều kiện hiện nay, các cấp ủy, nhất là cấp ủy cơ sở tăng cường trách nhiệm, coi trọng công tác bảo vệ chính trị nội bộ, ngăn chặn tình trạng “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong Đảng.
Bảy là, đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật Đảng. Tính tích cực của công tác kiểm tra, giám sát của Đảng góp phần đôn đốc, chỉ đạo, sơ kết, tổng kết việc thực hiện chỉ thị, nghị quyết của Đảng. Từ đó, Đảng có thể bổ sung, điều chỉnh, đôn đốc kịp thời làm cho chỉ thị, nghị quyết của Đảng thực sự đi vào cuộc sống, tránh tình trạng “đánh trống bỏ dùi”; “đầu voi, đuôi chuột”, nói không đi đôi với làm.
Tóm lại, bài học lớn về vai trò lãnh đạo của Ðảng từ Cách mạng Tháng Mười Nga vẫn luôn tỏa sáng soi đường, dẫn lối cho toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta quyết tâm vượt qua mọi khó khăn, thách thức, đẩy mạnh công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, phấn đấu thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội lần thứ XII của Đảng, vì mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”, vững bước đi lên xây dựng CNXH, con đường mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta kiên định lựa chọn./.
Thạc sĩ Huỳnh Thị Thu Năm
(Phó Hiệu trưởng Trường Chính trị Long An)