Nâng cao hiệu quả quản lý tài nguyên nước

Khai thác, sử dụng hợp lý

Theo Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) - Phan Văn Cường, tỉnh triển khai nhiều giải pháp để góp phần tăng cường công tác quản lý nguồn TNN. Tỉnh đầu tư, nâng cấp các hệ thống cấp nước trên địa bàn để phục vụ tốt hơn nhu cầu của người dân, doanh nghiệp.

Đồng thời, tỉnh xây dựng kế hoạch, lộ trình đóng bít các giếng khoan tại địa bàn các huyện trọng điểm về công nghiệp, nơi có hệ thống cấp nước tập trung, bảo đảm được nguồn nước cả về chất lượng lẫn lưu lượng vừa duy trì, bảo vệ TNN dưới đất theo quy định.

Tỉnh đầu tư, nâng cấp các hệ thống cấp nước để phục vụ nhu cầu nước sinh hoạt, sản xuất (Trong ảnh: Nhà máy Cấp nước ấp 1, xã Thạnh Trị, thị xã Kiến Tường được đầu tư kinh phí hơn 7 tỉ đồng)

Nhiều năm qua, trên địa bàn xã Thạnh Trị, thị xã Kiến Tường, người dân đã thay đổi dần thói quen trữ nước trong các lu hoặc tận dụng nguồn nước dưới kênh, rạch,... Thay vào đó, người dân đăng ký sử dụng nước từ hệ thống cấp nước tập trung để bảo đảm sức khỏe.

Anh Trần Thanh Liêm (ấp 1, xã Thạnh Trị) chia sẻ: “Việc sử dụng nước sinh hoạt bảo đảm chất lượng hết sức cần thiết. Khi nhà máy nước tại ấp được đầu tư hoàn thiện, tôi đăng ký sử dụng. Nguồn nước sạch, mạnh, nên tôi yên tâm sử dụng”.

Anh Trần Thanh Liêm (ấp 1, xã Thạnh Trị, thị xã Kiến Tường) sử dụng nguồn nước từ hệ thống cấp nước tập trung bảo đảm chất lượng và lưu lượng, bảo vệ sức khỏe

Theo Chủ tịch UBND thị xã Kiến Tường - Nguyễn Văn Vũ, hàng năm, thị xã đều dành nguồn lực để đầu tư, nâng cấp hệ thống cấp nước trên địa bàn. Thị xã kêu gọi các nguồn lực, vận động người dân lắp đặt, đấu nối vào các tuyến ống cấp nước tập trung.

Từ đó, cơ bản giải quyết nhu cầu về nước sinh hoạt cho người dân cũng như doanh nghiệp. Thị xã tiếp tục rà soát, điều chỉnh, cập nhật nội dung cấp nước; tuyên truyền nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của nước sạch đối với đời sống con người và phát triển KT-XH.

Thị xã xây dựng kế hoạch bảo vệ môi trường, bảo vệ nguồn nước và các công trình cấp nước; kêu gọi mọi người sử dụng nước sạch tiết kiệm, bền vững, thích ứng biến đổi khí hậu.

Bên cạnh đó, thị xã sửa chữa, cải tạo, nâng cấp, mở rộng công trình cấp nước sạch tập trung hiện có (trong đó tập trung nâng cấp công nghệ xử lý chất lượng nước, nâng công suất, mở rộng mạng lưới cấp nước, ổn định nguồn nước khai thác trong điều kiện ảnh hưởng của thiên tai và biến đổi khí hậu).

Nhiều nhà máy sử dụng nguồn nước mặt đi vào hoạt động, khai thác, sử dụng hiệu quả nguồn nước, góp phần bảo vệ tài nguyên nước ngầm trên địa bàn (Trong ảnh: Lãnh đạo tỉnh tham quan Nhà máy Cấp nước Hòa Khánh Tây, huyện Đức Hòa)

Một điểm nhấn quan trọng khác trong công tác quản lý TNN của tỉnh là khuyến khích các nguồn lực ngoài ngân sách đầu tư các dự án nước mặt. Trên địa bàn tỉnh có rất nhiều dự án, công trình khai thác, sử dụng nguồn nước mặt đã hoàn thành, đưa vào hoạt động: Nhà máy Cấp nước Hòa Khánh Tây (huyện Đức Hòa), Nhà máy Nước Nhị Thành (huyện Thủ Thừa),...

Những dự án này không chỉ phát huy thế mạnh nguồn nước mặt trong việc cấp nước phục vụ nhu cầu sinh hoạt, sản xuất của người dân cũng như doanh nghiệp mà còn góp phần thiết thực trong việc bảo vệ nước ngầm trên địa bàn tỉnh.

Theo đại diện Nhà máy Nước Nhị Thành, huyện Thủ Thừa - Trần Tấn Lợi, dự án khai thác 100% nguồn nước mặt, sau khi qua hệ thống xử lý cung cấp nguồn nước sạch phục vụ sinh hoạt, sản xuất cho một số địa phương trên địa bàn thông qua các đơn vị phân phối với công suất thiết kế 60.000m³/ngày đêm, dự phòng cấp nước lên tới 80.000m³/ngày đêm.

Không chỉ cụ thể hóa chủ trương của Chính phủ, của tỉnh mà dự án còn góp phần giữ gìn và bảo vệ nguồn TNN ngầm trên toàn địa bàn, giảm sụt lún đất, hạn chế xâm nhập mặn ở Đồng bằng sông Cửu Long.

Chúng tôi tiếp tục tập trung mọi nguồn lực để triển khai, hoàn thành việc đầu tư mở rộng các mạng lưới ống cấp nước theo đúng chủ trương và tiến độ đề ra để cấp nước phục vụ nhu cầu sinh hoạt, sản xuất, bảo đảm hạ tầng thu hút đầu tư, phát triển nền kinh tế, góp phần bảo đảm an sinh xã hội cho người dân trên địa bàn tỉnh.

Đồng bộ các giải pháp quản lý

Theo ông Phan Văn Cường, quá trình quản lý TNN được sự quan tâm lãnh, chỉ đạo thường xuyên của lãnh đạo tỉnh, địa phương và sự hỗ trợ, hướng dẫn nhiệt tình của Cục Quản lý TNN.

Sự phối hợp, chặt chẽ, kịp thời giữa các sở, ngành và địa phương liên quan trong việc thẩm định, xác định vùng bảo hộ vệ sinh, nghĩa vụ tài chính về tiền cấp quyền khai thác, thuế tài nguyên và phí bảo vệ môi trường,... đối với từng hồ sơ đề nghị cấp phép khai thác, sử dụng TNN, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý TNN.

Công tác quản lý TNN cơ bản đi vào nền nếp, trình tự, thủ tục cấp phép khai thác, sử dụng TNN được rà soát, cập nhật, công bố công khai kịp thời. Việc giải quyết hồ sơ cấp phép và hồ sơ tính tiền cấp quyền khai thác TNN phải đồng thời và phù hợp theo quy định pháp luật về TNN hiện hành.

Thời gian qua, Sở TN&MT tăng cường phối hợp các cơ quan, đơn vị có liên quan trong thẩm định cấp phép về TNN, trong công tác rà soát, thu tiền cấp quyền khai thác và công tác quản lý, xử lý giếng khai thác không có giấy phép, không được đăng ký,...

Sở Tài nguyên và Môi trường tiếp tục kiểm tra, đôn đốc, nhắc nhở các doanh nghiệp khai thác tài nguyên nước thực hiện lắp đặt thiết bị, kết nối dữ liệu giám sát tự động, trực tuyến đối với công trình khai thác, sử dụng tài nguyên nước

Sở phối hợp các cơ quan, đơn vị có liên quan xử lý trám lấp các giếng khoan hư hỏng hoặc không sử dụng; kiểm tra, đôn đốc, nhắc nhở các doanh nghiệp khai thác TNN thực hiện lắp đặt thiết bị và kết nối dữ liệu giám sát tự động, trực tuyến đối với công trình khai thác, sử dụng TNN. Sở TN&MT tham mưu xây dựng, ban hành các văn bản quy phạm pháp luật về TNN trên địa bàn.

Tuy nhiên, hiện nay, công tác quản lý TNN trên địa bàn vẫn còn những vướng mắc, hạn chế nhất định. Để nâng cao hiệu quả lĩnh vực này, góp phần bảo vệ, khai thác, sử dụng TNN hiệu quả, bền vững trên địa bàn, thời gian tới, Sở TN&MT kiến nghị, đề xuất một số giải pháp.

Sở tham mưu UBND tỉnh kiến nghị Bộ TN&MT sớm hoàn thiện, ban hành các nghị định, thông tư hướng dẫn thi hành Luật TNN năm 2023; rà soát chỉnh sửa, bổ sung để đồng bộ với các quy định pháp luật giữa ngành, các lĩnh vực khác như đất đai, môi trường.

Đồng thời, Sở kiến nghị Bộ TN&MT sớm hoàn thiện, công bố số liệu kiểm kê TNN quốc gia; sớm xây dựng cơ sở dữ liệu về TNN: đặc điểm về mực nước hạ thấp, trữ lượng, mật độ khai thác,... của các tầng chứa nước phục vụ công tác quản lý khai thác, sử dụng, bảo vệ TNN dưới đất hiệu quả.

Sở đề xuất bổ sung nhân lực, nâng cao năng lực quản lý cho đội ngũ cán bộ làm công tác quản lý về lĩnh vực TNN cấp tỉnh, cấp huyện; tăng cường trang thiết bị, công cụ phục vụ công tác quản lý, nhất là công cụ phục vụ xử lý thông tin, đánh giá trong quá trình thẩm định, cấp phép và trang thiết bị phục vụ công tác kiểm tra, thanh tra.

Sở TN&MT sẽ tổ chức tập huấn, tuyên truyền cho cán bộ, công chức các sở, ngành, UBND các huyện và doanh nghiệp về truyền thông nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cộng đồng trong khai thác, sử dụng và bảo vệ TNN. Sở sẽ chủ trì phối hợp Phòng TN&MT các huyện, đơn vị cấp nước tập trung tiến hành kiểm tra, yêu cầu các đơn vị đang sử dụng nước dưới đất trám lấp giếng, đấu nối sử dụng nước của các đơn vị cấp nước tập trung.

Song song đó, Sở đề nghị UBND cấp huyện kiểm tra, rà soát đóng bít giếng khi khu vực có nước cấp tập trung đủ lưu lượng và chất lượng đi qua.

“Riêng trong năm 2024, Sở tập trung tuyên truyền, phổ biến, triển khai Luật TNN năm 2023 và các nghị định, thông tư hướng dẫn cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động tại các cơ quan nhà nước, doanh nghiệp và người dân trên địa bàn tỉnh.

Tham mưu UBND tỉnh xử lý các công trình khai thác, sử dụng nước dưới đất không đăng ký, không có giấy phép, hết hạn giấy phép. Sở phối hợp xử lý các công trình khai thác, sử dụng nước dưới đất có sử dụng đất công, tiếp tục thực hiện xử lý trám lấp các giếng khoan hư hỏng hoặc không sử dụng.

Đồng thời, Sở kiểm kê, đánh giá nguồn nước mặt trên địa bàn và tiếp tục kiểm tra, đôn đốc nhắc nhở các doanh nghiệp khai thác TNN lắp đặt thiết bị, kết nối dữ liệu giám sát tự động, trực tuyến đối với công trình khai thác, sử dụng TNN,...” - ông Phan Văn Cường thông tin./.

Châu Sơn