Để phát hiện sớm bệnh ung thư vú

Tự kiểm tra sớm phát hiệnung thư vú. Ảnh internet

Ung thư vú là một bệnh có tỷ lệ tử vong. Tuy nhiên không ít người do kém hiểu biết nên không quan tâm đến việc khám định kỳ hoặc tự kiểm tra.

Ung thư vú là một bệnh có triệu chứng rất nghèo nàn, giai đoạn đầu hoàn toàn không có biểu hiện gì, người bệnh không quan tâm và dễ dàng cho qua, nhất là thời kỳ khởi phát ung thư rất im lìm.

Phần lớn ung thư vú xảy ra ở phụ nữ trong độ tuổi 35-45 và nguy cơ càng tăng theo độ tuổi càng cao.

Các yếu tố làm tăng nguy cơ ung thư vú:

Gia đình đã có người bị ung thư vú; có sự thay đổi đột biến của gen di truyền; chịu tác động lâu dài của estrogen thì nguy cơ càng gia tăng, chẳng hạn như phụ nữ bắt đầu có kinh nguyệt sớm (trước 12 tuổi) và mãn kinh trễ (sau 55 tuổi); dùng nhiều liệu pháp nội tiết thay thế sau mãn kinh trong thời gian dài; chưa bao giờ sinh con hay có con đầu lòng trễ (sau 30 tuổi); phụ nữ hút thuốc và uống rượu cũng tăng nguy cơ ung thư vú; chế độ dinh dưỡng nhiều thịt và chất béo; béo phì cũng dễ bị ung thư hơn…

Biểu hiện nhận biết ung thư vú:

Núm vú bị đau, loét hoặc có nước, dịch chảy ra; xuất hiện bướu, khối u ở vú, ở vùng nách và khối u này thường không đau; hình dáng vú thay đổi, núm vú lõm vào bên trong, da nhăn và sần; một cục hoặc một chỗ dày lên ở trong vú hay ở trong nách; thay đổi ở da vú, quầng vú, núm vú (đỏ, sưng, ngứa); ở giai đoạn ung thư muộn, vú bị teo cứng hoặc phình ra, biến dạng và lở loét.

Để tầm soát ung thư vú, có thể áp dụng các phương pháp sau:

Chụp nhũ ảnh là phương pháp rất tốt để tầm soát các xáo trộn ở vú và chỉ nên thực hiện từ sau tuổi 40, vì tuổi nhỏ hơn không có lợi do các cơ vùng ngực chưa thật mềm mại. Trên hình ảnh của nhũ ảnh có thể phát hiện những đốm vôi nhỏ li ti trong vú, đây có thể là triệu chứng sớm của ung thư. Tuy nhiên, nhũ ảnh cũng có một số hạn chế, như âm tính giả tức là có thể bỏ sót triệu hình ảnh của ung thư hoặc dương tính giả tức là ghi nhận các dấu hiệu ung thư nhưng thực sự là những xáo trộn lành tính. Do đó, không nên tuyệt đối hóa vào nhũ ảnh.

Siêu âm vú là xét nghiệm không độc hại và góp phần đáng kể trong việc giúp tìm ra các loại xáo trộn của vú trong đó có ung thư, nên siêu âm vú 6 tháng/lần.

Tự khám vú, là một việc làm đơn giản, có thể tự kiểm tra hằng ngày trong mỗi lần tắm. Việc tự khám đều đặn giúp nhận ra những biểu hiện bất thường. Các tư thế khám như sau:

Đứng: Đứng trước gương trong nhà tắm, ở trần, buông xuôi hai tay, rồi đổi tư thế, hai tay để phía sau mông, nghiêng nhẹ người tới trước. Quan sát cả hai vú xem có thay đổi gì về kích cỡ, màu da, vú có bị lõm không. Dùng tay ấn nhẹ núm vú xem có máu hoặc chất dịch gì lạ tiết ra không.

Nằm ngửa: kê gối dưới vai bên phải, tay phải để sau ót, bàn tay trái xòe thẳng nhẹ nhàng ép sát tuyến vú vào thành sườn, bắt đầu từ phần trên, rồi đến phần dưới của vú, cuối cùng là núm vú, xem có khối u hay khối bướu nào không. Khám cả vùng nách để tìm hạch.

Khi tự khám vú, cần khám đúng cách, đó là xòe cả bàn tay ép nhẹ nhàng xuống tuyến vú, không phải dùng hai ngón tay kẹp tuyến vú, hoặc dùng tất cả các ngón tay để bóp nặn cả vú, vì như thế sẽ không chính xác và bao giờ chúng ta cũng sờ thấy một khối u do ở thiếu nữ ở tuổi dậy thì, vú đang thời kỳ phát triển nở nang, các tuyến sữa đang phát triển sẽ làm cho ta sờ và cho rằng đó là khối u hay trong những ngày sắp hành kinh các tuyến vú tăng sinh làm cho vú căng lên thấy như có nhiều cục u nổi lên.

Ung thư vú là một bệnh thường gặp nhưng không khó phát hiện nếu chúng ta chịu khó tự theo dõi. Nếu phát hiện có dấu hiệu bất thường phải đến ngay các bác sĩ chuyên khoa sản và ung bướu để điều trị kịp thời./.

Bác sĩ Hồ Văn Cưng