Hội phụ nữ Trại giam Long Hòa: 'Điểm tựa' của những phạm nhân nữ

Nâng bước hoàn lương bằng tri thức và pháp luật

Đến ngày 25/02/2025, Trại giam Long Hòa quản lý, giam giữ hơn 3.400 phạm nhân, vượt quá quy mô giam giữ hơn 1.000 phạm nhân. Cơ cấu tội phạm cho thấy, các tội đặc biệt nghiêm trọng chiếm tỷ lệ cao: tội phạm ma túy trên 31%, tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự con người khoảng 29%. Trại đang giam giữ 870 phạm nhân nữ, nhiều trường hợp có mức án cao, không có khả năng khắc phục nghĩa vụ dân sự lớn, không được xét giảm án. Đây là nhóm đối tượng phức tạp, thường bộc lộ tâm lý chống đối, dễ vi phạm nội quy cơ sở giam giữ.

Phạm nhân nữ đủ điều kiện đặc xá tham gia chương trình tư vấn pháp luật tại Trại giam Long Hòa (Ảnh: Phan Cường)

Trước thực tế đó, cán bộ, hội viên PN Trại giam Long Hòa đã khẳng định vai trò quan trọng trên nhiều lĩnh vực: từ quản giáo, giáo dục, trực trại, hồ sơ, y tế đến tham mưu, hậu cần. Khoảng 70% cán bộ, hội viên đảm nhận công tác nghiệp vụ trực tiếp, thường xuyên tiếp xúc, giáo dục và cảm hóa phạm nhân nữ.

Trung tá Phạm Thị Phượng - Chủ tịch Hội PN Trại giam Long Hòa, nhận định: “Quản lý, giáo dục phạm nhân nữ là nhiệm vụ đặc thù, nhiều áp lực. Khác với nam giới, họ thường mặc cảm, dễ buông xuôi; với phạm nhân nữ có án cao thường mang tư tưởng mặc cảm, tự ti, dễ phát sinh mâu thuẫn. Với chúng tôi, bản lĩnh, kiên trì và tinh thần nhân văn, trách nhiệm là nguyên tắc hàng đầu để cảm hóa”.

Hội PN Trại giam Long Hòa chủ động xây dựng nhiều chương trình, hoạt động, làm “điểm tựa” tinh thần, góp phần giáo dục, cảm hóa phạm nhân nữ, với phương châm “nghiêm minh nhưng nhân văn, kỷ luật song hành với tình người”.

Cán bộ quản giáo trong buổi trao đổi, nắm bắt tư tưởng và động viên phạm nhân nữ

Một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Hội là phối hợp chặt chẽ Đội Giáo dục và Hồ sơ, Hội Liên hiệp PN tỉnh triển khai công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, bồi dưỡng ý thức công dân cho phạm nhân nữ. Các nội dung giáo dục không khô cứng mà được lồng ghép bằng những câu chuyện gần gũi, dễ hiểu, giúp phạm nhân nữ nắm rõ quy định pháp luật, từ đó ý thức hơn trong việc chấp hành nội quy trại giam và chuẩn bị hành trang tái hòa nhập cộng đồng. Đặc biệt, công tác giáo dục chung, giáo dục riêng và giáo dục cá biệt được triển khai linh hoạt, phù hợp với từng nhóm đối tượng, từng hoàn cảnh cụ thể. Tại đây, phạm nhân nữ không còn là “đối tượng quản lý” đơn thuần mà trở thành “học viên” đặc biệt.

Thiếu tá Hoàng Thị Hạnh - cán bộ quản giáo Trại giam Long Hòa, cho biết: “Chúng tôi nhận thấy mỗi phạm nhân đều có hoàn cảnh khác nhau, vì vậy giáo dục không thể áp dụng rập khuôn. Chúng tôi triển khai linh hoạt giữa các hình thức giáo dục phù hợp. Khi cảm nhận được sự tôn trọng, thấu hiểu, họ sẽ dễ mở lòng, nhận lỗi và sửa sai”.

Song song đó, đa phần phạm nhân nữ thường có tâm lý mặc cảm, chịu nhiều áp lực từ gia đình và con cái. Nắm rõ đặc thù đó, Hội PN Trại giam phối hợp Hội Liên hiệp PN tỉnh Tây Ninh tổ chức các hoạt động thiết thực như tư vấn tâm lý, chăm sóc sức khỏe. Những buổi trò chuyện cởi mở, lời khuyên thiết thực đã trở thành “điểm tựa” tinh thần giúp phạm nhân nữ ổn định tư tưởng, vững bước trong cải tạo.

Cán bộ trực trại thăm hỏi sức khỏe các cháu con của phạm nhân nữ

Ngoài ra, vào các dịp lễ 8/3, 20/10, các buổi sinh hoạt chuyên đề với chủ đề gần gũi như: Giới và bình đẳng giới, Vai trò PN trong xã hội, chương trình Hành trình của niềm tin cũng được Hội PN Trại giam phối hợp tổ chức. Không chỉ cung cấp kiến thức pháp luật, xã hội mà còn là “cầu nối” nhân văn giúp phạm nhân có thêm nghị lực từng bước hoàn thiện nhân cách, sửa chữa lỗi lầm.

Phạm nhân nữ L.T.T.B xúc động nói: “Nếu trước đây tôi được nghe, được học những điều này, có lẽ cuộc đời đã rẽ sang hướng khác. Nay dù muộn nhưng vẫn là cơ hội để tôi bắt đầu lại”.

Những lời tâm sự ấy chính là minh chứng cho hiệu quả các chương trình, hoạt động về giáo dục mà Hội PN Trại giam bền bỉ triển khai. Từ “điểm tựa” của niềm tin, Hội đã gieo mầm tri thức và những hạt mầm ấy, khi được tưới tắm bằng tình thương và sự thấu hiểu sẽ đơm hoa trên con đường hoàn lương của mỗi phạm nhân nữ.

Vòng tay nhân ái - chắp cánh niềm tin hoàn lương

Nếu giáo dục pháp luật và ý thức công dân là nền tảng thì việc xây dựng môi trường tinh thần nhân văn, giàu tình người chính là chiếc cầu nối đưa phạm nhân đến gần hơn với sự tái hòa nhập xã hội. Ở khía cạnh này, Hội PN Trại giam Long Hòa đã thật sự trở thành “vòng tay nhân ái” - “điểm tựa” tinh thần vững vàng cho phạm nhân nữ.

Đặc biệt, đối với phạm nhân nữ mang thai, nuôi con nhỏ, từng suất ăn, từng chiếc chăn ấm, từng buổi khám sức khỏe định kỳ đều được chăm lo chu đáo. Hội PN Trại giam Long Hòa phối hợp chặt chẽ cán bộ quản giáo, trực trại thường xuyên theo dõi sức khỏe, chế độ ăn uống, sinh hoạt của các cháu, đồng thời tổ chức nhiều hoạt động vui chơi, tặng quà trong những dịp lễ, tết.

Đại úy Phạm Thảo Nguyên - cán bộ trực trại, Trại giam Long Hòa, cho biết: “Tại khu giam phạm nhân nữ Phân trại số 1 hiện có 13 cháu bé dưới 36 tháng tuổi là con của phạm nhân. Các cháu được bảo đảm đầy đủ chế độ ăn uống, y tế như bên ngoài xã hội.

Trung tá Phạm Thị Phượng - Chủ tịch Hội Phụ nữ Trại giam Long Hòa, tất bật trong ngày trao quyết định đặc xá cho phạm nhân nữ (Ảnh: Phan Cường)

Việc tạo môi trường sinh hoạt lành mạnh cho phạm nhân nữ cũng được chú trọng. Thông qua nhiều hoạt động văn hóa - văn nghệ, thể thao do Hội PN Trại giam phối hợp Hội Liên hiệp PN tỉnh tổ chức, vừa là sân chơi rèn luyện thể chất, vừa là liệu pháp tinh thần giúp phạm nhân cân bằng tâm lý trong quá trình chấp hành án.

Phạm nhân nữ T.D.H. đang chấp hành án phạt tù về tội tàng trữ trái phép chất ma túy, bày tỏ: “Lúc đầu, tôi nghĩ đời mình coi như chấm hết. Nhờ các chương trình của Hội PN, tôi được tham gia văn nghệ, thể thao, được nghe nói chuyện chuyên đề. Từ đó, tôi dần thay đổi, lấy lại niềm tin, cố gắng cải tạo thật tốt để sớm có ngày trở về với gia đình”.

Nhiệm kỳ 2020-2025, Hội PN Trại giam Long Hòa đã ghi dấu ấn với nhiều thành tích nổi bật, vinh dự nhận bằng khen, khen thưởng của Hội Liên hiệp PN Việt Nam, Hội PN Bộ Công an và Hội PN Cục C10.

Trung tá Phạm Thị Phượng - Chủ tịch Hội PN Trại giam Long Hòa, nhấn mạnh: “Thời gian tới, Hội PN Trại giam Long Hòa tiếp tục khẳng định vai trò nòng cốt trong công tác quản lý, giáo dục cải tạo phạm nhân nữ. Hội chú trọng đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, gắn với các chương trình hỗ trợ tái hòa nhập, giúp phạm nhân nữ quyết tâm hoàn lương, trở thành công dân có ích cho xã hội”.

Bằng tinh thần trách nhiệm, sự tận tâm cùng những cách làm linh hoạt, Hội PN Trại giam Long Hòa đã trở thành “điểm tựa niềm tin” cho hàng ngàn PN lầm lỡ tìm lại giá trị bản thân và khát vọng hoàn lương. Hơn cả những bằng khen, phần thưởng lớn nhất chính là sự chuyển biến tích cực của các phạm nhân nữ sau song sắt. Thành công ấy góp phần củng cố kỷ cương, giữ vững an ninh trại giam, đồng thời khẳng định vai trò quan trọng của lực lượng Công an Nhân dân trong công cuộc phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm, bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn xã hội./.

Ngọc Huyền