Tiếng Việt | English

10/04/2025 - 13:00

Đừng trục lợi lòng tin của người tiêu dùng!

Hiện nay, sự phát triển mạnh mẽ của mạng xã hội đã biến KOL (Key Opinion Leader - người dẫn dắt quan điểm) và KOC (Key Opinion Consumer - người tiêu dùng có sức ảnh hưởng) trở thành công cụ tiếp thị quyền lực của nhiều doanh nghiệp. Nhờ nổi tiếng cùng sự tin tưởng từ hàng triệu người theo dõi giúp họ dễ dàng tác động đến quyết định mua sắm của người tiêu dùng. Tuy nhiên, chính sự tín nhiệm này lại bị lợi dụng để trục lợi bằng cách quảng bá các sản phẩm kém chất lượng, không rõ nguồn gốc. Khi người nổi tiếng đặt lợi nhuận lên trên đạo đức nghề nghiệp đã khiến người tiêu dùng mất khoản tiền oan, thậm chí ảnh hưởng đến sức khỏe.

Ảnh minh họa

“Thổi phồng” công dụng sản phẩm, đánh lừa khách hàng

Gần đây, hàng loạt vụ việc liên quan đến KOL, KOC bị phát giác như kẹo rau củ, yến sào, các sản phẩm thảo dược, thuốc giảm cân không rõ nguồn gốc hay thực phẩm chức năng được TikToker quảng cáo tràn lan. Đây là thực trạng đáng báo động của thị trường. Những vụ việc này chỉ là một phần nhỏ vì trên thị trường còn nhiều trường hợp khác chưa bị phát giác hoặc không được xử lý triệt để khiến tình trạng quảng cáo sai sự thật ngày càng xảy ra phổ biến. Sự dễ dãi trong lựa chọn sản phẩm để tiếp thị cùng với lòng tham lợi nhuận đã khiến nhiều KOL, KOC bất chấp uy tín, sẵn sàng quảng bá những sản phẩm không rõ nguồn gốc, thành phần và có thể gây hại sức khỏe người tiêu dùng. Không chỉ thực phẩm chức năng hay dược phẩm, các sản phẩm gia dụng, mỹ phẩm cũng bị “thổi phồng” công dụng, đánh lừa khách hàng.

Mới đây nhất, vụ việc liên quan đến sản phẩm kẹo rau củ K. từng được quảng bá rầm rộ trên TikTok như một giải pháp bổ sung rau xanh cho trẻ em và người lớn kén ăn rau. Tuy nhiên, sau khi cơ quan chức năng vào cuộc điều tra, 2 TikToker nổi tiếng là H.D.M. và Q.L. đã bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an khởi tố, bắt tạm giam vì hành vi sản xuất hàng giả liên quan đến loại kẹo này. Kết quả kiểm nghiệm cho thấy, sản phẩm không chỉ không bảo đảm giá trị dinh dưỡng như quảng cáo mà còn chứa hàm lượng đường cao, tiềm ẩn nguy cơ gây hại cho sức khỏe người tiêu dùng, nhất là trẻ nhỏ. Vụ việc đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về tính minh bạch trong tiếp thị sản phẩm và tình trạng lợi dụng sức ảnh hưởng cá nhân để bán hàng kém chất lượng.

Trước đó, yến sào cùng một số mặt hàng của TikToker H.D.M. - sản phẩm được “gắn mác” cao cấp cũng gây tranh cãi khi chất lượng thực tế không tương xứng với những lời quảng cáo hoa mỹ. Không ít khách hàng phản ánh sản phẩm không có kiểm định rõ ràng, không đạt chất lượng như mong đợi nhưng lại bán với giá cao ngất ngưởng. Đây là một hình thức lợi dụng niềm tin của công chúng vào những người có tầm ảnh hưởng để trục lợi thương mại, làm mất sự minh bạch của thị trường.

Ngoài ra, trên thị trường thực phẩm chức năng, thuốc giảm cân, tăng cân hay các sản phẩm bổ sung vi chất cho trẻ em cũng là những mặt hàng bị lạm dụng quảng cáo. Thời gian qua, hàng loạt TikToker tiếp thị các loại thuốc giảm cân với lời hứa hẹn về hiệu quả “thần kỳ”, giảm cân nhanh chóng mà không cần tập luyện hay ăn kiêng. Tuy nhiên, nhiều loại thuốc này bị phát hiện chứa chất cấm như sibutramine - một thành phần có thể gây rối loạn tim mạch, cao huyết áp, thậm chí đột quỵ. Người tiêu dùng không chỉ mất tiền mà còn có nguy cơ đối diện với những biến chứng sức khỏe nghiêm trọng.

Chị Trần Thị Thái Vân (phường 6, TP.Tân An) chia sẻ: “Tôi từng mua thuốc giảm cân theo lời quảng cáo của một TikToker nổi tiếng. Sau khi dùng vài ngày, tôi bị chóng mặt và mất ngủ liên tục nhưng khi liên hệ lại người bán thì không được phản hồi. Khi đi khám, bác sĩ cảnh báo các loại thuốc giảm cân không rõ nguồn gốc có thể gây ra tác dụng phụ nguy hiểm, nhất là với những người có tiền sử bệnh nền. Sau sự việc này, tôi rút kinh nghiệm là chỉ sử dụng các sản phẩm được bác sĩ khuyến cáo để hạn chế nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe”.

Chị Huỳnh Thị Ngọc Yến (xã Quê Mỹ Thạnh, huyện Tân Trụ, tỉnh Long An) chia sẻ: “Tôi mua một loại siro được quảng cáo giúp bé ăn ngon hơn từ một TikToker nổi tiếng. Sau khi cho con uống suốt nhiều tháng mà không thấy hiệu quả, tôi đưa bé đi khám dinh dưỡng thì bác sĩ nói việc ăn uống của trẻ phụ thuộc vào thói quen và chế độ dinh dưỡng hợp lý chứ không thể dựa vào siro hay thực phẩm chức năng. Điều này cho thấy không phải sản phẩm nào cũng có tác dụng như lời quảng cáo nên cha mẹ cân nhắc kỹ trước những lời giới thiệu thiếu kiểm chứng”.

Các KOL, KOC cần có trách nhiệm hơn

Quảng cáo tràn lan, thiếu kiểm chứng có thể gây ra những hệ lụy nghiêm trọng. Trước hết, người tiêu dùng gánh chịu thiệt hại khi vừa mất tiền, vừa đối diện với các nguy cơ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Còn các KOL, KOC tham gia quảng cáo thiếu trung thực sẽ ảnh hưởng danh tiếng và uy tín. Khán giả từng tin tưởng và ủng hộ KOL, KOC có thể sẽ quay lưng khiến sự nghiệp của họ bị lung lay. Không ít trường hợp từng là gương mặt nổi tiếng trên mạng xã hội nhưng sau một vài vụ bê bối đã phải rời khỏi thị trường do mất lòng tin từ công chúng.

Không chỉ vậy, các doanh nghiệp kinh doanh chân chính cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng từ những sự việc này. Khi những vụ việc quảng cáo gian dối liên tục bị phanh phui, niềm tin của người tiêu dùng vào thương mại điện tử và hình thức tiếp thị qua người nổi tiếng suy giảm. Các doanh nghiệp cung cấp sản phẩm thật sự chất lượng sẽ gặp khó khăn trong tiếp cận khách hàng do tâm lý e ngại và hoài nghi từ phía công chúng.

Trước thực trạng này, các KOL, KOC cần có trách nhiệm hơn, phải tìm hiểu kỹ nguồn gốc, chất lượng, hiệu quả sản phẩm trước khi nhận quảng cáo. Thay vì chạy theo lợi nhuận trước mắt, hãy đặt uy tín cá nhân lên hàng đầu, bởi khi niềm tin đã mất thì khó lấy lại. Đồng thời, cơ quan quản lý cũng cần siết chặt quảng cáo trực tuyến. Các KOL, KOC phải chịu trách nhiệm pháp lý khi quảng bá sản phẩm sai sự thật. Các nền tảng mạng xã hội cũng cần kiểm soát nội dung chặt chẽ hơn nhằm ngăn chặn những sản phẩm không đạt chuẩn xuất hiện tràn lan. Người tiêu dùng nâng cao nhận thức và trang bị kiến thức để tự bảo vệ mình. Thay vì tin tưởng tuyệt đối vào những lời quảng cáo từ người nổi tiếng, người mua hàng cần tìm hiểu kỹ về sản phẩm, đọc kỹ thông tin thành phần, nguồn gốc và đánh giá từ những nguồn uy tín trước khi quyết định sử dụng./.

Hiểu Khang

Chia sẻ bài viết