Phòng, chống ma túy: Phải giảm được nguồn “cung - cầu”

Một đối tượng nghiện ma túy, lang thang bị lực lượng công an mời làm việc

Ma túy và những hệ lụy

Mặc dù hiểm họa về ma túy - “cái chết trắng” đã được báo trước nhưng thời gian qua, tội phạm về ma túy vẫn diễn biến hết sức phức tạp. Số vụ việc người phạm tội liên quan đến ma túy ngày càng nhiều cho thấy tính chất nguy hiểm của ma túy gây ra cho người sử dụng. Theo thống kê, tại tỉnh Long An, số vụ vi phạm pháp luật, trật tự, an toàn xã hội do người nghiện ma túy gây ra ngày càng tăng trong những năm gần đây. Theo đó, nếu như năm 2016, toàn tỉnh xảy ra 45 vụ/71 đối tượng, năm 2017 xảy ra 46 vụ/73 đối tượng thì đến năm 2018 đã tăng lên 73 vụ/96 đối tượng. Đặc biệt những năm gần đây, một số vụ việc liên quan đến người nghiện ma túy đá, ma túy tổng hợp có chiều hướng tăng. Các đối tượng sau khi sử dụng ma túy đá, ma túy tổng hợp thường có biểu hiện hoang tưởng, “ngáo đá”, mất kiểm soát hành vi, gây ra những hệ lụy khôn lường cho chính bản thân người sử dụng và mất an ninh, trật tự
ở địa phương.

Vụ án giết người xảy ra tại thị trấn Thủ Thừa ngày 15/02/2017 là minh chứng rõ nhất cho những hệ lụy mà ma túy gây ra. Vào chiều ngày 15/02, đối tượng Nguyễn Thành Công, 22 tuổi, ngụ ấp Nhà Dài, thị trấn Thủ Thừa, huyện Thủ Thừa, sau khi đi nhậu và sử dụng ma túy đá về ngang qua xã Bình Thạnh thì có một người trong nhóm nhậu bên đường huơ tay về phía Công. Ảo giác từ ma túy đá khiến Công tưởng nhóm này đang vây đánh mình. Lập tức, Công lao đến cự cãi và rút dao đâm chết anh Lưu Đức Lợi, 41 tuổi. Sau khi bị bắt, Công được xác định dương tính với ma túy và vẫn còn biểu hiện “ngáo đá” khi làm việc với cơ quan chức năng. Hay như vụ việc đối tượng Nguyễn Hoàng Quân, 41 tuổi, ngụ TP.Tân An, sau khi sử dụng ma túy đá đã leo lên nóc nhà dùng gạch, đá ném vào nhà hàng xóm. Khi lực lượng chức năng đến can thiệp, Quân chẳng những không nghe lời mà còn dùng hung khí tấn công và cố thủ trong nhà, không chịu hợp tác. Đặc biệt, đầu năm 2019, tại huyện Cần Đước xảy ra vụ thảm án kinh hoàng, nguyên nhân cũng bởi những ảo giác mang lại do sử dụng ma túy đá gây nên. Thời điểm đó, đối tượng Nguyễn Hoàng Nam, 26 tuổi, ngụ huyện Hóc Môn, TP.HCM, sau khi sử dụng ma túy đá đã ảo tưởng người thân trong gia đình ngăn cấm việc yêu đương nên ra tay sát hại dã man 4 người tại Long An và TP.HCM.

Từ những vụ án về ma túy có thể thấy, người nghiện ma túy bị ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, trí tuệ, phẩm giá, đạo đức, lối sống,... Từ việc sử dụng ma túy có thể dẫn dắt người nghiện đến các hành vi vi phạm pháp luật, nhất là khi đối tượng sử dụng ma túy ngày một trẻ, tập trung vào độ tuổi thanh, thiếu niên. Nguy hiểm hơn khi người nghiện sử dụng ma túy đá, ma túy tổng hợp khiến họ kích thích tăng động, gây ảo giác, mất hết lý trí, gây nên những tội ác kinh hoàng.

Tội phạm về ma túy còn diễn biến phức tạp

Theo báo cáo của UBND tỉnh về tổng kết 10 năm thực hiện Chỉ thị số 21 của Bộ Chính trị về tiếp tục tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác đấu tranh, PCMT trong tình hình mới, 10 năm qua, các lực lượng PCMT của tỉnh đã phát hiện và bắt giữ trên 400 vụ với trên 600 đối tượng phạm tội về ma túy, số lượng ma túy thu giữ được rất lớn. Trong đó, đã triệt xóa 6 điểm trồng cây chứa chất ma túy, thu giữ 48 cây cần sa, 96kg cần sa khô và 263kg cần sa tươi cùng một số lượng lớn các loại ma túy, ma túy tổng hợp và các tài sản liên quan đến hoạt động phạm tội về ma túy trị giá gần 45 tỉ đồng; chuyển viện kiểm sát đề nghị truy tố 340 vụ/500 bị can. Riêng 6 tháng đầu năm, các lực lượng PCMT của tỉnh đã phát hiện và bắt giữ 3 vụ ma túy lớn, 14 đối tượng có hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy với số lượng trên 60kg. Ngoài ra, các cơ quan chức năng đã xử phạt vi phạm hành chính 2.627 trường hợp với số tiền trên 2 tỉ đồng. Đáng chú ý, trong số các vụ án liên quan đến ma túy được phá phải kể đến các vụ án ma túy lớn như vụ Lục Gia Khánh, vụ vận chuyển ma túy của đối tượng Nguyễn Lê Hồng Ân và vụ vận chuyển ma túy của đối tượng Trương Quốc Cường.

Theo đánh giá của UBND tỉnh, mặc dù thời gian qua, công tác đấu tranh, phòng, chống tội phạm ma túy (TPMT), các lực lượng chức năng đã phát hiện, bắt giữ nhiều vụ phạm tội với số lượng ma túy thu giữ rất lớn, tuy nhiên, quá trình điều tra, các đối tượng bị bắt giữ thực hiện hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy còn những đối tượng cầm đầu, chủ mưu chưa bắt được và đa số các đối tượng này thường ở nước ngoài điều hành qua điện thoại, Zalo, Facebook,… nên khó phát hiện, bắt giữ. Chính việc chưa bắt được các đối tượng cầm đầu, chủ mưu nên đường dây không thể bị xóa triệt để, đây cũng là một trong số nguy cơ khiến TPMT tiếp tục gia tăng. Bên cạnh đó, địa bàn tỉnh rộng, giáp biên giới và nhiều tỉnh, thành nên có lúc công tác phối hợp trấn áp tội phạm, đấu tranh, PCMT giữa các địa phương giáp ranh thiếu chặt chẽ, hiệu quả chưa cao. Mặt khác, việc kiểm soát ma túy hiện nay trên tuyến biên giới chủ yếu qua đường chính ngạch, trong khi đường biên giới có rất nhiều đường mòn, lối mở nên công tác kiểm soát và PCMT gặp rất nhiều khó khăn.

Phòng, chống ma túy - phải giảm được nguồn “cung - cầu”

Một trong những nguyên nhân dẫn đến TPMT tăng do chính sách, pháp luật hiện nay không xử lý hình sự đối với người sử dụng ma túy, trong khi các biện pháp xử lý khác hiệu quả không cao, chưa mang tính răn đe nên đối tượng nghiện ma túy ngày càng nhiều và có mặt ở tất cả địa phương. Những năm gần đây, đối tượng nghiện ma túy trên tuyến biên giới tăng, đa số không có nghề nghiệp ổn định nên dễ bị các đối tượng mua bán ma túy lợi dụng để thuê vận chuyển. Song song đó, quy trình xử lý người tái nghiện ma túy còn kéo dài, vì vậy các đối tượng này trong thời gian chưa thực hiện biện pháp cai nghiện ma túy có nguy cơ tiếp tục sử dụng ma túy cao, dễ làm phức tạp thêm tình hình, tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an ninh, trật tự ở địa phương.

Để nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh, phòng, chống TPMT, các ngành chức năng của tỉnh cần nâng cao hiệu quả hợp tác, phối hợp các lực lượng giáp biên của Campuchia, ngăn chặn nguồn ma túy thẩm lậu vào địa bàn cũng như tranh thủ các nguồn tài trợ quốc tế về tài chính, kỹ thuật, công nghệ hiện đại phục vụ công tác phòng, chống, kiểm soát và cai nghiện ma túy. Đối với các địa phương giáp biên cần tiếp tục tăng cường hợp tác, có quy chế phối hợp với các địa bàn giáp ranh như Tây Ninh, Đồng Tháp, Tiền Giang và TP.HCM trong công tác đấu tranh, PCMT.

“Một trong những giải pháp để công tác đấu tranh, PCMT đạt hiệu quả cao là phải tập trung đấu tranh, ngăn chặn nhằm làm giảm nguồn “cung - cầu”. Trong đó, để “giảm cung”, các cơ quan liên quan phải tập trung ngăn chặn việc thẩm lậu ma túy ngay từ biên giới, duy trì thành quả xóa cây thuốc phiện, kiểm soát chặt chẽ các loại tiền chất ma túy cũng như tăng cường đấu tranh trên các tuyến, địa bàn trọng điểm, gắn việc phát động phong trào PCMT với các phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc. Về “giảm cầu”, chúng ta cũng cần làm tốt hơn nữa công tác phòng ngừa, tuyên truyền tác hại của ma túy, ma túy tổng hợp, các chất hướng thần; hướng dẫn kỹ năng tự phòng tránh cho mọi người, nhất là các nhóm có nguy cơ bị lôi kéo, sử dụng ma túy cũng như có cơ chế hỗ trợ việc làm, đào tạo văn hóa, dạy nghề cho số đối tượng nghiện ma túy sau cai nghiện” - Trưởng ban Nội chính Tỉnh ủy - Nguyễn Thành Vững cho biết./.

Kiên Định - Ban Nội chính Tỉnh ủy