Xuất khẩu gạo đối mặt nhiều khó khăn những tháng cuối năm

Tiếp tục đà tăng trưởng xuất khẩu từ đầu năm 2018, hoạt động xuất - nhập khẩu của Việt Nam trong tháng 7/2018 tăng nhẹ so với tháng trước, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa ước đạt 39,3 tỉ USD, tăng 1,1% so với tháng 6/2018.

Nhập siêu quay trở lại

Theo Bộ Công Thương, tính chung 7 tháng năm 2018, nhóm hàng công nghiệp chế biến tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong tăng trưởng xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam, chiếm tới 81,8% tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa, đạt kim ngạch 109,4 tỉ USD, tăng 17,9% so với cùng kỳ năm 2017. Khu vực doanh nghiệp 100% vốn trong nước tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng xuất khẩu cao hơn so với với khối doanh nghiệp FDI.

Trong khi đó, kim ngạch nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam trong tháng 7/2018 đạt 19,8 tỉ USD, tăng 4% so với tháng 6/2018 và tăng 13,5% so với tháng 7/2017. Trong đó, kim ngạch nhập khẩu của khối doanh nghiệp FDI tăng 5,9%, doanh nghiệp trong nước tăng 1,3% so với tháng 6/2018. Lũy kế 7 tháng năm 2018, kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam tăng 10,2% so với cùng kỳ năm 2017, ước đạt 130,63 tỉ USD.

Xuất khẩu gạo của Việt Nam bắt đầu gặp khó khăn vì thuế nhập khẩu và chưa có hợp đồng mới

Cũng theo Bộ Công Thương, mặc dù nhập siêu quay trở lại trong tháng 7/2018 với kim ngạch 300 triệu USD, nhưng tính chung 7 tháng năm 2018 Việt Nam vẫn xuất siêu tới 3,06 tỉ USD. Qua đó, góp phần bảo đảm cán cân thanh toán và ổn định các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô trong nước.

Nhận xét về tình hình xuất nhập khẩu tháng 7 cũng như 7 tháng đầu năm 2018, ông Phan Sinh, Phó Cục trưởng Cục CNTT và Thống kê hải quan, Tổng cục Hải quan cho rằng, tình hình xuất - nhập khẩu sau 7 tháng vẫn tăng trưởng khá tốt. Trong đó, xuất khẩu giữ mức độ tăng trưởng đều và cao, ở mức xấp xỉ 15 - 16%, nhập khẩu duy trì trong khoảng 10%.

“Hoạt động xuất nhập khẩu giữ vai trò tích cực trong tăng trưởng sản xuất, kinh doanh, đóng góp quan trọng vào GDP, tạo việc làm ổn định cho người lao động. Mặc dù theo phản ánh của Hiệp hội Lương thực Việt Nam, xuất khẩu gạo của Việt Nam đang gặp khó khăn do phía Trung Quốc tăng thuế, nhưng theo thống kê của cơ quan hải quan cho thấy, tính đến hết tháng 7, lượng gạo xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc vẫn duy trì ổn định, chưa bị chững lại”, ông Phan Sinh cho biết.

Xuất khẩu còn gặp khó khăn

Số liệu của Bộ Công Thương cho thấy, trong tháng 7/2018, kim ngạch xuất khẩu của 2 nhóm hàng chính là nhóm công nghiệp chế biến và nhóm nông, thủy sản giảm lần lượt là 2,7% và 6,2% so với tháng 6/2018, đạt 15,8 tỉ USD và 2,16 tỉ USD. Nhưng nếu tính chung trong 7 tháng năm 2018, nhóm hàng công nghiệp chế biến với nhiều mặt hàng chủ lực của nhóm công nghiệp chế biến vẫn đạt mức tăng trưởng 2 con số so với cùng kỳ năm ngoái, nhóm hàng nông, thủy sản tăng 5,3% so với cùng kỳ năm 2017.

Cho rằng dù tình hình xuất - nhập khẩu của Việt Nam vẫn khá ổn định sau 7 tháng, nhưng thời gian từ nay đến cuối năm, công tác xuất khẩu của Việt nam vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức, bà Nguyễn Thị Mai Linh - Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) nhận định, khi Trung Quốc điều chỉnh thuế nhập khẩu đối với các thị trường nhập khẩu thuộc khu vực ASEAN, trong đó có Việt Nam, một số doanh nghiệp xuất khẩu đã phản ánh, tình hình xuất khẩu gạo đã có những khó khăn nhất định.

Cụ thể là, kim ngạch xuất khẩu mặt hàng gạo nếp là mặt hàng xuất khẩu chủ lực sang Trung Quốc đang có dấu hiệu chậm lại do có ít hợp đồng mới, các doanh nghiệp chủ yếu đang thực hiện các hợp đồng đã ký trước đó. Cùng với việc điều chỉnh thuế nhập khẩu, diễn biến leo thang từ cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung Quốc cũng bắt đầu ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu các mặt hàng khác.

“Ngay khi có phản ánh từ phía các doanh nghiệp về tình xuất khẩu gạo nếp sang Trung Quốc gặp khó khăn, từ đầu vụ Đông Xuân, Cục Xuất nhập khẩu đã có công văn gửi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị rà soát, cân đối chủng loại hàng hóa ổn định với thị trường. Một số doanh nghiệp kêu gọi người dân chuyển đổi từ lúa nếp sang lúa thường để giảm bớt khó khăn. Đa dạng hóa mặt hàng, thị trường sang Trung Đông, châu Phi để không phụ thuộc quá nhiều vào Trung Quốc là giải pháp duy nhất giúp gạo nói riêng và các mặt hàng xuất khẩu bớt khó khăn ở thời điểm này”, bà Linh cho biết.

Cũng theo bà Linh, hiện nay trên thị trường thế giới, giá thóc, gạo nhìn chung đều có xu hướng giảm, kể cả gạo của Thái Lan, Ấn Độ… nhất là khi giá gạo của Thái Lan đang ở mức thấp nhất từ đầu năm đến nay nên đã ảnh hưởng đến tình hình xuất khẩu nông sản nói riêng và xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam nói chung.

Tuy nhiên, bà Linh cho rằng, vẫn có thể nhìn thấy những tín hiệu khả quan cho công tác xuất khẩu gạo, khi sắp tới, Philippines sẽ mở thầu nhập khẩu 500.000 tấn gạo vào cuối năm nay. Bên cạnh đó, mới đây, Công ty CP Tập đoàn Tân Long đã trúng thầu 60.000 tấn gạo lứt hạt ngắn và 2.800 tấn gạo lứt hạt dài sang thị trường Hàn Quốc, việc này sẽ giúp ổn định giá lúa gạo trong nước./.

Nguyễn Quỳnh/VOV.VN