Gạo Nàng Thơm Chợ Đào - Niềm tự hào của Mỹ Lệ, Cần Đước

Năm nay là năm đầu tiên giống phục tráng được sản xuất đại trà trên 50ha tại Cầu Chùa

“Gạo Cần Đước, nước Đồng Nai" 

Thời điểm này, khi cái lạnh se se đang gọi dần không khí tết thì trên cánh đồng ấp Cầu Chùa, xã Mỹ Lệ, huyện Cần Đước đã thoảng mùi thơm. Những ruộng lúa Nàng Thơm Chợ Đào đang độ uốn câu. Lúa cao đến ngực người lớn nên nhiều chủ ruộng phải giăng dây cho lúa không đổ ngã. Đi giữa những cánh đồng Nàng Thơm Chợ Đào, nghe thoảng hương thơm của lúa, làm nhiều người cảm thấy nao lòng.

Không biết tự bao giờ, nhắc đến Mỹ Lệ là mọi người nhớ ngay đến đặc sản gạo Nàng Thơm Chợ Đào. Những đồng lúa chỉ có vào vụ Đông Xuân mỗi năm. Theo những vị cao niên ở vùng đất Mỹ Lệ, giống Nàng Thơm Chợ Đào xưa thơm từ gạo đến lúa, cả lá lúa, gốc rạ cũng có mùi thơm rất đặc trưng. Lúa Nàng Thơm Chợ Đào là đặc sản của vùng đất Mỹ Lệ, Cần Đước. Hương thơm đặc trưng, độ dẻo, mềm của gạo chỉ có thể tìm thấy khi trồng giống lúa Nàng Thơm này trên đúng vùng đất thuộc Mỹ Lệ mà thôi. Gạo Nàng Thơm Chợ Đào có hạt thon dài, mềm, dẻo. Khi vừa nấu chín, mùi hương lan tỏa, hạt cơm rời, xốp, không dính. Ngày nay, gạo Nàng Thơm Chợ Đào đã trở thành thương hiệu trên khắp cả nước, khó nơi nào có thể thay thế được.

Cả cuộc đời gắn bó với việc trồng lúa Nàng Thơm Chợ Đào, ông Hồ Văn Giá, ngụ ấp Cầu Chùa, xã Mỹ Lệ, huyện Cần Đước, cho biết: Nàng Thơm Chợ Đào này là lúa mùa, mỗi năm trồng đúng 1 vụ thôi. Dù có gieo trồng sớm vào mùa khác thì cây lúa cũng đứng đó chờ đến vụ Đông Xuân gần tết mới trổ bông. Nhưng không phải chỗ nào của Mỹ Lệ cũng trồng được Nàng Thơm Chợ Đào đâu. Chỉ có một vùng thôi. Đem giống đi nơi khác là gạo cũng bình thường, không có gì nổi bật.

Qua quá trình sản xuất cùng nhiều loại giống lúa khác, Nàng Thơm Chợ Đào có nhiều thay đổi, độ thơm và chất lượng gạo giảm dần. Các công trình nghiên cứu phục tráng giống Nàng Thơm năm xưa được triển khai nhằm giúp Mỹ Lệ, Cần Đước, Long An luôn giữ niềm tự hào là nơi duy nhất trồng được giống lúa ngon nổi bật vang danh cả nước.

Tìm lại Nàng thơm Chợ Đào xưa 

Theo Chủ tịch UBND xã Mỹ Lệ - Nguyễn Văn Anh, Mỹ Lệ có khoảng 400ha đất lúa có thể sản xuất được Nàng Thơm Chợ Đào, nhưng trong vụ mùa này chỉ có khoảng 200ha trồng Nàng Thơm Chợ Đào. Gạo đang được doanh nghiệp trên địa bàn xã bao tiêu và hiện có 50ha sản xuất theo chuẩn Vietgap bằng giống lúa phục tráng do Trường Đại học Cần Thơ phối hợp Sở Khoa học và Công nghệ, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thực hiện. Được biết, đó là đề tài cấp nhà nước Khai thác và phát triển nguồn gen giống lúa Nàng Thơm Chợ Đào tại xã Mỹ Lệ nhằm phục tráng giống Nàng Thơm Chợ Đào cổ truyền, phát triển và xây dựng chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm gạo Nàng Thơm Chợ Đào.

Ông Hồ Duy Tông (ấp Cầu Chùa, xã Mỹ Lệ, huyện Cần Đước) là một nông dân có “thâm niên” trồng lúa Nàng Thơm Chợ Đào tại Mỹ Lệ, cho biết: “Năm nay là năm đầu tiên giống phục tráng được sản xuất đại trà trên 50ha tại Cầu Chùa. Chúng tôi nhận của Trường Đại học Cần Thơ 2 giống phục tráng 1 và phục tráng 2 để sản xuất. Vì là năm đầu tiên nên chúng tôi chưa biết gạo sẽ thế nào. Nhưng theo tôi thấy, lúa năm nay thơm hơn nhiều so với giống lúa các năm trước chúng tôi tự nhân giống để trồng. Lúa đang trổ, đi trên bờ là nghe thơm rồi”.

Cũng như ông Tông, ông Giá tin tưởng vào sự khả quan của đề án phục tráng giống Nàng Thơm Chợ Đào. Bằng kinh nghiệm bản thân, ông nhận thấy khi trồng lúa Nàng Thơm Chợ Đào nếu sử dụng phân hóa học thì chất lượng gạo sẽ thay đổi, không thơm nhiều. Chính vì thế, ông là một trong những hộ đầu tiên tham gia sản xuất lúa Nàng Thơm Chợ Đào theo chuẩn VietGAP nhằm hạn chế lượng phân bón hóa học trên ruộng, nâng cao chất lượng hạt gạo. Ông cũng đánh giá cao hương thơm của giống phục tráng mình đang sản xuất.

Cần Đước vốn nổi tiếng là nơi sản xuất gạo ngon. Câu thành ngữ “Gạo Cần Đước, nước Đồng Nai” là một minh chứng cụ thể. Gạo Nàng Thơm Chợ Đào là loại gạo nổi tiếng không mấy nơi sánh bằng, hiện đã được đăng ký nhãn hiệu độc quyền và trở thành một trong những điểm nhấn đặc trưng để thu hút khách du lịch. Khách đến Cần Đước, Long An ngoài tham quan, du lịch, còn có thể thưởng thức bữa cơm ngon với gạo Nàng Thơm Chợ Đào, mua thêm một ít về làm quà, nhắc nhở mình từng đi qua vùng đất có giống lúa thơm ngon đặc biệt./.

 Mộc Châu