Sóng gió mới trong quan hệ Nga-Mỹ

Những ngày qua, chính giới Nga dường như không thể ngồi yên trước việc Mỹ kích hoạt lá chắn tên lửa đặt tại Rumania, một động thái được xem là nhằm làm hài lòng các đồng minh Đông Âu. Tuy nhiên, quyết định bất ngờ này của Washington đã đẩy mối quan hệ Nga- Mỹ vốn có nhiều rạn nứt bước vào một giai đoạn căng thẳng mới.

Giữa lúc hố sâu ngăn cách trong mối quan hệ Nga-Mỹ ngày càng bị khoét sâu liên quan tới cuộc khủng hoảng ở Ukraine, Mỹ lại kích hoạt hệ thống lá chắn tên lửa ở châu Âu khiến Nga bất an.

Trực thăng bay lượn quanh căn cứ Deveselu, nơi đặt hệ thống phòng thủ tên lửa của Mỹ ở Romania. (Ảnh: EPA).

Mặc dù phía Mỹ một mực khẳng định lá chắn tên lửa được thiết lập để bắn hạ tên lửa đạn đạo từ những quốc gia như Iran, tuy nhiên Nga cho rằng, lá chắn tên lửa của Mỹ nhắm mục tiêu vào Nga nhiều hơn là Iran.
Theo giới quan sát, sở dĩ Nga lo ngại như vậy là vì mối quan hệ giữa Mỹ và Iran đang từng bước được cải thiện và hai bên vừa đạt được những tiến triển quan trọng trên con đường giải quyết vấn đề hạt nhân gây tranh cãi. Bởi vậy, sẽ không có lý do gì để Mỹ vội vàng bắt tay vào triển khai kế hoạch lá chắn tên lửa đối phó với Tehran.

Giới chức Mỹ liên tục đưa ra những tuyên bố trấn an Nga liên quan tới động thái mới nhất của nước này đưa ra hôm 12/5 vừa qua, khi chính thức kích hoạt lá chắn tên lửa Aegis trị giá 800 triệu USD ở Romania với mục tiêu bảo vệ các đồng minh NATO khỏi các mối đe dọa từ tên lửa tầm ngắn và tầm trung.

Thứ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Work quả quyết, hệ thống lá chắn tên lửa của họ ở Rumania không sử dụng để đối phó với bất kỳ mối đe doạ tên lửa nào từ Nga.

Trước đó, giới chức ngoại giao Mỹ cũng tuyên bố, hệ thống Aegis không làm phương hại đến năng lực răn đe chiến lược của Nga. Tuy nhiên, các chuyên gia quốc phòng Nga lại cho rằng, hệ thống phóng tên lửa đánh chặn ở Rumania có thể được cải biến để nhằm mục tiêu tấn công vào Nga.

Nga cáo buộc Mỹ đang có những hành động vi phạm các thoả thuận và tuỳ vào diễn biến tình hình, Nga hoàn toàn có quyền đưa ra những phản ứng đáp trả. Bên cạnh việc chỉ trích gay gắt các hành động của Mỹ, Nga mạnh mẽ cảnh báo sẽ thực thi nhiều biện pháp để vô hiệu hoá hệ thống phòng thủ tên lửa ở châu Âu.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova nhấn mạnh: “Nga đã nhiều lần chỉ rõ những mối nguy hiểm trong diễn biến tình hình liên quan tới hệ thống phòng thủ tên lửa trong khu vực. Nhưng mối quan ngại của chúng tôi vẫn đang tiếp tục bị phớt lờ. Chúng tôi đang tự rút ra bài học cho riêng mình từ điều này, trong đó bao gồm việc đưa ra các biện pháp đối phó cả về phương diện chính trị lẫn kỹ thuật”.

Nga tuyên bố sẽ cho kích hoạt lại một trạm radar cảnh báo sớm ở bán đảo Crimea, bắt tay vào sản xuất đoàn tàu tên lửa Barguzin. Với 6 tên lửa RS-24 Yars được trang bị, đoàn tàu Barguzin có sức mạnh tương đương với 1 trung đoàn tên lửa đạn đạo chiến lược mạnh nhất hiện nay của Nga.

Điều đáng nói là Nga không còn “đơn thương độc mã” khi Belarus mới đây cam kết sẽ sát cánh cùng Nga để đưa ra biện pháp đáp trả hợp lí với hệ thống lá chắn phòng không của Mỹ ở châu Âu.

Với những rạn nứt trong quá khứ, cộng thêm động thái bất ngờ của Mỹ đã làm đau đầu chính giới Nga những ngày qua càng khiến cho mối quan hệ Nga- Mỹ bị đẩy ra xa hơn./.

Phương Anh/VOV