Luật An ninh mạng: Cơ sở pháp lý cần thiết để giải quyết những thách thức

Những hạn chế cần phải khắc phục

Ở nước ta, ứng dụng và phát triển mạnh mẽ công nghệ thông tin trong các lĩnh vực của đời sống đã góp phần to lớn đẩy nhanh quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, nâng cao chất lượng y tế, giáo dục, phát huy sức sáng tạo và quyền làm chủ của nhân dân, giữ vững an ninh, quốc phòng.

Mô hình điện toán đám mây. Ảnh minh họa

Tuy nhiên, tiềm lực quốc gia về an ninh mạng của nước ta hiện nay chưa đủ mạnh, chưa huy động, khai thác được sức mạnh tổng hợp để đối phó với các mối đe dọa trên KGM. KGM và một số loại hình dịch vụ, ứng dụng công nghệ thông tin đang bị các thế lực thù địch, phản động sử dụng để thực hiện âm mưu tiến hành “cách mạng màu”, “cách mạng đường phố”, “diễn biến hòa bình” nhằm xóa bỏ chế độ chính trị ở nước ta. Tình trạng đăng tải thông tin sai sự thật, làm nhục, vu khống tổ chức, cá nhân tràn lan trên KGM nhưng chưa có biện pháp quản lý hữu hiệu, dẫn đến nhiều hậu quả đáng tiếc về nhân mạng, tinh thần, thậm chí ảnh hưởng chủ quyền, lợi ích, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội.

Bên cạnh đó, ngày càng xuất hiện nhiều cuộc tấn công mạng với quy mô lớn, cường độ cao, gia tăng về tính chất nghiêm trọng, mức độ nguy hiểm đe dọa trực tiếp đến an ninh quốc gia và trật tự, an toàn xã hội. Khủng bố mạng nổi lên như một thách thức đe dọa nghiêm trọng đến an ninh quốc gia. Hoạt động phạm tội trên KGM ngày càng gia tăng về số vụ, thủ đoạn tinh vi gây thiệt hại nghiêm trọng về kinh tế, ảnh hưởng đến tư tưởng, văn hóa, xã hội.

Hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia chưa được xác định và bảo vệ bằng các biện pháp tương xứng. Do chưa xác định nội hàm sự cố an ninh mạng nên khi xảy ra các sự cố nguy hại, ảnh hưởng chủ quyền, lợi ích, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, việc triển khai hoạt động ứng phó, xử lý, khắc phục hậu quả của cơ quan chức năng liên quan rất lúng túng, chưa có quy trình thống nhất, cơ quan có trách nhiệm bảo vệ an ninh mạng chưa thể chủ động triển khai các biện pháp, phương án phù hợp.

Tình hình lộ, lọt bí mật nhà nước trên KGM rất đáng lo ngại, nhiều văn bản thuộc bí mật nhà nước bị đăng tải trên KGM. Một trong những nguyên nhân quan trọng dẫn đến tình trạng trên là nhận thức của các cơ quan, doanh nghiệp và cá nhân về bảo vệ bí mật nhà nước trên KGM còn hạn chế, ý thức, trách nhiệm của nhiều cán bộ, nhân viên trong bảo mật thông tin trên KGM chưa cao, chế tài xử phạt chưa đủ răn đe.

Sự phụ thuộc vào thiết bị công nghệ thông tin có nguồn gốc từ nước ngoài. KGM đang ứng dụng sâu rộng vào mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, tuy nhiên, sự phụ thuộc vào trang thiết bị công nghệ thông tin xuất xứ từ nước ngoài là mối đe dọa tiềm tàng đối với an ninh mạng nếu xảy ra xung đột. Để tránh bị tin tặc tấn công, thu thập thông tin, hoạt động tình báo, một số sản phẩm, dịch vụ mạng cần đáp ứng các tiêu chuẩn, quy chuẩn nhất định, nhất là khi các sản phẩm, dịch vụ này được sử dụng trong hệ thống thông tin quan trọng và an ninh quốc gia, địa điểm cơ yếu, bảo mật, chứa đựng bí mật nhà nước.

Mặt khác, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về an ninh mạng chưa được xây dựng, các văn bản hiện hành chưa đáp ứng được yêu cầu phòng ngừa, đấu tranh, xử lý các hành vi sử dụng KGM vi phạm pháp luật.

Vì môi trường không gian mạng lành mạnh

Việc xây dựng và ban hành Luật An ninh mạng nhằm mục đích: Hoàn thiện cơ sở pháp lý ổn định về an ninh mạng theo hướng áp dụng các quy định pháp luật một cách đồng bộ, khả thi trong thực tiễn thi hành.

Phát huy các nguồn lực của đất nước để bảo đảm an ninh mạng, phát triển lĩnh vực an ninh mạng đáp ứng yêu cầu phát triển KT-XH, quốc phòng, an ninh, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân và bảo đảm quốc phòng, an ninh.

Bảo vệ chủ quyền, lợi ích, an ninh quốc gia, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động trên KGM, xây dựng môi trường KGM lành mạnh.

Triển khai công tác an ninh mạng trên phạm vi toàn quốc, đẩy mạnh công tác giám sát, dự báo, ứng phó và diễn tập ứng phó sự cố an ninh mạng, bảo vệ hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia; bảo đảm hiệu quả công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực này.

Nâng cao năng lực tự chủ về an ninh mạng, hoàn thiện chính sách nghiên cứu, phát triển chiến lược, chia sẻ thông tin về an ninh mạng.

Mở rộng hợp tác quốc tế về an ninh mạng trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền, bình đẳng, cùng có lợi, phù hợp với pháp luật trong nước và điều ước quốc tế mà nước ta tham gia ký kết.

Như vậy, Luật An ninh mạng không những không hạn chế quyền tự do, dân chủ của công dân mà đây còn là hành lang pháp lý vững chắc để người dân yên tâm buôn bán, kinh doanh, hoạt động trên KGM./.

Hồng Anh (lược ghi theo tài liệu của Ban Tuyên giáo Trung ương)