Vườn rau thủy canh ở Trạm Ra đa 600
Tình cảm của đất liền gửi quân, dân nơi đảo xa
Sau hơn một ngày đêm lênh đênh trên biển, chúng tôi có mặt tại đảo Hòn Khoai - nơi đóng quân của Trạm Ra đa 595, một trong các trạm ra đa thuộc Trung đoàn 551, Vùng 5 Hải quân. Thời điểm này đang cuối mùa khô, đã gần 5 tháng không có trận mưa nào. Nhưng khi tham quan khu trồng rau trên Trạm Ra đa 595, chúng tôi thực sự ấn tượng bởi vườn rau xanh với nhiều chủng loại như rau muống, rau dền, mồng tơi, rau cải, rau thơm xanh mơn mởn và giàn bầu, bí trĩu quả.
Đại úy Nguyễn Đình Phúc - Trạm trưởng Trạm Ra đa 595, cho biết: Trước đây, trồng rau trên trạm đặc biệt khó khăn. Vuờn rau nhỏ, bộ đội tận dụng thùng xốp, khay nhựa đổ đất vào để trồng rau. Nước tưới cũng khan hiếm, chủ yếu tận dụng nước sinh hoạt hàng ngày của bộ đội. Mùa biển động, gió mang hơi mặn lên đảo nên cán bộ, chiến sĩ phải di chuyển toàn bộ thùng, khay rau để tránh gió, nếu không hơi nước mặn làm héo lá, chết cây. Vì thế, bữa ăn của bộ đội có thời điểm gần như không có rau xanh. Nhưng được sự quan tâm của đất liền, đặc biệt là TP.HCM, trên đảo đã có vườn rau được quy hoạch tập trung, có mái che, vách chắn thuận lợi để trồng rau quanh năm.
Mỗi khu vườn có diện tích khoảng 60m2, khung bằng inox chắc chắn, chiều cao từ 2-4m, xung quanh khung lắp ghép những tấm nhựa composite có độ bền cao; mái vườn làm bằng lưới trắng để chắn hơi nước biển mặn. Trong vườn chia làm nhiều luống nhỏ, mỗi luống có trộn đất vườn với đất màu, phân vi sinh để trồng rau. Việc chăm sóc rau xanh trên các trạm phải cầu kỳ, khoa học mới có thu hoạch. Khi mưa to phải che đậy cẩn thận, không để nước mưa rơi trực tiếp vào cây rau làm trốc gốc, nát lá. Ban ngày, bộ đội phải che nắng gắt, lựa thời điểm thuận lợi bỏ tấm che để rau hấp thụ ánh sáng mặt trời. Buổi sáng sớm phải tưới nước nhẹ loại bỏ sương muối bám trên lá, buổi chiều thì tưới đậm hơn,...
Đến thăm đảo Nam Du, chúng tôi được Thiếu tá Đinh Quốc Chơn - Trạm trưởng Trạm Ra đa 600, dẫn đi tham quan vườn rau của trạm. Vườn rau cũng là nhà lưới rộng khoảng 70m2, thiết kế giống ở Trạm Ra đa 595. Thiếu tá Đinh Quốc Chơn cho biết: Nhà lưới này được TP.HCM tặng từ năm 2019, đến năm 2023 tiếp tục tặng một vườn rau thủy canh rất hiện đại. Từ khi có 2 vườn rau, trạm không chỉ đủ rau xanh để ăn mà còn hỗ trợ một phần cho người dân trên đảo mỗi khi mùa gió, bão, rau xanh từ đất liền không kịp cung ứng. Thành phố không chỉ tặng trạm mà còn tặng nhiều công trình tương tự cho xã đảo An Sơn và Nam Du. Đây là sự quan tâm rất thiết thực của đất liền dành cho quân, dân nơi đảo xa.
Đủ rau xanh trong mỗi bữa ăn
Cán bộ, chiến sĩ Trạm Ra đa 625 chăm sóc rau xanh
Tại Trạm Ra đa 625, chúng tôi có dịp cùng các cán bộ, nhân viên thu hoạch rau xanh để chuẩn bị bữa trưa. Thiếu tá quân nhân chuyên nghiệp Đào Minh Sửu - Trắc thủ ra đa, vừa thu hoạch rau, vừa tâm sự: "Khi tôi mới ra đảo công tác, ở đây không thể trồng rau xanh do thời tiết khắc nghiệt và thiếu nước vào mùa khô. Nhưng giờ thì khác hoàn toàn, rau được trồng trong nhà lưới, có đất dinh dưỡng và đủ nước tưới. Mùa nào rau cũng phát triển tốt, không khác nhiều so với trong đất liền. Có rau xanh nên bữa ăn của bộ đội được cải thiện rõ rệt, không còn thiếu như trước đây".
Tham quan khu trồng rau tập trung của các trạm trên các đảo thuộc vùng biển Tây Nam, chúng tôi thực sự bất ngờ về sự đa dạng của các loại rau, củ, quả so với cách đây 5 năm trước. Những vườn rau xanh tốt có diện tích tùy theo điều kiện thực tế từng trạm nhưng dù lớn hay nhỏ đều bảo đảm 100% nhu cầu rau xanh trong bữa ăn của bộ đội. Có thời điểm, thời tiết thuận lợi, nhiều trạm còn gửi tặng rau xanh cho người dân trên đảo. Cũng từ đây, tình quân - dân nơi biển, đảo thêm gắn kết.
Trong bữa cơm trưa với cán bộ, chiến sĩ Trạm Ra đa 625, chúng tôi thấy có cá tươi, thịt heo, dưa cải và đĩa rau muống luộc xanh tươi. Ai cũng vui vì được đón khách đất liền bằng các món ăn tươi ngon, đủ đầy. Đại tá Đỗ Kim Tùng - Chính ủy Trung đoàn 551, cho biết: "Trung đoàn chỉ đạo các trạm tập trung gieo trồng những loại rau dễ sinh trưởng, chịu được thời tiết khắc nghiệt như cải củ, mồng tơi, rau muống, mướp, bầu, bí,... và chủ động dự trữ rau trong mùa khô hạn, giáp vụ. Ngoài ra, Trung đoàn luôn quan tâm bữa ăn hàng ngày của bộ đội trên các trạm xa đất liền, thông qua các hệ thống thông tin liên lạc để kiểm tra việc thay đổi thực đơn hàng ngày cho phù hợp với khí hậu, khẩu vị của bộ đội".
Chúng tôi trở về đất liền mang theo nhiều niềm vui và sự cảm phục về tinh thần vượt khó vươn lên của quân, dân nơi biển, đảo tiền tiêu. Với sự quan tâm đặc biệt của chính quyền và nhân dân cả nước, thời gian tới, chắc chắn trên các đảo và trạm ra đa sẽ có nhiều vườn rau xanh tốt hơn, góp phần cải thiện đời sống bộ đội. Qua đó, trực tiếp góp phần nâng cao sức khỏe, khả năng sẵn sàng chiến đấu của bộ đội, để mỗi đài, trạm ra đa sẽ là những “mắt thần” canh giữ biển, đảo của Tổ quốc./.
Quang Tiến