Hướng đi tất yếu
Những ngày cuối năm, về ấp 1, xã Tân Tây - nơi được lãnh đạo tỉnh chọn làm điểm thực hiện mô hình canh tác lúa chất lượng cao và phát thải thấp, nông dân đã xuống giống vụ Đông Xuân 2024-2025 với 15ha, có 10 hộ tham gia.
Trong câu chuyện với chúng tôi, ông Nguyễn Văn Lựa (ấp 1), cho biết: “Cánh đồng lúa 5,5ha của gia đình nằm trong mô hình điểm của tỉnh. Áp dụng quy trình canh tác bền vững “1 phải, 5 giảm”, “1 phải, 6 giảm”, tưới ngập khô xen kẽ giúp giảm lượng giống gieo sạ xuống 80-100kg/ha; kéo theo sẽ giảm được lượng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật và lượng nước tưới 20% so với canh tác truyền thống. Việc sạ hàng kết hợp bón vùi phân, không bón phân lót như trước và áp dụng cơ giới hóa trong sản xuất giúp giảm chi phí, tăng năng suất và tăng thu nhập cho người trồng lúa”.
Hạ tầng phục vụ vùng sản xuất ứng dụng công nghệ được quan tâm đầu tư, góp phần làm cho diện mạo nông thôn thêm khởi sắc
Trên tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và UBND tỉnh, UBND huyện Thạnh Hóa ban hành Kế hoạch thực hiện Đề án “Phát triển bền vững 1 triệu hécta chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh Vùng Đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030” trên địa bàn huyện năm 2024-2025.
Với mục tiêu đến cuối năm 2025, huyện xây dựng vùng chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp đạt 4.900ha. Thời gian triển khai từ tháng 10/2024 đến 12/2025. Ngoài mô hình điểm của tỉnh tại xã Tân Tây, huyện còn chọn xã Thạnh Phước và Thạnh Phú xây dựng mô hình, sau đó nhân rộng các xã khác trên địa bàn.
Phó Chủ tịch UBND huyện Thạnh Hóa - Phùng Anh Tuấn cho biết: “Việc canh tác theo quy trình thích ứng với biến đổi khí hậu, giảm phát thải khí nhà kính là xu thế tất yếu, nâng cao lợi nhuận, phúc lợi cho nông dân. Vì thế, Đề án này là cơ hội để người dân tiếp cận ứng dụng kỹ thuật mới vào sản xuất, góp phần hạn chế ô nhiễm môi trường, nâng cao hơn nữa thương hiệu, giá trị sản phẩm nông sản trên thị trường”.
Tăng giá trị nông sản
Những cánh đồng lúa chất lượng cao được chọn triển khai Đề án trên nền tảng thực hiện Chương trình hành động số 08-CTr/HU của Huyện ủy Thạnh Hóa
Những cánh đồng lúa chất lượng cao được chọn triển khai Đề án trên nền tảng thực hiện Chương trình hành động số 08-CTr/HU của Huyện ủy. Đây là chương trình đột phá mà Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ huyện nhiệm kỳ 2020-2025 đã đề ra.
Trong thời gian thực hiện chương trình đột phá, tư duy nông dân về quy trình canh tác lúa cũng từng bước thay đổi. Nông dân ngày càng tin tưởng, mạnh dạn áp dụng các quy trình sản xuất tiến bộ và khoa học vào đồng ruộng. Từ đó, diện tích các vùng sản xuất lúa ƯDCNC được mở rộng, đạt vượt so với chỉ tiêu đề ra.
Ông Phùng Anh Tuấn thông tin: “Đến nay, huyện triển khai ƯDCNC trong sản xuất lúa được 4.491,2/3.400ha, đạt 132% chỉ tiêu giai đoạn 2021-2025. Bên cạnh đó, việc triển khai mô hình ƯDCNC trên cây chanh được quan tâm thực hiện với diện tích 242,3/300ha, đạt 80,7% chỉ tiêu giai đoạn 2021-2025. Các mô hình điểm lúa ƯDCNC đa số đều sử dụng phân bón hữu cơ, giảm lượng phân bón URE hoặc DAP từ 20-50kg/ha. Việc sử dụng chế phẩm sinh học, đặc biệt là sử dụng phân bón hữu cơ trong sản xuất làm cho đất được cải tạo tơi xốp, tăng độ phì nhiêu nên cây lúa xanh tốt, tăng khả năng chống chịu sâu, bệnh, góp phần bảo vệ môi trường, tạo ra sản phẩm sạch, an toàn và chất lượng, đáp ứng yêu cầu của thị trường xuất khẩu”.
Đặc biệt, huyện tích cực củng cố và nâng cao hiệu quả hoạt động các tổ hợp tác, hợp tác xã (HTX) để làm đầu mối cho hoạt động sản xuất theo chuỗi giá trị.
Hiện toàn huyện có 14 HTX lĩnh vực nông nghiệp, trong đó có 13 HTX trong vùng ƯDCNC (2 HTX vùng chanh và 11 HTX vùng lúa). Hoạt động của các HTX từng bước đi vào thực chất.
Những cánh đồng lúa ứng dụng công nghệ cao ngày càng mở rộng diện tích
Là nông dân quanh năm gắn bó với ruộng đồng, Giám đốc HTX Dịch vụ Nông nghiệp Thuận Nghĩa Hòa (xã Thuận Nghĩa Hòa) - Phan Văn Mỹ nhận thấy lợi ích của tham gia mô hình sản xuất lúa ƯDCNC.
“Không chỉ học hỏi kinh nghiệm cùng sự hỗ trợ của các kỹ sư, người dân khi tham gia mô hình còn được tạo điều kiện tham gia các lớp tập huấn và tích cực ứng dụng các tiến bộ khoa học - kỹ thuật, công nghệ cao vào sản xuất nên sản phẩm làm ra đạt tiêu chuẩn. Từ đó, đầu ra nông sản bảo đảm, giá thu mua cao hơn thị trường 200 đồng/kg khi kết quả test đạt yêu cầu theo thị trường xuất khẩu” - ông Mỹ chia sẻ.
Cùng với đó, những cánh đồng cao thấp nhờ cơ giới hóa đã trở nên bằng phẳng, mênh mông và “không dấu chân người”, không phải vì nông dân bỏ hoang không canh tác mà bởi thiết bị, máy móc thay thế sức người từ khâu gieo sạ đến thu hoạch.
Để phát triển hạ tầng phục vụ vùng sản xuất ƯDCNC, huyện đã ghi 44 danh mục công trình với tổng nguồn vốn đầu tư ước tính hơn 92 tỉ đồng, trong đó có 22 công trình giao thông.
Việc cơ cấu lại đồng ruộng, hiện đại hóa trong sản xuất nông nghiệp không chỉ giúp nông dân thuận lợi trong sản xuất, tiêu thụ nông sản mà còn làm thay đổi diện mạo nông thôn.
Những cánh đồng lúa ƯDCNC trên địa bàn huyện cửa ngõ Đồng Tháp Mười được triển khai đồng bộ minh chứng cho sự thay đổi tư duy, tập quán canh tác của nông dân. Qua đó, góp phần đưa nghị quyết của Đảng vào cuộc sống và đem lại cho người dân những mùa xuân ngày càng no ấm, hạnh phúc./.
Ng. Mận