Dịch vụ nấu ăn lưu động - Tiện lợi nhưng tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn thực phẩm

Tiết kiệm thời gian và tiện lợi

Bà Lê Thị Tuyền, ngụ ấp An Hưng, xã An Ninh Đông, huyện Đức Hòa, chia sẻ: “Cuối tháng này, tôi gả con gái út nên đang phân vân không biết đặt tiệc hay tự nấu ở nhà. Mấy hôm nay, các cô, bác ở xóm nhà tôi rộn ràng bàn tính chuyện phụ giúp gia đình chuẩn bị tổ chức tiệc cưới cho cháu. Câu chuyện được quan tâm nhiều nhất là việc nấu ăn như thế nào. Có ý kiến cho rằng, tập trung nấu ăn cho có không khí gia đình, vừa làm, vừa chuyện trò để họ hàng lâu ngày gặp lại có cơ hội hiểu nhau hơn. Tuy nhiên, phần đông ý kiến ủng hộ thuê dịch vụ nấu ăn lưu động cho đỡ mệt, vất vả, vì có người lo hết”. 

Bà Nguyễn Thị Như, ngụ ấp 7, xã Lương Bình, huyện Bến Lức, cho biết: “Bây giờ, đám tiệc ở gia đình, nhiều người thường thuê dịch vụ nấu ăn. Bởi, các dịch vụ nấu ăn lưu động sẽ phục vụ từ A đến Z mà chi phí rất phải chăng”. Một thành viên trong nhóm nấu ăn gia đình ở thị trấn Cần Đước, huyện Cần Đước, thông tin: “Hiện nay, các nhóm nấu ăn lưu động cạnh tranh rất nhiều, có nhiều nhóm “tiếp thị” đến tận khách hàng, đến cả vùng sâu, vùng xa. Khi có đám tiệc, gia chủ chỉ cần gọi điện thoại, sẽ được tư vấn, phục vụ tận tình mà không cần phải vất vả chuẩn bị các công đoạn dọn dẹp, thuê mướn người như trước. Cơ sở nào nấu ngon, phục vụ tốt, giá cả phù hợp sẽ thu hút nhiều khách hơn, rồi cứ thế tiếng lành đồn xa”.

Dịch vụ nhận nấu đám tiệc ngày càng phổ biến và đa dạng

Có thể thấy, dịch vụ nấu ăn lưu động đang rất ăn khách trong thời buổi hiện nay. Phần đông người dân sẽ chọn giải pháp thuê nấu ăn bởi sự thuận tiện, nhanh gọn. Vào mùa cưới, các dịch vụ nấu ăn lưu động càng nở rộ từ thành thị đến nông thôn để đáp ứng nhu cầu.

Nguy cơ mất an toàn thực phẩm

Không thể phủ nhận tính ưu việt của dịch vụ nấu ăn lưu động là tiện lợi, tiết kiệm hơn so với việc đặt cỗ, tiệc tại các nhà hàng, khách sạn sang trọng, đồng thời giảm sự vất vả trong việc chuẩn bị, tổ chức của các thành viên trong gia đình. Tuy nhiên, bên cạnh sự tiện lợi, loại hình dịch vụ này cũng tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn thực phẩm. 

Theo ghi nhận, trong số các cơ sở nấu ăn lưu động, chỉ có một số cơ sở có giấy phép đăng ký kinh doanh, còn đa phần là các gia đình tự đứng ra nhận nấu. Có những nhóm nấu ăn theo mùa, theo đợt khi nhu cầu của người dân gia tăng nên các cơ quan chức năng không thể kiểm soát được. Và từ đó, nguy cơ mất an toàn thực phẩm là điều dễ xảy ra. Một lần trong vai người có nhu cầu tìm dịch vụ nấu ăn lưu động để đặt tiệc cưới cho con, chúng tôi tìm đến cơ sở nấu ăn của một cô chủ khoảng 60 tuổi. Sau khi thỏa thuận về thực đơn, mức giá, giờ giấc,... chúng tôi yêu cầu cô cho xem “Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện vệ sinh, an toàn thực phẩm” và “Giấy chứng nhận tập huấn kiến thức về vệ sinh, an toàn thực phẩm” của những người tham gia nấu ăn.

Cô chủ bực mình nói: “Tôi nhận nấu ăn mấy chục năm rồi, có xảy ra sự cố nào đâu và cũng chẳng có ai tra hỏi giấy tờ như chị hết. Thường, điều mọi người quan tâm là giá cả hợp lý, chất lượng món ăn, phục vụ chu đáo”. Thực tế đúng như lời cô nói, hầu như người kinh doanh lẫn đa số người có nhu cầu thuê nấu ăn đám tiệc, dù tiệc lớn hay nhỏ cũng chỉ quan tâm đến giá cả, chất lượng món ăn chứ họ gần như bỏ qua khâu quan trọng nhất là vấn đề bảo đảm an toàn thực phẩm. Hai bên thường chỉ thỏa thuận bằng miệng về việc lên thực đơn, số mâm, giá tiền,...chứ không hề có hợp đồng cam kết về trách nhiệm nếu chẳng may có ngộ độc xảy ra.

Hiện nay, hầu hết cơ sở thường chế biến các món ăn sẵn sau đó mới vận chuyển đến địa điểm phục vụ. Việc chế biến một nơi và phục vụ một nơi khác, quá trình vận chuyển đường dài, không bảo đảm có thể dẫn đến việc thức ăn bị ô nhiễm, hư hỏng. Ngay cả các cơ sở nấu ăn có mang thực phẩm sống đến tận nơi đặt tiệc để chế biến thì cũng không bảo đảm, vì không ai dám chắc nguồn thực phẩm có bảo đảm chất lượng hay không, nhất là khi các cơ sở nấu ăn phải cạnh tranh nhau về giá cả. Chưa kể, các dụng cụ chế biến thức ăn được sử dụng tùy tiện, nguồn nước cũng không được kiểm nghiệm. Ngoài ra, vẫn còn tình trạng sử dụng phụ gia thực phẩm không bảo đảm theo quy định, không lưu mẫu thức ăn phòng khi sự cố đáng tiếc xảy ra.

Do đó, khi xảy ra sự cố, rất khó có cơ sở để xác định nguyên nhân, truy cứu trách nhiệm. Theo ý kiến của nhiều người từng thuê các cơ sở, nhóm nấu ăn lưu động, rất khó để quản lý loại hình dịch vụ này, bởi tính di động của các cơ sở. Có khi, cơ sở từ thành phố nhận nấu ăn ở các huyện và ngược lại, phục vụ xong bữa tiệc là họ dọn đi nên không biết đường nào mà quản lý.

Chi cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh - Phạm Văn Luân cho biết: “Nguy cơ mất an toàn thực phẩm từ các loại hình nấu ăn lưu động này rất cao, bởi địa điểm, khu vực chế biến thức ăn chật hẹp, không bảo đảm vệ sinh; các dụng cụ bảo quản, chuyên chở thực phẩm không đủ tiêu chuẩn; không có dụng cụ chứa đựng, xe vận chuyển thực phẩm chuyên dụng. Bên cạnh đó, việc giám sát từ nguồn gốc thực phẩm đến quá trình chế biến, vận chuyển thức ăn,... gần như đang bị bỏ ngỏ. Trong khi đó, các bữa tiệc cưới, hỏi, lễ hội,... có đến hàng trăm người dự, do đó, nguy cơ xảy ra ngộ độc tập thể rất lớn”. 

Có cầu ắt có cung, dịch vụ nấu ăn lưu động sinh ra bởi nó xuất phát từ chính nhu cầu của người dân và mang lại nhiều tiện ích. Song, điều nên làm là cả người kinh doanh lẫn người có nhu cầu thuê nấu ăn cần chú trọng hơn đến vấn đề an toàn thực phẩm, để bữa tiệc mang lại niềm vui trọn vẹn hơn./.

Song Hồng