Chủ động ứng phó lũ, bảo vệ sản xuất nông nghiệp

Vườn cây ăn trái bị ngập

Nỗ lực chống lũ

Theo thống kê đến ngày 20/10, nước lũ đã gây thiệt hại gần 252ha lúa của tỉnh, trong đó có gần 230ha mất trắng; 22ha cây ăn trái và 1,5ha rau màu bị ảnh hưởng nặng. Thiệt hại tập trung chủ yếu ở các xã Khánh Hưng, Vĩnh Thạnh, Vĩnh Châu,... Đặc biệt, toàn tỉnh hiện có hơn 7.200ha lúa Thu Đông 2025 và 100 ha lúa Đông Xuân 2025-2026 có nguy cơ ngập úng nếu mưa lớn và lũ tiếp tục dâng cao.

Tại xã Vĩnh Thạnh, nhiều ngày qua, nước lũ dâng cao, có nơi vượt đỉnh năm trước. Một đoạn đê bị vỡ làm ngập thiệt hại 37,5ha lúa và 17,5ha cây ăn trái. Chủ tịch UBND xã Nguyễn Hồng Kha cho biết: “Chúng tôi huy động toàn bộ lực lượng tại chỗ, phối hợp người dân gia cố đê bao, bảo vệ hơn 400ha lúa còn lại cơ bản an toàn. Tuy nhiên, một số tuyến đê chân yếu, nếu nước tiếp tục dâng sẽ rất nguy hiểm. Xã kiến nghị tỉnh sớm hỗ trợ đầu tư, nâng cấp các đoạn đê xung yếu”.

Không chỉ riêng Vĩnh Thạnh, xã Vĩnh Châu cũng đang oằn mình chống lũ. Nước đã tràn qua một số đoạn đê bao, gây ngập 70 căn nhà, làm thiệt hại 4,5ha cây ăn trái và 7ha lúa. Chủ tịch UBND xã Nguyễn Văn Chi chia sẻ: “Chính quyền và người dân phối hợp gia cố, tôn cao gần 180km đê bao, tổng giá trị hơn 9 tỉ đồng. Hiện mặt đê cao hơn mực nước chỉ 10–30cm, nếu lũ còn dâng, nguy cơ vỡ là rất lớn. Chúng tôi đã bố trí lực lượng túc trực 24/24, nước lên đến đâu, đắp đê đến đó. Trường hợp xảy ra sự cố sẽ triển khai phương án ứng phó ngay”.

Ở xã Tân Hưng, khi chiều muộn buông xuống, chúng tôi gặp anh Dương Chí Thiện, chàng trai 23 tuổi, dáng người gầy gò, nước da đen sạm, đôi mắt thâm quầng vì mất ngủ. Bên khu vườn ngập nước, tiếng máy bơm gầm rú không ngừng nghỉ.

Sau 4 năm khởi nghiệp với mô hình trồng hơn 700 gốc dừa xen canh tắc, ổi, sả và nuôi cá trên diện tích hơn 2ha, anh Thiện đầu tư gần 1 tỉ đồng, số tiền vay mượn khắp nơi, với khát vọng đổi đời trên chính mảnh đất quê hương. Thế nhưng, sự cố vỡ bờ bao dài 15m khiến toàn bộ vườn cây chìm trong biển nước suốt hơn một tuần.

Anh Thiện nói: “Thiệt hại ban đầu khoảng hơn 200 triệu đồng, nhưng sợ nhất là mất trắng vườn dừa. Cây chết là mất hết. Tôi đang cố bơm nước ra, phun thuốc cứu cây, được cây nào hay cây đó”.

Năm chiếc máy bơm dã chiến của anh gầm rú suốt ngày đêm. Trên bờ, anh cùng vài người thân hì hục vá đê, chống thấm bằng bạt và cừ tràm. Nhưng nước cứ rỉ qua từng kẽ đất, lấn sâu vào từng gốc cây. Mỗi lần nghe tiếng “sột soạt” của bờ bao sạt lở, tim anh thắt lại.

Nước dâng mấp mé bờ đê bao

Ngồi bên mép nước, bà Dương Thị Hải, cô ruột anh Thiện, nhìn cánh vườn ngập trong biển nước mà nghẹn ngào: “Nó vay nợ hết vô vườn này. Giờ lũ về, coi như trắng tay. Ba nó mới mất, 5 anh em mồ côi… thấy mà thương đứt ruột”.

Không chỉ riêng anh Thiện, nhiều hộ dân khác trong xã cũng bị thiệt hại. Ở ấp Gò Thuyền, anh Đỗ Chí Tâm có gần 0,8ha sầu riêng xen ổi vừa bị ngập nặng. Anh kể, nước lũ ào ạt tràn qua đê bao, ngập cả vườn. Nhiều cây sầu riêng “vàng xanh” của anh rũ lá, vàng úa chỉ sau hai ngày ngâm nước. “Năm nào nước cũng có, nhưng năm nay nhanh quá. Đê vừa rịn, chưa kịp đắp thì đã vỡ” - anh nói.

Sẵn sàng ứng phó, hạn chế thấp nhất thiệt hại

Theo đánh giá, mực nước lũ trong những ngày tới sẽ tiếp tục dâng cao, tiềm ẩn nguy cơ gây ra các sợ cố tràn, vỡ đê gây ảnh hưởng đến hàng ngàn ha lúa vụ Thu Đông 2025 và Đông Xuân 2025–2026.

Dự báo nước lũ sẽ tiếp tục tăng cao và đạt đỉnh vào khoảng ngày 23–24/10, khả năng xấp xỉ hoặc cao hơn mức báo động II, đặc biệt tại các trạm đầu nguồn phía Bắc của tỉnh Tây Ninh. Theo dự báo, mực nước cao nhất năm 2025 có thể đạt 3,4m tại trạm Hưng Điền B; 3m tại Tân Hưng (cao hơn báo động II là 0,2m); 2m tại Mộc Hóa (bằng báo động III); tại trạm Kiến Bình và Tuyên Nhơn dự báo cao hơn báo động III khoảng 0,05m.

Người dân cùng lực lượng dân quân ngăn điểm bờ bao bị vỡ

Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Tây Ninh Đỗ Hữu Phương cho biết, toàn tỉnh gieo sạ gần 92.000ha lúa vụ Thu Đông, trong đó đã thu hoạch gần 28.800ha. Riêng khu vực Đồng Tháp Mười gieo sạ hơn 74.200ha, đã thu hoạch gần 28.700ha, còn lại 45.600ha đang trong giai đoạn trổ, đẻ nhánh, chín sữa. Ngoài ra, toàn tỉnh có gần 37.300ha lúa Đông Xuân 2025–2026 mới gieo sạ, trong đó riêng vùng Đồng Tháp Mười chiếm hơn 27.800ha.

Trước diễn biến phức tạp của mưa lũ, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Tây Ninh Nguyễn Minh Lâm yêu cầu các địa phương tuyệt đối không được chủ quan, lơ là.

“Các xã phải duy trì chế độ trực, sẵn sàng ứng phó theo phương châm ‘4 tại chỗ’. Bí thư, Chủ tịch UBND xã chịu trách nhiệm trực tiếp trong việc kiểm tra, xử lý và khắc phục sự cố đê bao; phải có phương án cụ thể cho từng tình huống như nước tràn đê, sạt lở hay vỡ đê. Nếu vượt quá khả năng, phải báo ngay về tỉnh để được hỗ trợ kịp thời” - ông Nguyễn Minh Lâm nhấn mạnh.

Cùng với đó, các sở, ngành phối hợp rà soát, đánh giá lại toàn bộ hệ thống đê bao, bảo đảm an toàn cho người dân và sản xuất nông nghiệp.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Tây Ninh cũng giao Sở Nông nghiệp và Môi trường phối hợp các ngành, địa phương theo dõi chặt chẽ tình hình khí tượng thủy văn, diễn biến nguồn nước để kịp thời thông báo đến người dân; tiến hành rà soát, đánh giá hệ thống đê bao, trạm bơm tiêu thoát nước, chủ động các giải pháp ứng phó khi xảy ra các sự cố.

Phương tiện được huy động để gia cố bờ bao

Ngành Giao thông được yêu cầu tăng cường cảnh báo, bảo đảm an toàn các tuyến đường, cầu, bến; chuẩn bị sẵn sàng tàu thuyền phục vụ cứu hộ, cứu nạn. Lực lượng quân sự và công an tiếp tục duy trì quân số trực, sẵn sàng hỗ trợ khi có sự cố, giúp dân di dời và khắc phục hậu quả sau lũ.

Ông Nguyễn Minh Lâm ghi nhận nỗ lực của chính quyền các xã trong việc huy động lực lượng túc trực, hỗ trợ người dân kịp thời khắc phục các sự cố vỡ đê, hạn chế thấp nhất thiệt hại cho người dân./.

Lê Đức