Ba nuôi

Nghe Thuận lùn cười sằng sặc, tôi tưởng hắn nói giỡn nên cũng cười theo.

- Ừa! Thì đi ăn trộm.

 Hắn bảo tôi để xe đạp ở nhà, thả bộ cho dễ chịu, chọn bộ đồ sạch sẽ một chút. Hắn cũng mặc quần áo xuềnh xoàng, còn đội thêm chiếc mũ bê rê màu xanh. Tôi theo chân hắn vào một tiệm thuốc tân dược.

- Mua thuốc bệnh hả hai cậu?

Hắn chỉ tay.

- Hộp Bê com lếch kia nhiêu vậy chị?

- Cậu mua loại của Pháp hay Ý?

- Dạ! Loại rẻ tiền thôi chị. Có loại của Dược Hậu Giang được rồi.

Chủ tiệm thuốc quay lại mở tủ. Hắn cũng nhanh nhẹn nhoài người vào phía trong, tay cầm chiếc mũ bê rê.

- Cậu dùng loại hai ngàn này nhen?

- Dạ thôi! Cám ơn chị, để khi khác...

Đi xa chừng hết dãy phố, hắn đưa chiếc mũ cho tôi:

- Cất đi! Trưa ăn cơm tiệm.

Tôi thấy trong mũ cả nắm tiền.

- Tiền đâu ra vậy?

Hắn đấm lên vai tôi.

- Mầy thấy chưa? Chỉ lanh tay, lanh mắt chút thôi mà. Lúc bà chủ tiệm thuốc quay lưng, tao kéo nhẹ ngăn tiền đặt mũ vô, chụp một cái...

Bước qua hiệu sửa đồng hồ, hắn bỗng dừng lại, kéo tôi vô. Tháo chiếc đồng hồ trên tay, hắn đưa cho người đàn ông có tuổi đang nheo mắt sau chiếc kính lúp nhỏ.

- Chú coi giùm sao nước vô quá trời!

Ông già tháo nắp sau đồng hồ, săm soi rồi bảo.

- Gioăng còn tốt mà! Chắc xoáy nắp chưa chặt đó.

- Cám ơn!

Hắn thảy tờ hai đồng lên bàn rồi quay ra. Tôi cảm thấy mỏi chân.

- Lâu không đi bộ, mệt dữ hén? Nghỉ uống nước đã.

Chúng tôi sà vô hàng giải khát, kêu hai ly chanh muối. Hắn nheo mắt cười.

- Nghề này có dễ chịu không? Nè! Tặng bạn!

Hắn đưa cho tôi chiếc đồng hồ Seiko 5 sáng choang. Tôi hỏi hắn mua khi nào? Hắn tỉnh queo.

- Tao lượm trong tiệm đồng hồ khi nãy đó! Được không?

Tôi bắt đầu thán phục tài trộm cắp của hắn. Thiệt là giỏi, ăn trộm giữa ban ngày, ngay trước mặt người khác mới siêu chớ!

Cuối năm, hắn bàn với tôi:

- Ngoài thị xã ai cũng biết tụi mình rồi! Coi chừng bị bắt sống! Giờ lên thành phố thử coi! Dễ kiếm ăn hơn.

Điểm tập kết đầu tiên của hai đứa là chợ quận. Kinh nghiệm những ngày đi bụi, là chui vô chợ. Ở đó đông người mà lại kín đáo. Còn mấy hào bạc lẻ cuối cùng, thằng Thuận mua hai trái bắp luộc, chia cho tôi một trái. Đang ăn bắp, chợt hắn bỏ tôi một mình, lẻn vô tiệm bán bánh mì. Nghe tiếng la của đứa con gái:

- Ba ơi! Trộm.

Người trong nhà chạy túa ra, ồn ào. Thuận lùn đi vụt qua, dúi vô tay tôi chiếc mũ bê rê xanh. Người đàn ông trạc bốn mươi tuổi, mặc chiếc áo bộ đội cũ, chạy ra theo hướng cô con gái chỉ.

- Nó đó ba! Thằng bận áo đen đó!

Tôi đứng chết trân nhìn cô gái tiến về phía mình. Cô chụp tay tôi, giật mạnh. Lạnh buốt sống lưng. Cô gái nhìn thẳng vào mắt tôi, cầu khẩn:

- Đuổi thằng trộm phụ ba em đi anh! Nó đi về phía bến xe buýt kìa.

Tôi thuận đà lao đi, không kịp lau mồ hôi trên mặt. Tới gần bến xe buýt, tôi thấy Thuận lùn dang tay, phân bua chi đó với người đàn ông chủ tiệm bánh.

Hắn bỏ tôi một mình ở công viên, lẩn nhanh vô chợ. Tôi giận dỗi tính ném chiếc mũ đi, nhưng chợt thấy có vật chi cồm cộm bên trong. Trời ơi! Là một chiếc kính cận xinh xinh, chắc của con gái ông chủ tiệm bánh. Mới nhỏ xíu mà đã cận rồi. Hèn chi hồi nãy tôi thấy cô bé dụi mắt liên tục, chỉ vu vơ về phía thằng Thuận. Tôi mang thử chiếc kính, thấy đầu óc đảo lộn, choáng váng suýt ngã. Không còn cặp kính này, làm sao cô bé đi học? Tôi chần chừ một thoáng, rồi quyết định quay lại chỗ tiệm bánh. Cô bé đang ngồi khóc tức tưởi, ông chủ tiệm bánh đưa bàn tay phải còn lại, xoa đầu con gái:

- Nín đi! Mai mốt ba đưa lên Sài Gòn làm lại kính khác.

Ống tay áo bên trái của ông buông thõng, cánh tay đã mất, chợt làm tôi hối hận. Chắc ổng là thương binh.

Tôi rụt rè đưa cả chiếc mũ bê rê cho cô bé.

- Phải cặp kính của em không?

Cô bé mừng rỡ, hai mắt ướt nhòe:

- Ba ơi! Thấy rồi!

Nó cẩn thận mang cặp kính lên, rồi nhìn tôi chằm chằm.

- Cám ơn anh!

Người đàn ông mừng rỡ không kém.

- Con lượm được ở đâu vậy? Hên cho bác quá! Chớ không phải đi Sài Gòn mấy bữa liền!

Tôi ấp úng:

- Dạ… con lượm ngoài kia! Mà kính cận bán thiếu gì bác ơi?

- Cận thị hay viễn thị, tiệm kính có bán. Kẹt nỗi con nhỏ bị loạn thị, phải đo đi đo lại, cực lắm!

Tìm lại được cặp kính, chắc ông vui nên ngoắc tay nói với tôi:

- Ra đây với bác!

Ông kéo tôi vô một quán cơm trong chợ, nói với bà chủ:

- Cho hai suất cơm đi chị Ba! Cho tôi ly chè đậu đen luôn.

Hai dĩa cơm được mang ra, có trứng chiên, mấy lát thịt kho, dưa leo, cà chua. Thêm một dĩa cá chiên nguyên con. Người đàn ông giục tôi:

- Ăn đi! Bác ăn ly chè này là no. Coi bộ con đói rồi!

- Con ăn một dĩa thôi! Bác kêu chi nhiều vậy?

- Ở chợ này, nếu kêu hai suất là có thêm dĩa cá! Cơm ăn bao no luôn!

Tôi mải nói chuyện, chợt mắc cỡ vì quất sạch hai dĩa cơm lúc nào không hay. Đỡ ly trà đá từ tay người đàn ông, tôi lí nhí cám ơn.

- Con chắc chỉ lớn hơn con Huệ nhà bác vài tuổi! Đi đâu vậy?

Sự tử tế của ông, làm tôi bối rối:

- Dạ! Con đi bụi đời!

- Đừng có giỡn mặt tui nghe! Ba má đâu?

- Ba đi lính quân dịch, chết trận từ hồi con bảy tuổi! Má đi lấy chồng khác, để con lại với bà ngoại! Con buồn quá, bỏ học theo bạn đi bụi. Cái thằng mới lấy trộm cặp kính của nhà bác đó!

Mặt người đàn ông đỏ tía.

- Sao con lại đem trả?

- Dạ! Tại thấy em gái không có kính, làm sao học bài.

- Trời đất! Tội quá! Giờ có muốn ở lại làm việc với bác không? Chứ thiệt thà như con, không đi bụi đời được đâu!

Lòng tôi rộn lên niềm hy vọng.

- Dạ…làm chi bác?

- Làm bánh mì!

Tôi vội gật đầu, như sợ ông chủ tiệm đổi ý. Ngay buổi chiều đó, tôi được dẫn về tiệm bánh mì. Cô con gái vừa học, vừa trông coi cửa hàng, thấy tôi bước vô thì mỉm cười thân thiện. Bác chủ xếp cho tôi nằm trong góc xưởng. Một chiếc giường nhỏ, có đủ mền, chiếu, một chiếc quạt điện nhỏ xíu. So với hoàn cảnh của một tên bụi đời thì quá tốt rồi. Công việc của tôi trộn bột mì để làm bánh. Sau khi bác chủ nhà cân bột mì, trộn với men nở trong một chiếc thùng lớn, tôi sẽ dùng một khúc cây chừng một mét, khuấy đều, cho thiệt mịn. Sau đó đến công đoạn cán bột, nặn bánh rồi đem vô lò nướng. Tôi chỉ được mang từng khay bánh vô, ra lò, còn điều chỉnh nhiệt độ, căn cho bánh chín đều là việc của bác chủ. Tôi sung sướng, mải mê theo dõi những cục bột vuông trắng mịn, từ lúc được nặn thành hình, cho tới lúc ra lò thành ổ bánh mì vàng ươm, thơm giòn. Cũng có vài ổ bánh bị lỗi, méo mó hay cháy sém, tôi và con gái bác chủ được toàn quyền xử lý, ăn ngay tại lò. Có lần cả mẻ bánh chỉ hư có một ổ, tôi nhịn thèm, chừa nhỏ Huệ. Nó không chịu, cứ bẻ cho tôi một nửa, rồi rỉ tai:

- Sao anh không làm hư nhiều nhiều chút, mình có bánh mà ăn!

- Không được! Bánh hư nhiều làm sao có lời! Ba em sẽ buồn lắm!

Câu từ chối đó của tôi, sau nhỏ Huệ đem mét lại với ba. Bác chủ vỗ vai tôi, khen:

- Được lắm con trai!

Một tối, bác chủ kêu tôi vô phòng, đưa cho xấp tiền.

- Đây là ba chục đồng, tiền lương của con!

Tôi từ chối:

- Con không lấy tiền đâu! Bác nuôi con ăn ở vậy là được rồi!

- Thằng này lạ hén! Làm việc thì phải có lương! Cũng phải gởi về nhà phụ bà ngoại chớ!

Tôi nhờ bác chủ tiệm mang tiền lương ra bưu điện gửi cho bà nhưng khi bác hỏi địa chỉ, họ tên bà ngoại thì tôi không biết. Hồi nhỏ tới giờ, thấy dân làng kêu là bà Mười Gái thôi. Tôi cũng chỉ biết quê mình là làng Thủy Biều. Bác chủ lắc đầu:

- Biết đâu mà gửi? Thôi để bữa nào về thăm nhà, đem tiền luôn.

Tôi lấy giấy nhật trình gói tiền lại, bỏ vô túi nylon, cột kỹ bằng dây thun, rồi đưa cho nhỏ Huệ.

- Em cất giùm! Khi nào về quê anh xin lại!

- Chi vậy? Em không biết giữ tiền đâu!

- Thì bỏ đại vô chiếc gối đó! Có ai dám vô phòng em!

- Ừa! Mất ráng chịu nghe!

Tôi cười đắc ý. Gửi tiền chỗ con gái ông chủ là chắc ăn nhất.

Cơn mưa lúc nửa đêm làm tôi thức giấc, không ngủ được. Cũng hên là lúc chiều tôi đã gom hết củi vô lán. Tôi chùi những giọt nước mắt lăn trên má vì nhớ ngoại. Giấc này ngoại lại lọ mọ cây đèn dầu, ra coi hai con heo có bị lạnh không, rồi cho ăn thêm thau cám. Buổi chiều nắng gắt, ngoại có ra vun mấy giồng khoai lang ngoài vườn? Tôi sẽ ráng làm việc, ráng tiết kiệm dành tiền gởi về cho ngoại nuôi thêm bầy gà, cặp heo. Từ bữa theo Thuận lùn lên thành phố, tôi chưa có tin gì về nhà, chắc ngoại lo dữ lắm.

Cạch! Cạch! Cạch! Tiếng gõ dồn dập lên cánh cửa gỗ mỏng. Ai vậy? Hay bác chủ xuống kiểm tra mấy bao bột mì. Cánh cửa vừa mở ra, một bóng người lách vội vô. Qua ánh đèn vàng vọt, tôi ngỡ ngàng nhận ra thằng Thuận. Trời mưa lớn, mà người hắn khô rang.

- Mày ở đâu chui ra vậy Thuận!

- Vẫn lòng vòng quanh thành phố chớ đâu! Tao biết mày làm ở đây nhưng không dám tới, sợ ba con ông chủ nhận ra!

Tôi thấy tội cho thằng bạn cùng làng.

- Giờ tới có việc chi?

Thằng Thuận gãi đầu:

- Hai tuần nay đói dài, không ăn trộm được chi. Tao ghé mượn ít đồng, mua vé xe về quê!

Còn một ổ bánh mì cũ mềm xèo, tính để nướng lại, tôi liền đưa cho hắn. Chỉ vài lần cạp, nuốt, hắn ăn xong. Tôi thương thằng Thuận, muốn bàn với hắn bỏ trộm cắp, ở đây làm bánh mì với tôi. Nếu tôi năn nỉ, bác chủ chắc đồng ý thôi. Tôi đem ý nghĩ đó, nói lại với hắn. Thằng Thuận tỏ vẻ lo lắng.

- Lỡ ông chủ nhận ra tao?

- Thì xin lỗi ổng! Bác chủ là bộ đội tập kết ra Bắc, mới về quê. Ổng tốt bụng lắm! Mày nghỉ lại đây, sáng mai tao dẫn lên gặp ổng.

Tôi dậy sớm, vừa rửa mặt, vừa hát. Hy vọng bác chủ sẽ nhận thằng Thuận. Tụi tôi sẽ có cơ hội gần nhau, được sống lương thiện nơi xứ người. Khi tôi quay vô, không thấy thằng Thuận, chỉ còn chiếc võng dù trống, khẽ đung đưa. Linh cảm làm tôi lo lắng, chạy tới chỗ kệ gỗ xếp bột mì. Một bao bột hai chục ký đã không cánh mà bay. Tôi la lên:

- Thuận! Mày tệ quá!

Phải đi kiếm nó ngay, trước khi bác chủ biết vụ mất bột. Thằng Thuận sẽ mang đi đâu? Ý nghĩ lướt nhanh qua đầu tôi. Trước kia, mỗi khi chôm chỉa được thứ chi, thằng Thuận thường dẫn tôi tới bán cho ông người Hoa ở một con hẻm gần chợ. Tôi cắm đầu chạy một mạch tới đó. Chủ nhà ở trần, ngồi uống cà phê.

- Chú! Chú ơi! Thằng Thuận có bán bao bột mì cho chú không?

- Ủa! Nó lấy tiền rồi, chưa có chia cho mày hả?

- Cho cháu xin chuộc lại! Là đồ của ông chủ…

Tôi muốn khóc vì sợ. Bột mì bây giờ, khó mua lắm. Thằng Thuận chơi cú này, hại tôi hết thuốc chữa.

- Chú mua bao nhiêu tiền?

- Hai mươi đồng à! Giờ trả hai mốt đồng thôi!

Tôi dặn chú người Hoa đừng bán bao bột, rồi hấp tấp chạy về tiệm bánh. Hên nhỏ Huệ còn ở nhà.

- Đưa cho anh hai mốt đồng! Lẹ lên!

- Chi vậy? Bộ sắp về quê hả?

- Không! Đi chuộc lại bao bột mì, bị trộm lấy đêm qua!

Nhỏ Huệ ngạc nhiên, kêu ba nó tới. Bác chủ càng ngạc nhiên hơn, khi nghe tôi khai báo nội vụ câu chuyện. Bác lấy xe honda chở tôi tới con hẻm.

- Chú Lín à! Mua đồ ăn trộm, tui báo công an là khổ lắm đó!

Ông chủ quán nghe nói tới công an thì líu cả lưỡi.

- Là ngộ không biết mà! Mang về đi! Trả ngộ mười lăm đồng được rồi!

Sau vụ mất bột, hình như bác chủ thương tôi hơn. Một buổi đang nướng bánh, bác bảo tôi:

- Nè! Bác nhận mày làm con nuôi được không?

- Dạ … còn em Huệ?

- Thì nó vẫn con tao mà! Nói thiệt, bác đi tập kết hai mươi năm về, đã thấy có nó ở nhà rồi. Bà vợ bác kiếm nó ở đâu, ai biết! Bác thương nó còn hơn con đẻ nữa!

Số tôi hên, được nhận làm con nuôi một người tử tế. Ba nuôi bắt tôi đi học lại. Ngày đi học, chiều về phụ ba làm bánh. Ba tận tình hướng dẫn tôi kỹ thuật làm một lò bánh mì thủ công, cách ủ men nở, canh nhiệt độ sao cho bánh mì giòn lâu. Hồi tôi về quê lo đám tang cho ngoại, rồi cưới vợ, ba nuôi đầu tư xây cho tôi một lò bánh mì ngay thị trấn.Vợ chồng tôi vẫn đi lại thăm hỏi, chăm sóc ba nuôi tận tình. Huệ lãnh phần ở với ba, có khi ba mệt mỏi, đau ốm là điện thoại kêu tôi về. Mấy tháng nay, tôi mắc cái hợp đồng xây lò bánh mì thủ công cho khách ngoài miền Bắc. Nay có điện báo của Huệ, ba nuôi đau nặng. Tôi tạm gác hết mọi việc để quay vô. Ba ơi! Ráng chờ con nghe ba!/.

Phùng Phương Quý