Điều trị viêm amidan cấp bằng thuốc đông y như thế nào?

Amidan là một cục có hình dạng giống như con ngài tằm nằm trong hố hạnh nhân ở hai bên họng. Khi cục này sưng, xung quanh chân thu gọn, mặt ngoài cao thấp không bằng phẳng khi đó là bị viêm amidan

Bệnh viêm amidan cấp.

Viêm amidan có hai loại: Cấp tính và mạn tính.

Theo Đông y, viêm amidan được gọi là nhũ nga. Loại cấp tính là phong nhiệt nhũ nga, còn loại mạn tính là hư hỏa nhũ nga. Bệnh mới phát sưng to, chỗ sưng có màu đỏ hồng, sốt, ăn nuốt khó khăn, miệng ráo, lưỡi khô, mạch sác hữu lực. Nếu bệnh nặng thì sốt cao, nổi hạch ở mang tai, vùng sưng nổi lên màng trắng, nếu vỡ ra gọi là lạn hầu nga. Bệnh phát ra một bên là nhẹ, phát ra cả hai bên là nặng.

Viêm amidan cấp tính (phong nhiệt nhũ nga) được chia làm hai thể: Thể nhẹ và thể nặng. Do phong nhiệt ở bên ngoài xâm phạm kết hợp với nhiệt độc ở phế vị gây ra bệnh.

Nguyên nhân gây viêm amidan: Do ăn uống, sinh hoạt không giữ gìn, nóng lạnh đột ngột hoặc phong tà, hàn tà, dịch độc thời khí xâm phạm vào hầu họng.

1. Viêm amidan cấp thể nhẹ (ngoại cảm phong nhiệt)

- Triệu chứng: Sợ lạnh, sốt, nhức đầu, amidan sưng đỏ, họng đau, đầu lưỡi đỏ, rêu lưỡi trắng mỏng.

- Bài thuốc:

Bài 1: Bạc hà 8g, ngưu bàng tử 8g, kim ngân hoa 16g, cát cánh 6g, xạ can 6g, huyền sâm 12g, sinh địa 12g, cỏ nhọ nồi 16g, bồ công anh 16g, sơn đậu căn 12g. Sắc uống. Trẻ em dùng liều thấp hơn.

Bài 2 - Thanh yên lợi cách thang gia giảm gồm: Ngưu bàng tử 12g, bạc hà 6g, kim ngân hoa 40g, liên kiều 16g, cát cánh 6g, cam thảo 4g, hoàng cầm 4g, hoàng liên 4g. Sắc uống. Trẻ em dùng liều thấp hơn.

Bài 3 - Ngân kiều tán gia giảm: Kim ngân hoa 16g, liên kiều 12g, bạc hà 5g, huyền sâm 16g, đạm trúc diệp 12g, ngưu bàng tử 12g, kinh giới 5g, cát cánh 6g, cam thảo 8g. Sắc uống. Trẻ em dùng liều thấp hơn.

Ngưu bàng tử.

2. Viêm amidan cấp thể nặng (hỏa độc hay nhiệt thịnh ở phế vị)

- Triệu chứng: Sốt cao, miệng khô, tuyến amidan sưng to, loét hoặc hóa mủ, họng đau nhiều, hạch nổi ở dưới hàm, tiểu tiện đỏ, đại tiện táo, rêu lưỡi vàng dày, mạch sác hữu lực.

- Phương pháp chữa: Thanh nhiệt giải độc ở phế vị, hoạt huyết, bài nùng (trừ mủ).

- Bài thuốc:

Bài 1: Kim ngân hoa 20g, xạ can 8g, hoàng liên 12g, hoàng bá 12g, huyền sâm 16g, sinh địa 16g, tang bạch bì 12g, cam thảo đất 16g, thạch cao 20g. Thạch cao sắc trước 10 phút trước khi cho các vị thuốc khác. Sắc uống ngày 1 thang.

Bài 2- Phức phương lượng cách thang gia giảm: Thạch cao sống (sắc trước) 40g, kim ngân hoa 16g, hoàng cầm 12g, hoàng liên 4g, cát cánh 8g, đạm trúc diệp 12g, chi tử 12g, huyền sâm 16g, bạc hà (cho sau) 4g, cam thảo 8g. Sắc uống ngày 1 thang.

Bài 3- Ngưu bàng thang gia giảm: Ngưu bàng 12g, hoàng liên 8g, cam thảo đất 12g, liên kiều 12g, thăng ma 10g, đảng sâm 12g, phù bình 12g, cát cánh 12g, thiên hoa phấn 12g, xạ can 8g, sơn đậu căn 12g, lô căn 8g. Sắc uống ngày 1 thang.

Bài 4 - Hoàng liên thanh hầu ẩm gia giảm: Kim ngân hoa 40g, liên kiều 20g, hoàng cầm 12g, hoàng liên 5g, ngưu tất 20g, sơn đậu căn 12g, xạ can 8g, xích thược 12g, huyền sâm 12g. Sắc uống ngày 1 thang. Nếu táo bón thêm đại hoàng 8 – 12g./.

Theo SK&ĐS