Để hương gạo Nàng Thơm Chợ Đào bay xa

Để thương hiệu gạo Nàng Thơm Chợ Đào bay xa

Tuy được thiên nhiên ưu đãi để có được hương gạo Nàng Thơm Chợ Đào nổi tiếng gần xa - được cấp chứng nhận sản phẩm độc quyền - nhưng việc trồng và tiêu thụ sản phẩm gạo Nàng Thơm Chợ Đào cũng gặp rất nhiều khó khăn. Xã Mỹ Lệ có khoảng 500ha lúa Nàng Thơm với năng suất khoảng 4 tấn/ha, sản lượng khoảng 2.000 tấn mỗi năm. Lúa Nàng Thơm năng suất thấp, giá cả không ổn định, tiêu thụ khó khăn, người trồng lúa không có lãi, nhiều nông dân đã tính đến việc chuyển sang trồng các giống lúa khác đạt hiệu quả hơn.

Trong những năm qua, mặc dù,UBND xã và ngành chức năng huyện đã thực hiện nhiều giải pháp nâng cao chất lượng sản phẩm, xây dựng cánh đồng mẫu lớn, xây dựng quy trình sản xuất, liên kết với các doanh nghiệp để sản xuất, bao tiêu sản phẩm nhưng cũng chỉ được một phần diện tích. Việc thực hiện hợp đồng bao tiêu sản phẩm cũng gặp khó khăn do nhiều doanh nghiệp tuy ký hợp đồng bao tiêu nhưng khi vào vụ thu hoạch lại không thu mua hết số lượng lúa theo hợp đồng hoặc mua làm nhiều đợt, cho nên, nông dân phải tạm trữ, phơi đi phơi lại nhiều lần, lúa bị giảm chất lượng, tốn công lao động,... Một số đơn vị thực hiện hợp đồng liên kết sản xuất, thu mua sản phẩm nhưng lại bắt buộc nông dân phải sử dụng quy trình, phân bón của đơn vị mình cung cấp. Một số đơn vị đưa ra quy trình không phù hợp với điều kiện tự nhiên, thổ nhưỡng của vùng đất Mỹ Lệ, nhất là không phù hợp với đặc tính cây lúa Nàng Thơm Chợ Đào làm ảnh hưởng đến chất lượng hạt gạo và đặc trưng của gạo như: eo thon, bạc bụng, không còn hạt lựu, gạo cứng, không dẻo thơm, do đó, nông dân không thể bán cho người tiêu dùng nếu như Cty không thu mua hết. Vì thế, hợp đồng sản xuất, tiêu thụ sản phẩm chủ yếu là để tiêu thụ phân bón cho Cty nhiều hơn là để tạo ra sản phẩm tốt, chất lượng cao phục vụ người tiêu dùng, từ đó làm mất lòng tin của nông dân.

Tuy nhiên, trong vụ lúa năm nay, tình hình sản xuất, tiêu thụ lúa Nàng Thơm khả quan hơn. Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp Mỹ Lệ phối hợp với Cty An Nông và một doanh nghiệp ở địa phương ký hợp đồng sản xuất, bao tiêu sản phẩm cho nông dân. Cũng theo hình thức doanh nghiệp đầu tư giống, phân bón, thuốc trừ sâu và thu mua toàn bộ số lượng lúa theo giá hợp đồng ngay từ đầu vụ. Nhưng việc cung ứng phân bón được thực hiện linh động tùy theo nhu cầu của nông dân để phù hợp với điều kiện canh tác, chủ yếu là mang tính hỗ trợ vốn cho nông dân sản xuất. Theo tính toán của nông dân với năng suất ước tính 4 tấn/ha và giá doanh nghiệp đưa ra là 10.000kg lúa khô và 7.600 đồng/kg lúa mua tại ruộng thì nông dân có lãi trên 20 triệu đồng/ha là khá hợp lý.

Song song đó, lãnh đạo xã Mỹ Lệ cũng tích cực tìm những giải pháp phù hợp để thúc đẩy sản xuất, tiêu thụ sản phẩm nhằm nâng cao giá trị sản xuất và thương hiệu gạo Nàng Thơm Chợ Đào trong thời gian tới. Phó Chủ tịch UBND xã Mỹ Lệ - Nguyễn Anh Tuấn cho biết, xã đang có kế hoạch mở rộng hệ thống kênh mương nội đồng, đường giao thông các ấp, nhất là khu vực trồng lúa đặc sản Nàng Thơm để đưa phương tiện máy móc phục vụ sản xuất, bảo đảm việc cấp thoát nước. Đồng thời, chỉ đạo cán bộ chuyên môn phối hợp với huyện hướng dẫn nông dân kỹ thuật chọn giống, quy trình sản xuất, hỗ trợ Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp Mỹ Lệ trong quá trình quản lý thương hiệu gạo Nàng Thơm Chợ Đào, tìm thị trường tiêu thụ sản phẩm, nhất là tổ chức liên kết với doanh nghiệp địa phương, trong đó tập trung cho thị trường nội địa là chủ yếu vì sản lượng lúa Nàng Thơm không nhiều; vấn đề quan trọng là người tiêu dùng trong nước chọn mua được đúng sản phẩm gạo Nàng Thơm Chợ Đào với giá cả hợp lý và đúng chất lượng.

Hy vọng rằng với kết quả bước đầu trong việc liên kết giữa nông dân và doanh nghiệp, cùng với sự nỗ lực của nông dân thì việc sản xuất, tiêu thụ lúa Nàng Thơm Chợ Đào ngày càng mang lại hiệu quả kinh tế cho người sản xuất, đồng thời góp phần duy trì đặc sản của vùng quê Chợ Đào Mỹ Lệ để hương gạo Nàng Thơm mãi ngọt ngào, bay xa.

HUỲNH NGUYÊN