Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá có hiệu lực hơn 4 năm, quy định nhiều mức phạt với người vi phạm. Đồng thời, công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục về luật này được tăng cường cùng với thường xuyên tuyên truyền tác hại của thuốc lá, nhưng tình trạng hút thuốc lá và hút thuốc nơi công cộng, nơi làm việc vẫn còn phổ biến.
Thực tế, chúng ta dễ dàng bắt gặp người hút thuốc lá ở nhiều nơi, thậm chí ở cổng trường, sân bệnh viện, công viên,… Đầu lọc, tàn tro thuốc lá vẫn xuất hiện ở không ít công sở, kể cả những nơi treo bảng “Cấm hút thuốc lá”, “Cơ quan không khói thuốc”. Còn việc mua thuốc lá thì rất dễ dàng; tình trạng người chưa đủ 18 tuổi sử dụng, mua, bán thuốc lá; sử dụng người chưa đủ 18 tuổi mua, bán thuốc lá và việc bán, cung cấp thuốc lá cho người chưa đủ 18 tuổi dù có giảm nhưng vẫn còn phổ biến. Điều đó cho thấy, Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá chưa thực sự đi vào cuộc sống, chưa phát huy hiệu quả. Hầu như cũng chưa có ai xử phạt người vi phạm hút thuốc lá ở nơi công cộng, nơi làm việc.
Đối tượng hút thuốc lá thuộc nhiều ngành nghề, độ tuổi, môi trường làm việc, hoàn cảnh kinh tế,... Một người lớn tuổi vì lý do sức khỏe bỏ hút thuốc thì có ngay lực lượng dự bị là thanh niên bổ sung vào. Thậm chí, một số học sinh, sinh viên, thanh, thiếu niên cũng tập tành phì phèo khói thuốc khi thiếu sự giám sát của thầy cô, người lớn. Có người còn xem hút thuốc lá là bình thường, dấu hiệu của tuổi đã lớn hoặc thể hiện sự sành điệu.
Trong các công sở, nơi cần gương mẫu chấp hành pháp luật và có đủ kiến thức để hiểu tác hại của việc hút thuốc lá trực tiếp hay gián tiếp thì tình trạng hút thuốc vẫn diễn ra. Cấp ủy, Công đoàn, thủ trưởng cơ quan, đơn vị tổ chức phát động phong trào “Cơ quan không khói thuốc” rất rầm rộ, cán bộ, công chức hứa hẹn rất khí thế, viết cam kết, nhưng rồi vẫn có người “xé rào”, lén lút, thậm chí công khai hút thuốc lá, vì chế tài chưa đủ mạnh, xử lý không đến nơi, còn “vu vi” với nhau.
Trong công sở đã vậy, nơi công cộng “cấm thì cấm, hút vẫn hút”, vì có ai xử phạt gì đâu! Trên tuyến biên giới, bọn buôn lậu thuốc lá bất chấp mọi thủ đoạn, chiêu thức tinh vi để đưa thuốc lá lậu đi sâu vào nội địa tiêu thụ. Mua, bán và hút thuốc lá nhập lậu còn phá hoại kinh tế nước nhà.
Hút thuốc lá vừa tốn kém, vừa có hại cho sức khỏe của mình và người xung quanh, nhất là thai phụ và trẻ em - nhiều người hiểu nhưng vẫn vô tư hút, vô tình vi phạm những quy định của pháp luật. Muốn dẹp thói quen xấu này, cần phải có thời gian, môi trường và nghị lực, trong đó, công sở, cán bộ, công chức, viên chức phải gương mẫu đi đầu./.
Kim Quy