1.Trời trở lạnh, nghĩa là xuân lại đến! Đó cũng là thời điểm các lò đậu phộng rang ở Đức Hòa bắt đầu vào vụ tết. Lò đậu phộng rang tỏi, ớt Lạc Việt ở xã Đức Lập Hạ, huyện Đức Hòa của anh Nguyễn Quang Tâm cũng bắt đầu tăng số lượng phục vụ tết từ ngày 15 tháng Chạp. Ngày thường, cách 2 hôm, anh Tâm rang 50kg đậu phộng bán tại nhà và giao cho khách hàng. Còn dịp tết, sản lượng tăng gấp đôi nên anh rang đậu mỗi ngày.
Đậu phộng rang tỏi, ớt có vị mằn mặn, thơm ngon
Theo lời anh Tâm, ngày trước, sau khi thu hoạch và bán đậu phộng cho thương lái, nhiều gia đình ở huyện Đức Hòa không quên để lại vài ký trong nhà, rang với nước mắm, tỏi, ớt ăn chung với cơm. Vì vậy, đa số các gia đình ở huyện Đức Hòa đều biết làm món này nhưng không bán, chỉ để dùng trong nhà.
Nhưng cách đây hơn 1 năm, nhiều gia đình chế biến món ăn đặc trưng này để bán và được nhiều khách hàng lựa chọn, nhất là vào dịp tết. Đậu phộng rang tỏi, ớt từ ngày ấy “có mặt” trên thị trường, được bày bán dọc các tuyến đường trong huyện như Quốc lộ N2, đường từ ngã tư Đức Lập đi thị trấn Đức Hòa,...
Mặc dù nghề này ai cũng biết, ai cũng làm được nhưng để có những hạt đậu phộng rang vừa thơm, vừa giòn và không ngả màu vàng sậm, mỗi lò đều có “bí quyết” riêng. Có lò cho thêm tí nước cốt chanh hoặc vài giọt rượu để đậu giòn như cách học được từ các video clip trên mạng.
Riêng anh Tâm, hạt đậu rang giòn hay mềm phụ thuộc vào độ chín nên phải tắt lửa đúng lúc. Ngoài khâu quan trọng này, đằng sau những hạt đậu màu vàng bắt mắt, thơm ngon, vừa miệng là những quy trình, công đoạn được thực hiện rất tỉ mỉ.
Trước tiên, tỏi đập dập, cho vào dầu phi thơm và vớt ra. Dùng dầu đã khử tỏi để tiếp tục rang đậu chung với ớt xắt lát để khi thành phẩm, hạt đậu phộng tuy không đóng lớp áo nước mắm, tỏi như nhiều nơi khác hay bán mà vẫn thơm vì mùi hương của tỏi và đậu hòa quyện vào nhau.
“Rang đủ độ chín, khi hạt đậu giòn sẽ vớt ra, thêm nước mắm pha chút bột ngọt với lượng phù hợp, đặc biệt không pha đường. Tiếp tục rang hỗn hợp này để hạt đậu ngấm nước mắm. Cuối cùng là vớt ra, trộn tỏi đã phi vào đậu phộng rang” - anh Tâm chia sẻ công đoạn rang đậu phộng với nước mắm, tỏi, ớt.
Nếu lúc đầu, đậu phộng rang Lạc Việt cho ra lò chừng vài kilôgam, bán tại nhà cho khách đi đường thì bây giờ, anh Tâm vừa bán lẻ, vừa bỏ mối cho khách với số lượng hơn 50kg/ngày.
Sở dĩ, món đậu phộng rang tỏi, ớt ngày càng được nhiều người biết đến, nhiều khách đặt hàng trong dịp tết vì ngoài độ ngon còn có chữ tín của chủ lò. Chữ tín ở đây là việc chú trọng an toàn thực phẩm. Nguyên liệu chế biến có nhãn hiệu, nguồn gốc rõ ràng, có thời hạn sử dụng, người chế biến luôn mang bao tay, khẩu trang khi rang đậu.
Đặc biệt, dù giá nhiều loại bánh, mứt tăng theo nhu cầu thị trường tết nhưng anh Tâm vẫn giữ mức giá bán đậu phộng rang như ngày thường, hơn 20.000 đồng/hũ 300gr và hơn 40.000 đồng/hũ 600gr. Chính vì giá cả ổn định nên khách hàng tin tưởng và chọn mua ngày càng nhiều hơn.
2.Ngoài đậu phộng rang tỏi, ớt, chung trà ngày tết sẽ đậm đà hơn, câu chuyện đầu năm của những người hàng xóm, bè bạn, của các thành viên trong nhà cũng rôm rả hơn nếu có đậu phộng rang nguyên vỏ.
Chị Nguyễn Thị Tiên - chủ lò đậu rang Hòa Khánh ở xã Hòa Khánh Đông, huyện Đức Hòa nói rằng: “Mấy lần đi chợ tết, thay vì mua hạt dưa, hạt hướng dương,... tôi thấy nhiều bà nội trợ chọn mua đậu phộng rang để thay thế các loại hạt này. Từ đó, tôi bàn với chồng mở lò rang đậu để phục vụ khách”.
Khi mới vào nghề, vì rang đậu bằng phương pháp thủ công nên vất vả, tốn nhiều thời gian. “Ngồi ròng rã 1 tiếng đồng hồ chỉ rang được 15kg đậu. Trong khi đó, mỗi ngày, vợ chồng tôi phải rang số lượng 100kg mới đủ giao cho khách và bán tại nhà nên phải miệt mài từ sớm đến chiều tối” - chị Tiên cho biết.
Nhưng, từ khi chuyển sang rang bằng máy, thời gian rút ngắn một nửa so với làm thủ công nên dịp tết, dù số lượng đặt hàng tăng, chị Tiên vẫn không lo lắng khi một ngày có thể rang 200kg đậu. Máy rang đậu phộng cũng khá đơn giản, có một thùng rang chạy bằng điện và một thùng đánh cuốn sạch sẽ.
Những ngày tết, chị Tiên bán khoảng 100kg đậu phộng rang/ngày
Những ngày trước tết, để kịp ra lò những mẻ đậu rang nguyên vỏ ngon, giòn giao cho khách, vợ chồng chị Tiên thức dậy từ 5 giờ sáng. Tuy vất vả hơn ngày thường và tốn thêm chi phí thuê 2 nhân công lựa bỏ hạt đậu lép trước khi đóng gói nhưng chị Tiên vẫn giữ mức giá bán như ngày thường - 40.000 đồng/kg.
“Mỗi ký đậu lời chừng 5.000 đồng nhưng vào dịp tết, nhờ bán số lượng nhiều nên có lời nhiều. Nhà tôi nằm trên Quốc lộ N2 nên mấy ngày tết, lượng công nhân ngang qua đây và dừng lại mua đậu phộng rang mang về quê rất nhiều. Trung bình, mỗi ngày cận tết, tôi bán được khoảng 100kg đậu phộng” - chị Tiên nói thêm.
Đa số khách hàng khi thưởng thức đậu phộng rang đều tấm tắc khen vì hạt nhỏ nhưng chắc, béo. Và, để khách hàng mãi hài lòng như thế, chị Tiên chỉ dùng nguyên liệu đậu phộng Đức Hòa chính gốc chứ không thay bằng đậu Đà Lạt, Bình Phước,... như nhiều nơi khác.
Muốn vậy, sau khi nông dân thu hoạch mùa đậu phộng, chị Tiên đến thu mua với số lượng hơn 1 tấn trữ trong nhà để dành rang đậu. Tuy nhiên, chị chỉ mua số lượng đủ dùng trong 3 tháng, khi đến mùa thu hoạch mới sẽ mua tiếp vì theo chị, “mua nhiều, để lâu, đậu dễ bị gắt dầu, khi rang không còn ngon nữa”.
Chỉ còn hơn nửa tháng là đến tết! Nhiều người dân Đức Hòa tất bật chuẩn bị đậu phộng cung cấp cho thị trường. Đó là món quà quê ý nghĩa dành tặng bạn bè, người thân trong những ngày xuân về, tết đến!./.
Thùy Hương