Long An: Độ mặn trên các tuyến sông có khả năng tiếp tục tăng và lấn sâu  

Ngành Nông nghiệp tỉnh thường xuyên kiểm tra độ mặn để thông báo đến người dân (Ảnh: Bùi Tùng)

Trên sông Vàm Cỏ Đông: Độ mặn 1 g/l vượt gần đến cống Xóm Bồ, huyện Cần Đước (0,5 g/l), cách sông Soài Rạp khoảng 40km (so cùng kỳ năm 2023-2024 theo ngày Âm lịch, độ mặn 1 g/l vượt qua cống Ông Bình, huyện Cần Đước (1,8 g/l); so cùng kỳ năm 2020 theo ngày Âm lịch, vượt qua cống Rạch Chanh (1,6 g/l), huyện Cần Đước, cách cửa sông Soài Rạp khoảng 55km).

Trên sông Vàm Cỏ Tây: Độ mặn 1 g/l chưa xuất hiện trên sông Vàm Cỏ Tây, (so cùng kỳ năm 2022-2023 theo ngày Âm lịch, độ mặn chưa xuất hiện trên sông Vàm Cỏ Tây; so cùng kỳ năm 2020 theo ngày Âm lịch, vượt qua bến đò Chú Tiết, TP. Tân An (1,1 g/l), cách cửa sông Soài Rạp khoảng 70km).

Dự báo, do vẫn còn ảnh hưởng của kỳ triều cường rằm tháng 11 Âm lịch, khả năng độ mặn trên các tuyến sông sẽ tiếp tục tăng và lấn sâu.

Một số thời điểm có khả năng thiếu nước cục bộ

Thông tin từ Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, dự báo từ cuối tháng 11/2024 đến tháng 01/2025, tổng lượng dòng chảy trên sông Mê Kông về Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) biến đổi chậm với xu thế giảm dần. Tổng lượng dòng chảy về ĐBSCL từ tháng 11/2024 – 01/2025 ở mức xấp xỉ trung bình nhiều năm (TBNN); tháng 02/2025, tổng lượng dòng chảy về ĐBSCL ở mức thấp hơn TBNN từ 5-10%.

Từ tháng 02 - 5/2025, tổng lượng dòng chảy từ thượng nguồn sông Cửu Long về hạ lưu và ĐBSCL ở mức thấp hơn TBNN từ 5-12%. Mực nước sông Cửu Long dao động theo triều với xu thế xuống dần.

Xâm nhập mặn vào sâu tại các cửa sông ở khu vực ĐBSCL vào giữa tháng 02/2025, tại một số thời điểm có khả năng thiếu nước cục bộ do xâm nhập mặn vào sâu.

Vì vậy, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia khuyến cáo các địa phương ở Vùng ĐBSCL cần triển khai các biện pháp chủ động phòng, chống xâm nhập mặn, cập nhật các thông tin dự báo hàng ngày, dự báo tháng đề phòng tình hình khí tượng thủy văn có những diễn biến phức tạp.

Hiện nay, độ mặn đã bắt đầu xuất hiện trên các tuyến sông trên địa bàn tỉnh Long An (Ảnh: Bùi Tùng)

Theo dự báo của Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh Long An về tình hình xâm nhập mặn trên hệ thống sông Vàm Cỏ mùa khô năm 2024-2025 (từ tháng 01/2024 đến tháng 6/2025): Trong những tháng mùa khô đầu năm 2025, từ tháng 01 đến tháng 3, có khá nhiều đợt mưa trái mùa với lượng mưa phổ biến từ nhỏ đến vừa và kéo dài trong một vài ngày.

Những đợt mưa trái mùa có khả năng sẽ xuất hiện trong suốt những tháng mùa khô, tạo nên một mùa khô ẩm ướt trên khu vực. Tổng lượng mưa 3 tháng từ tháng 01 - 3/2025 phổ biến cao hơn TBNN từ 20-50% và có tổng lượng mưa từ 10-50mm.

Dự báo độ mặn trên 2 sông Vàm Cỏ: Trong mùa khô 2024-2025, tổng lượng dòng chảy từ thượng nguồn sông Mê Kông về đầu nguồn sông Cửu Long có khả năng thấp hơn TBNN. Mực nước đầu nguồn các sông Vàm Cỏ, Rạch Cát, sông Tra, Vàm Cỏ Đông, Vàm Cỏ Tây chịu ảnh hưởng mạnh của thủy triều và ở mức xấp xỉ TBNN, xâm nhập mặn vùng cửa sông Soài Rạp, Vàm Cỏ ở mức cao hơn TBNN.

Về nguồn nước, theo dự báo của Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh: Lân cận Cầu Nổi (sông Vàm Cỏ) không có nước ngọt trong suốt mùa khô kể cả vào lúc triều thấp; trên sông Vàm Cỏ Tây, từ Tân An trở lên có khả năng lấy được nước ngọt đến cuối tháng 01/2025; trên sông Vàm Cỏ Đông giữa tháng 01/2025 trở đi, nguồn nước chỉ xuất hiện một vài ngày vào lúc chân triều thời kỳ triều kém, thời gian còn lại nước mặn; từ đầu tháng 3 đến cuối tháng 4/2025, không có khả năng xuất hiện nước ngọt; độ mặn trong tháng 5/2025 sẽ nhỏ hơn dự báo nếu có mưa; độ mặn trong tháng 6/2025 tại các trạm giảm dần đến hết tháng.

Cần chủ động phòng ngừa, ứng phó với xâm nhập mặn

Theo Quyền Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn và Thủy lợi tỉnh - Trần Thị Mộng Thúy, trong trường hợp cực đoan, thời gian thiếu mưa kéo dài kết hợp với việc sử dụng và khai thác tài nguyên nước trong khu vực (tăng sử dụng nước trên các dòng nhánh và trữ nước tại các đập) sẽ làm cho tình trạng hạn, thiếu nước, xâm nhập mặn kéo dài hơn và trở nên trầm trọng hơn.

Để chủ động phòng ngừa, ứng phó hiệu quả với tình hình hạn, xâm nhập mặn, thiếu nước trong mùa khô 2024-2025; đồng thời, bảo đảm cung cấp đủ nguồn nước ngọt phục vụ sản xuất vụ lúa Đông Xuân 2024 – 2025, Hè Thu 2025 và ưu tiên cấp nước sinh hoạt cho người dân vùng bị ảnh hưởng thiếu nước trong mùa khô, Chi cục đề nghị Trung tâm Quản lý Khai thác công trình thủy lợi Long An phối hợp Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Phòng Kinh tế, Trung tâm Dịch vụ Nông nghiệp các huyện phía Nam và TP.Tân An thường xuyên theo dõi chặt chẽ diễn biến độ mặn và xây dựng kế hoạch vận hành các cống đầu mối hợp lý.

Đồng thời, kiểm tra và có kế hoạch xử lý triệt để các cửa cống bị rò rỉ để phủ bạt, thay thế các ron cửa cống bị hư hỏng để tránh tình trạng nước mặn xâm nhập vào nội đồng nhằm bảo đảm nguồn nước tưới phục vụ sản xuất nông nghiệp và cấp nước sinh hoạt cho người dân. 

Ngành chức năng kiểm tra độ mặn trên các tuyến sông (Ảnh: Minh Tuệ)

Chi cục cũng đề nghị UBND các huyện phía Nam và TP.Tân An chỉ đạo các cơ quan chuyên môn ở địa phương thường xuyên theo dõi, cập nhật tình hình chất lượng nước trên website Phòng, chống thiên tai của tỉnh (http://pctt.longan.gov.vn), hoặc fanpage: https://www.facebook.com/ThongtinPCTTLongAn và trên các bản tin dự báo, cảnh báo về nguồn nước, xâm nhập mặn của cơ quan chuyên môn về khí tượng thủy văn như Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia (http://www.nchmf.gov.vn), Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam (http://www.siwrr.org.vn), Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh để kịp thời thông tin, tuyên truyền rộng rãi đến người dân trên hệ thống truyền thanh cấp huyện, cấp xã về tình hình chất lượng nguồn nước trên các tuyến sông và nội đồng.

Bên cạnh đó, các địa phương cần khuyến cáo người dân không lấy nước ở các khu vực đã bị nhiễm mặn; tranh thủ lấy nước, tích trữ nước vào ao, đồng ruộng, các trang thiết bị có thể trữ nước (bồn chứa, lu, túi chứa nước,…). khi nguồn nước còn dồi dào và nước mặn chưa xâm nhập vào các kênh, rạch nội đồng; sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả, tránh lãng phí và làm ô nhiễm nguồn nước nhằm bảo đảm cung cấp đủ nguồn nước tưới phục vụ sản xuất và sinh hoạt an toàn./.

Kỳ Nam